Güncelleme Tarihi:
ABD, Katar ve Mısır arabuluculuğunda devam eden ve Gazze'de ateşkesi de içeren esir takası görüşmelerinde anlaşma sağlandı. İşte dakika dakika gelişmeler...
Gazze'deki Hükümetin Medya Ofisinden yapılan açıklamaya göre, İsrail savaş uçaklarının Han Yunus kentinin batısındaki Mevasi bölgesine düzenlediği saldırılarda, birçok medya kuruluşunda muhabirlik, editörlük ve yapımcılık yapan gazeteci Ahmed eş-Şiyyah hayatını kaybetti.
Şiyyah'ın ölümüyle İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda ölen gazeteci sayısı 205'e yükseldi.
Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani, başkent Doha'nın ev sahipliğinde gerçekleştirilen müzakereler sonucu Gazze'de ateşkes anlaşmasına varıldığının ilan edilmesinin ardından X hesabından açıklama yaptı.
Katar Emiri, "Gazze'deki ateşkes anlaşmasının ilanının, bölgede ve işgal altındaki tüm Filistin topraklarında saldırıların, yıkımın ve ölümlerin sona ermesine katkıda bulunmasını, bu haklı davanın artık görmezden gelinmediği, uluslararası meşruiyet kararlarına uygun adil bir çözüme yönelik ciddi çalışmaların yapıldığı yeni bir dönemi başlatmasını umuyoruz." ifadelerine yer verdi.
Katar'ın bu anlaşmaya ulaşmadaki diplomatik rolünü "siyasi bir görevden önce insani bir sorumluluk" olarak nitelendiren Şeyh Temim, Mısır ve ABD'ye de çabalarından dolayı teşekkür etti.
Ulusa sesleniş konuşması yapan Cumhurbaşkanı Herzog, daraltılmış Güvenlik Kabinesi ve Hükümet tarafından oylanacak anlaşmanın kabul edilmesi gerektiğini vurguladı.
Başbakan Binyamin Netanyahu ve Katar'ın başkenti Doha'da müzakereleri yürüten İsrail heyetini Gazze'de ateşkes ve esir takası anlaşmasına varılması yönündeki çabaları için desteklediğinin altını çizen Herzog, İsrailli esirlerin serbest kalması için kabine üyelerinin anlaşmayı onaylaması gerektiğini belirtti.
İsrail'de daraltılmış Güvenlik Kabinesi, sabah yerel saatle 11.00'de Gazze'de ateşkes ve esir takası anlaşmasını oylamak üzere toplanacak.
Güvenlik Kabinesi toplantısının ardından ateşkes ve esir takası anlaşması Hükümet'in onayına sunulacak.
Yunanistan Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, "Yunanistan, uzun zamandır beklenen ateşkes ve esir değişimi anlaşmasını memnuniyetle karşılamaktadır." ifadesi yer aldı.
Bu anlaşmanın bölgede sürdürülebilir istikrarı sağlamak için bir dönüm noktası olabileceği belirtilen açıklamada, "Şimdi bu anlaşmayı yerine getirme ve esirlerin evlerine güvenle dönmesinin sağlanması, sivillerin çektiği acıların dindirilmesi ve Gazze halkına insani yardımın artırılması zamanıdır." ifadesine yer verildi.
Avusturya
Avusturya Dışişleri Bakanlığı, X hesabı üzerinden Gazze için varılan ateşkes anlaşmasına ilişkin açıklamada bulundu.
Açıklamada, "467 korkunç günün ardından olumlu bir haber gelmesinden duyulan memnuniyet" dile getirildi.
"Geriye kalan tüm rehinelerin serbest bırakılması ve Gazze’de uzun bir zamandır beklenen ateşkes, umulur ki tüm bölgede yaşanan bunca acının sonlanması için önemli bir adım olur." görüşüne yer verilen açıklamada, ateşkesin sağlanmasındaki rollerinden ötürü ABD, Mısır ve Katar’a teşekkür edildi.
İsviçre
İsviçre Dışişleri Bakanlığı, X'ten yaptığı paylaşımda, Gazze'deki aşamalı ateşkesi memnuniyetle karşıladığını bildirdi.
Paylaşımda, "Tarafları anlaşmayı tam olarak uygulamaya, uluslararası hukuka saygı göstermeye ve kalıcı bir ateşkes yapmaya çağırıyoruz." ifadesi kullanıldı.
Açıklamada, İsrailliler ve Filistinlilerin barış ve güven içinde yaşamaları için iki devletli çözümün sağlanması gerektiği de vurgulandı.
Uluslararası yardım kuruluşu Oxfam'ın İngiltere Başkanı Halima Begum, İsrail ile Hamas arasında sağlanan ateşkese ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, bu anlaşmanın "gecikmiş olmanın ötesinde" olduğunu vurguladı.
İsrail'in 15 aydır Gazze halkına karşı amansız saldırı yürüttüğüne işaret eden Begum, gıda ve suyun savaş silahı olarak kullanıldığına ve 2 milyondan fazla Filistinlinin yaşamak için gerekli temel ihtiyaçlardan sistematik olarak mahrum bırakıldığına dikkati çekti.
Begum, "Gazze'de kıtlık tehlikesi sürerken, öncelikli olarak hayati yardımların kesintisiz ve hızlı şekilde ihtiyaç sahiplerine ulaşması sağlanmalı. Ayrıca, İsrailli esirlerin ve Filistinli tutukluların güvenli şekilde serbest bırakılması da kritik öneme sahip." ifadeleri kullanıldı.
"ATEŞKES, İNGİLTERE'NİN HUKUKİ YÜKÜMLÜLÜKLERİNİ ORTADAN KALDIRMAZ"
Begum, İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarında diğer ülkelerin de sorumluluğu olduğuna işaret ederek, şu değerlendirmelerde bulundu:
"İsrail'in Gazze'ye yaşattığı muazzam acılar, İngiltere dahil dünya liderlerinin gözetiminde ve korumasında gerçekleşti. İsrail'in eylemlerinin, uluslararası insancıl hukuku defalarca ihlal ettiğini kabul etmesine rağmen, İngiliz hükümeti silah satışlarına izin vererek bu çatışmayı körüklemeye devam etti. Bu geçici ateşkes, İngiltere'nin hukuki yükümlülüklerini ortadan kaldırmaz. İsrail'e yönelik tüm silah satış lisansları, uluslararası insancıl hukukun daha fazla ihlal edilmesi riski göz önüne alındığında derhal askıya alınmalı."
"SAVAŞ SUÇLARI İŞLEYENLER HESAP VERMELİ"
Begum, adalet ve hesap verebilirliğin de başlaması gerektiğinin altını çizerek, savaş suçları işleyen tüm tarafların, mağdurlar için adaletin sağlanması ve gelecekteki ihlalleri caydırmak adına hesap vermesi gerektiğini bildirdi.
İngiltere ve diğer dünya liderlerinin, bu ateşkesin kalıcı olmasını sağlamasının son derece önemli olduğunu vurgulayan Begum, ateşkesin, uluslararası hukuku ihlal eden kalıcı askeri varlık ya da ilhak ile sonuçlanmaması gerektiğini, aksi halde Filistinliler ve İsrailliler için adil, anlamlı ve sürdürülebilir barış umudunun tamamen yok olacağını kaydetti.
Filistin haber ajansı WAFA'da yer alan habere göre, İsrail ordusunun Gazze'deki Şeyh Rıdvan Mahallesi'nde, Mühendisler Sendikası yakınındaki evlere düzenlediği saldırıda, 18 Filistinli hayatını kaybetti.
Kentin doğusundaki Ed-Derac Mahallesi'nde bulunan Nebih ailesinin evine yapılan saldırıda 3 Filistinli yaşamını yitirdi.
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus kentinde de El-Liham ailesinin evine düzenlenen saldırıda 2 Filistinli öldü.
Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani, Katar, İsrail ile Hamas arasında Gazze'de ateşkes ve esir takası konusunda anlaşmaya varıldığını, uygulamaya önümüzdeki pazar günü başlanacağını duyurmuştu.
Söz konusu anlaşma, İsrail'in 7 Ekim 2023'te Gazze Şeridi'ne başlattığı ve 467 gündür devam ettiği, ardında 156 binden fazla ölü ve yaralı bıraktığı saldırılarının ardından geldi.
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es- Sisi yaptığı yazılı açıklamada, "Mısır, Katar ve ABD'nin arabuluculuğunda bir yıldan daha uzun süren yoğun çabalar sonucu Gazze'de ateşkes anlaşmasına varılmasından memnuniyet duyduğunu" belirtti.
Bu anlaşma ile birlikte, Gazze halkına acil olarak insani yardım gönderiminin hızlandırılmasının önemini vurgulayan Sisi, iki devletli çözüm yoluyla sürdürülebilir barış sağlanana kadar mevcut insani felaketle mücadele etmek amacıyla "hiçbir engel olmaksızın" yardımların bölgeye ulaşmasını sağlamanın önemli olduğunu kaydetti.
Sisi, ülkesinin "her zaman sözünde duracağını, adil barışı destekleyeceğini ve Filistin halkının meşru haklarını savunacağını" ifade etti.
Birleşmiş Milletler (BM) Uluslararası Göç Örgütü (IOM), İsrail ile Hamas arasındaki anlaşmaya ilişkin yazılı açıklama yaptı.
Açıklamada, "Gazze'de ateşkes ilanını memnuniyetle karşılıyor, tüm tarafları, sivillerin güvenliğini ve refahını ön planda tutmaya, şiddete ve acıya son vermeye çağırıyoruz." ifadesi kullanıldı.
Gazze'deki insani krizin kırılma noktasına ulaştığına işaret edilen açıklamada, burada hastanelerin yıkıldığı, tıbbi malzemelerin ve gıda stoklarının tükendiği kaydedildi.
Açıklamada, "BM Dünya Gıda Programı (WFP) özellikle kuşatma altındaki Gazze'nin kuzeyi için kıtlık uyarısında bulundu. Aileler barınak ve temel yardımdan yoksun. Bu durum da onları soğuğa maruz bırakıyor. Bu kış en az 8 yenidoğan trajik bir şekilde hipotermi nedeniyle yaşamını yitirdi." ifadelerine yer verildi.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, sosyal medya platformu X hesabından Gazze'de İsrail ile Hamas arasında sağlanan ateşkese ilişkin açıklama yaptı.
Emmanuel Macron "15 aylık haksız çilenin ardından, Gazzeliler için büyük bir rahatlama, esirler ve aileleri için umut. Bu akşam, düşüncelerim Ofer ve Ohad'la (Fransız esirler) beraber. Anlaşmaya uyulmalı. Esirler, serbest bırakılmalı. Gazzelilere yardım edilmeli. Siyasi bir çözüm getirilmeli." ifadelerini kullandı.
Hamas'ın Telegram hesabında yayınlanan paylaşımda, Hamas Siyasi Büro Üyesi Halil el-Hayye'nin konuya ilişkin açıklamalarına yer verildi.
Açıklamasında, İsrail'in, 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'nde yürüttüğü soykırım savaşında hiçbir hedefine ulaşamadığını belirten Hayye, Filistinlilerin Gazze Şeridi'ni yeniden inşa edebilecek kapasitede olduğunu vurguladı.
İsrail'in, Gazze'ye yönelik saldırılarının başlangıcından bu yana pek çok hedefe ulaşmaya çalıştığını; bunların bir kısmını açıkladığını, bir kısmını da gizlediğini ifade eden Hayye, İsrail'in, direnişi sona erdirmeyi, Hamas'ı ortadan kaldırmayı, esirleri askeri güçle geri almayı ve bölgenin çehresini değiştirmeyi hedeflediğini açıkça dile getirdiğini söyledi.
İsrail'in gizli hedefinin Filistin davasını tasfiye etmek, Gazze Şeridi'ni yok etmek, halkından intikam almak ve onları yerlerinden etmek, halkın özgürlük iradesini ortadan kaldırmak, umudun tüm anlamlarını yok etmek ve 7 Ekim 2023'teki Aksa Tufanı operasyonunun etkilerini sona erdirmek olduğunu dile getiren Hayye, ancak İsrail'in, Filistin halkının kararlılığı ve topraklarına olan bağlılığıyla karşı karşıya kaldığını ve dolayısıyla gizli veya ilan edilmiş hedeflerinden hiçbirine ulaşamadığını aktardı.
İsrail'in saldırıları sonucu Gazze Şeridi'nde yaşanan büyük yıkıma ilişkin ise Hayye, "Öncelikle Allah'ın yardımıyla, sonra da kardeşlerimizin, sevdiklerimizin ve destekçilerimizin yardımıyla Gazze'yi yeniden inşa edebiliriz." diye konuştu.
Hayye, Gazze’de Filistin haklarını ve mazlumları destekleyerek onurlu tutum sergileyen Türkiye, Güney Afrika, Cezayir, Rusya, Çin ve tüm ülkelere teşekkür etti.
Belçika Başbakanı Alexander De Croo, X hesabından yaptığı paylaşımda, ateşkese varılmasının esirler ve ailelerinin yanı sıra Gazze halkı için de olumlu bir gelişme olduğunu aktardı.
Belçikalı lider, "Aylarca süren çatışmaların ardından esirler, aileleri ve Gazze halkı için muazzam bir rahatlama hissediyoruz. Bu ateşkesin çatışmalara son vereceğini ve kalıcı bir barışın başlangıcı olacağını umalım." değerlendirmesinde bulundu.
Belçika Dışişleri Bakanı Bernard Quintin, X paylaşımında, ateşkesi "bir umut ışığı" olarak nitelendirerek, bu gelişmenin uzun süredir beklendiğini kaydetti.
Belçika'nın tüm tarafları ateşkes kararına saygı göstermeye çağırdığını belirten Quintin, "Akan kan durmalıdır. İnsani yardım için sınırsız erişim garanti altına alınma, esirler serbest bırakılmalı. Belçika, iki devletli çözüme yönelik çabaları desteklemeye devam edecektir." ifadelerine yer verdi.
Almanya Başbakanı Olaf Scholz da sosyal medya platformu X’ten yaptığı açıklamada, Gazze'de ateşkes sağlanması ve aralarında Almanların da bulunduğu rehinelerin serbest bırakılması konusunda bir anlaşmaya varılmasının iyi olduğunu belirterek, “Bu anlaşma şimdi tutarlı bir şekilde uygulanmalıdır. Tüm rehineler serbest bırakılmalıdır.” İfadesini kullandı.
Cenazelerin de onurlu bir veda için ailelere verilmesi gerektiğini belirten Scholz, "Bu ateşkes savaşın kalıcı olarak son bulması ve Gazze Şeridi'ndeki kötü insani durumun iyileştirilmesi için bir fırsat sunuyor. Bunun için çaba sarf etmeye devam edeceğiz." değerlendirmesinde bulundu.
Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock da sosyal medya platformu X'ten yaptığı paylaşımda, "Bu saatlerde esirlerin serbest bırakılması ve Gazze'deki ölümlerin sona ermesi umudu var. Sorumluluğu taşıyan herkesin bu fırsatın değerlendirilmesini sağlaması gerekiyor." ifadesini kullandı.
İNGİLTERE: ATEŞKES GAZZE'YE İNSANİ YARDIMIN ARTMASINA OLANAK TANIMALI
İngiltere Başbakanı Keir Starmer, yaptığı yazılı açıklamada, "Evleri bir gecede savaş alanına dönen masum Filistinliler ve hayatlarını kaybeden çok sayıda kişi için bu ateşkes, Gazze'deki acıyı sona erdirmek için acilen ihtiyaç duyulan insani yardımların büyük ölçüde artmasına olanak tanımalı." değerlendirmesinde bulundu.
Starmer, ardından İsrail ve Filistin halkları için iki devletli çözüm temelinde kalıcı olarak daha iyi bir geleceğin nasıl güvence altına alınacağına odaklanılması gerektiğini vurguladı.
Başbakan Starmer, İngiltere ve müttefiklerinin, şiddet döngüsünü kırmak ve Orta Doğu'da uzun vadeli barışı güvence altına almak için bu önemli çabaların ön saflarında yer almayı sürdüreceğinin altını çizdi.
İTALYA VE MALTA, ATEŞKES ANLAŞMASINDAN MEMNUNİYET DUYUYOR
İtalya Başbakanlığından yapılan yazılı açıklamada, "İtalya, Gazze'de ateşkes ve Hamas'ın elindeki rehinelerin serbest bırakılması konusunda anlaşmaya varılmasını büyük memnuniyetle karşılamakta ve uzun bir müzakere süreci sonucunda elde edilen bu başarıdan dolayı Mısır, Katar ve ABD'yi tebrik etmektedir." ifadesi yer aldı.
İtalyan hükümetinin, geçen yıl G7 Dönem Başkanı sıfatıyla, bu sürece her zaman kararlılıkla destek verdiği hatırlatılan açıklamada, İtalya’nın tüm rehinelerin ailelerine kavuşmasını beklemekte olduğu kaydedildi.
Ateşkesin, Gazze'deki sivil halk için insani yardımların önemli ölçüde artırılmasına olanak sağladığı belirtilen açıklamada, İtalya'nın bu alandaki çabalarının, özellikle gıda güvenliği ve sağlık odaklı "Gazze için Gıda" girişimi aracılığıyla sürdürmeye devam edeceği aktarıldı.
Açıklamada, şu ifadeler kullanıldı:
"İtalya, Avrupa ve uluslararası ortaklarıyla birlikte Gazze’nin istikrarı ve yeniden inşası için üzerine düşeni yapmaya hazırdır. Aynı zamanda, iki devletli çözüm temelinde, İsrail ve bir Filistin Devleti’nin yan yana, barış ve güvenlik içinde, karşılıklı olarak tanınan sınırlar çerçevesinde yaşayacağı adil ve kalıcı bir barış sürecini yeniden başlatma perspektifini güçlendirmek amacıyla, düşmanlıkların kalıcı olarak sona erdirilmesine yönelik çalışmaları da destekleyecektir."
Malta Başbakanı Robert Abela da X platformundan yaptığı paylaşımında, "Malta Hükümeti, Gazze ateşkes anlaşmasını memnuniyetle karşılıyor. Sayısız insan hayatını kaybetti ve rehineler tarifsiz acılar yaşadı. Bu ateşkes, dünyanın umut ettiği ve İsrail ile Filistin halkının ihtiyaç duyduğu şeydir. Malta, her zaman olduğu gibi barış girişimlerini desteklemeye devam edecektir." değerlendirmesinde bulundu.
İRLANDA: ATEŞKESİN KALICI ANLAŞMAYA YOL AÇMASINI UMUYORUZ
İrlanda Başbakanı Simon Harris, yaptığı açıklamada, söz konusu anlaşmayı memnuniyetle karşıladığını ve anlaşmanın İsrail hükümetinin resmi onayından geçmesini temenni ettiğini dile getirdi.
Harris, "Tüm tarafların, bu fırsatı değerlendirerek taahhütlerini tam olarak yerine getirmelerini, esirlerin ailelerine dönmelerine ve Gazze halkının hayatlarını yeniden inşa etmeye başlamalarına izin vermelerini ve bunun kalıcı anlaşmaya yol açmasını umuyorum." ifadesini kullandı.
Bu süreçte uluslararası toplumun da üzerine düşeni yapması gerektiğinin altını çizen Harris, şunları kaydetti:
"Gazze'ye yardımları arttırmalı, Gazze'ye istikrar ve yönetim getirecek yenilenmiş bir Filistin Yönetimini desteklemeli ve kalıcı barışa götürecek sürecin başlatılması için çalışmalı. Bu da ancak İsrail devletinin egemen bir Filistin devleti ile barış ve güvenlik içinde yaşayacağı iki devletli çözümle mümkün olacaktır."
SLOVENYA: KALICI ATEŞKES SAĞLANMALI
Slovenya Dışişleri Bakanlığı, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, İsrail ile Hamas arasında sağlanan ateşkesi memnuniyetle karşılandığını belirtti.
Ateşkesin Gazze'de ihtiyaç duyulan insani yardımın ulaşmasına olanak sağlayacağına işaret edilen açıklamada, "Bu gelişmelerin ardından dinlenme zamanı değil. Kalıcı ateşkes sağlanmalı. Çabalarımızı yoğunlaştırmalıyız. Bu önemli adımın atılmasına katkı sağlayan herkese teşekkür ediyoruz." ifadelerine yer verildi.
HOLLANDA: BARIŞA DOĞRU ATILMIŞ İLK ADIM OLSUN
Hollanda Başbakanı Dick Schoof, İsrail ile Hamas arasında Gazze'de ateşkes konusunda anlaşma sağlanmasını büyük memnuniyetle karşıladığını ve önemli bir gelişme olduğunu söyledi.
Schoof, sosyal medya hesabından, “Artık her iki tarafın da anlaşmalara uyması önemli, böylece çok daha hayati önem taşıyan insani yardımlar Gazze'deki acı çeken halka ulaştırılabilir ve rehineler nihayet sevdiklerine kavuşabilir.” paylaşımında bulundu.
Anlaşmanın Ortadoğu'da gerginliğin azaltılmasına yönelik ve kalıcı barışa doğru önemli bir adım olduğunu paylaşan Schoof, “İsrail ile Hamas arasındaki ateşkes, benim büyük memnuniyetle karşıladığım önemli bir gelişmedir.” açıklamasında bulundu.
Dışişleri Başkanı Caspar Veldkamp da "ABD, Mısır ve Katar'a arabuluculuk çabalarından dolayı teşekkür ediyorum. Hollanda, bölgesel ve uluslararası ortaklarla yakın işbirliği içinde, sürekli olarak bir anlaşmanın sağlanması yönünde çaba sarf etmiştir. Bu, sürdürülebilir ve kalıcı bir barışa doğru atılmış ilk adım olsun." mesajını paylaştı.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, İsrail ile Hamas arasında ateşkesin sağlanmasına ilişkin X'ten paylaşımda bulundu.
Gazze'de ateşkes sağlanması ve esirlerin serbest bırakılmasına ilişkin anlaşmanın memnuniyet ve cesaret verici olduğunu kaydeden Ghebreyesus, "Çok fazla hayat kaybedildi ve çok fazla aile acı çekti. Tüm tarafların anlaşmaya saygı göstermesini ve kalıcı barış için çalışmasını umuyoruz." ifadelerini kullandı.
Ghebreyesus, Gazze'deki sağlık ihtiyaçlarının çok büyük olmaya devam ettiğini vurgulayarak, "DSÖ, ortaklarıyla birlikte desteğini artırmaya hazır." açıklamasını yaptı.
ABD Başkanı Biden, Beyaz Saray'da yaptığı açıklamada, İsrail ile Hamas arasında varılan ateşkes anlaşmasını değerlendirdi.
İsrail-Hamas ateşkesinin gördüğü en zor anlaşmalardan biri olduğunu vurgulayan Biden, "Ateşkesin sağlandığını ilan edebilirim. İsrail ile Hamas arasında esir anlaşmasına varıldı. Gazze'deki çatışmalar duracak ve esirler evlerine dönebilecek." diye konuştu.
İsraillilerin 7 Ekim'de büyük bir şok yaşadıklarını söyleyen ve buna mukabil Gazze halkının da büyük acılar yaşadığına dikkati çeken Biden, şöyle dedi:
"Bu savaşın bir esir anlaşmasıyla sona ermesinden başka bir yol yoktu. Acı içinde bekleyen İsrail halkı ve aileler adına da, savaş nedeniyle tarifsiz bir yıkım yaşayan Gazze'deki masum insanlar adına da bugünün gelmiş olmasından dolayı mutluyum. Filistin halkı adeta cehennemi yaşadı. Çok fazla masum insan hayatını kaybetti, çok fazla topluluk bu süreçte yok oldu. Bu anlaşmayla nihayet Gazze halkı toparlanıp (kenti) yeniden inşa etmeye başlayabilir."
Söz konusu anlaşmanın, kendisinin mayısta taslağını sunduğu öneriyle neredeyse aynı olduğunu dile getiren Biden, aylarca Katar ve Mısır ile birlikte ateşkes için çalıştıklarını söyledi.
ANLAŞMA ÜÇ AŞAMADAN OLUŞUYOR
Ateşkes anlaşmasının üç aşamalı olacağını belirten Biden, birinci aşamanın 6 haftalık olduğunu kaydederek, "Bu aşama, tam ve kapsamlı bir ateşkesi, İsrail güçlerinin Gazze’nin yoğun nüfuslu bölgelerinden çekilmesini ve Hamas tarafından tutulan özellikle bazı yaşlı, kadın ve yaralıların serbest bırakılmasını içeriyor." dedi.
Biden, ilk aşamada serbest bırakılacak esirler arasında ABD vatandaşlarının da bulunduğunu ifade etti.
Birinci aşamada, buna mukabil, İsrail'in yüzlerce Filistinliyi serbest bırakacağını, Gazze'ye ciddi miktarda insani yardım girişinin sağlanacağını ve Gazzelilerin evlerine dönebileceğini belirtti.
Altı haftalık ilk aşamada İsrail ile Hamas'ın Gazze'de kalıcı ateşkesi sağlayacak ikinci aşamaya geçişle ilgili müzakereler yapacağını ve kalan sağ esirleri takas edeceklerini hatırlatan Biden, müzakerelerin altı haftadan uzun sürmesi durumunda ateşkesin de o müddette uzatılacağını kaydetti.
Üçüncü aşamaya geçilmesi durumunda ise tarafların ellerinde kalan ve hayatta olmayan esirlerin cenazelerini teslim edeceğini ve Gazze'nin yeniden inşası sürecine ilişkin adımların atılacağını söyledi.
Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, İsrail ile Hamas arasında ateşkesin sağlanmasına ilişkin yazılı açıklama yaptı.
"Gazze'de ateşkesin ilk aşamasının haberi beni çok rahatlattı ve bu acilen uygulanmalı" diyen Türk, çatışmadaki taraflara ve nüfuz sahibi tüm ülkelere, tüm rehinelerin serbest bırakılması ve savaşın tamamen sona erdirilmesi de dahil ateşkesin sonraki aşamalarının başarısını sağlamak için ellerinden gelen her şeyi yapma çağrısını yineledi.
Volker Türk, son 15 ayda dayanılmaz acılar ve sefalet çeken insanların yanında olduğunu kaydederek, bir daha hiç kimsenin böyle bir şey yaşamak zorunda kalmaması gerektiğini vurguladı.
"Özellikle Gazze'nin kuzeyinde olmak üzere, son aylarda İsrail'in acımasız bombalamaları ve saldırıları nedeniyle harap olan Gazze'de çaresizce ihtiyaç içinde olanların hayatlarını kurtarmak son derece acil" ifadesini kullanan Türk, yiyecek, su, ilaç, barınak ve korumanın sağlanmasının, en önemli öncelik olduğunu ve zaman kaybedilmemesi gerektiğini belirtti.
Türk, işlenen ağır ihlaller ve suistimaller için hesap verebilirlik ve adalet arayışının öneminin altını çizdi.
Büyük bir kısmı harabeye dönen Gazze'nin ve insanların hayatlarının yeniden inşasında insan haklarının ön planda ve merkezde olması gerektiğini vurgulayan Türk, "Uluslararası toplumun, Filistinliler ve İsrailliler için kalıcı bir barışa ulaşma yolundaki somut çabalarda kritik rolü var. Uluslararası Adalet Divanı'nın açıkça belirttiği gibi, İsrail'in işgal altındaki Filistin topraklarındaki yasadışı olarak devam eden varlığı sona ermeli. Uluslararası alanda kabul görmüş iki devletli çözüm gerçeğe dönüşmeli." görüşünü paylaştı.
Dışişleri Bakanlığı kaynaklarından edinilen bilgiye göre, Fidan, İsmail ve Hamas Siyasi Büro üyeleriyle telefonda konuştu.
Fidan, Gazze'de sağlanan ateşkesin Filistin halkı için hayırlı olmasını diledi.
Bakan Fidan ayrıca, Gazze'ye acilen insani yardım ulaştırılması başta olmak üzere Türkiye'nin, Filistin'e her alandaki desteğinin süreceğini ifade etti.
Lübnan Başbakanı Necib Mikati, X hesabından yaptığı paylaşımda, Katar, Mısır ve ABD'nın arabuluculuğunda Gazze'de ateşkes sağlanmasına ilişkin açıklamada bulundu.
Lübnan Başbakanı, Gazze'de ateşkesten duyduğu memnuniyeti belirterek, "Bu duyuru, İsrail saldırıları sonucunda büyük acılar çeken Filistin halkının tarihinde kanlı bir sayfayı kapatıyor." ifadesini kullandı.
Mikati, ateşkesin sürdürülebilir olması ve İsrail'in ateşkes anlaşmasına uymasının önemine dikkati çekerek, Filistin meselesinin bu şekilde kalıcı çözüme kavuşabileceğini ve Filistin halkının meşru haklarını elde edebileceğini aktardı.
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, X hesabından yaptığı paylaşımda, İsrail ile Hamas'ın ateşkese varmasından memnuniyet duyduğunu ifade ederek, bu sayede esirlerin ailelerine, insani yardımların ise Gazze'deki sivillere ulaşabileceğini belirtti.
Von der Leyen, "Bu, insanların çok uzun süredir büyük acılar çektiği tüm bir bölgeye umut getiriyor. Her iki taraf da bölgede kalıcı istikrarın sağlanması ve çatışmanın diplomatik yollardan çözüme kavuşturulmasına yönelik bir adım olarak bu anlaşmayı eksiksiz şekilde uygulamalıdır." ifadesini kullandı.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas da X'teki hesabından, ateşkesten memnuniyet duyduğunu bildirerek, "Bu, şiddetin sona erdirilmesine yönelik önemli ve olumlu bir gelişmedir. Şimdi sıra bu anlaşmayı tüm esirler ve aileleri, Gazze halkı ve bölge halkı için hayata geçirmeye gelmiştir." mesajını paylaştı.
İsrail ve Hamas arasında anlaşma sağlandığının duyurulması Gazze'de sevinçle karşılandı.
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin batısında yer alan Eş-Şati Mülteci Kampı'nın kuzeyinde toplanıp sevinç gösterisinde bulundu.
ABD Başkanı Biden, yazılı bir açıklama yaparak İsrail ile Hamas arasında ateşkesin sağlandığını duyurdu.
Biden, açıklamasında, "Bugün ABD'nin Mısır ve Katar ile birlikte yürüttüğü yoğun diplomasi sonucunda, İsrail ve Hamas bir ateşkes ve rehine anlaşmasına ulaştı." ifadesini kullandı.
Söz konusu anlaşma ile Gazze'deki "çatışmaların" duracağını, esirlerin serbest kalacağını ve Filistinlilerin ihtiyaç duydukları insani yardıma kavuşacaklarını kaydeden Biden, ateşkes haberini memnuniyetle karşıladıklarını aktardı.
"Çatışmaların sona ermesi, barış ve güvenliğin inşasına başlanması aslında uzun zaman önce gerekiyordu." diyen Biden, özellikle esirlerin serbest kalacak olmasından dolayı çok mutlu olduğunu belirtti.
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, BM binasında gazetecilere açıklamalarda bulundu.
Mısır, Katar ve ABD'nin anlaşmanın sağlanması yönündeki çabalarını takdir ettiğini aktaran Guterres, "Tüm taraflara anlaşmanın tam olarak uygulanması için yükümlülüklerini yerine getirme çağrısında bulunuyorum." ifadesini kullandı.
İsrail ve Hamas arasında ateşkes ve esirlerin serbest bırakılmasına ilişkin sağlanan anlaşmayı memnuniyetle karşıladığını vurgulayan Guterres, en başından beri kendisinin bu çağrıda bulunduğunu anımsattı.
Guterres, temel önceliğin şimdi bu ihtilaf nedeniyle meydana gelen korkunç acıyı dindirmek olduğunu ifade ederek, BM'nin hem anlaşmanın uygulanmasına katkı sağlamaya hem de Filistinlilere insani yardımı artırmaya hazır olduğunu söyledi.
Ateşkesin Gazze'de insani yardımlara yönelik engelleri kaldırmasının büyük önem taşıdığına işaret eden Guterres, "Bu anlaşma kritik öneme sahip bir ilk adım. Ancak, çabalarımızı daha geniş hedefler için sarf etmeye devam etmeliyiz." dedi.
Guterres, işgal altındaki Filistin topraklarındaki birliği sağlamanın öneminin altını çizerek, aynı zamanda birlik halinde bir Filistin yönetiminin sağlanmasının öncelik olduğunu söyledi.
İKİ DEVLETLİ ÇÖZÜM VURGUSU
BM Genel Sekreteri Guterres, "Taraflara ve ortaklara bu fırsatı değerlendirerek Filistinliler, İsrailliler ve bölge için daha iyi bir gelecek inşa etme, işgali sona erdirme ve uluslararası hukuk uyarınca İsrail ve Filistin'in yan yana yaşayacağı iki devletli çözümü inşa etme çağrısında bulunuyorum." ifadelerini kullandı.
İki halkın da isteklerinin ancak iki devletli çözümle yerine getirilebileceğini kaydeden Guterres, mevcut BM kararları ve anlaşmalarının bunun için yol gösterici nitelikte olduğunu belirtti.
Guterres, hayatını kaybeden siviller, BM personeli ve insani yardım çalışanlarına başsağlığı dileklerini ileterek BM'nin, barış, istikrar ve Filistin, İsrail ve bölge halkına daha umutlu gelecek için destek sağlama konusunda kararlı olduğunu dile getirdi.
a
Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani, başkent Doha'da yaptığı basın toplantısında Hamas ile İsrail arasındaki ateşkes ve esir takası anlaşması müzakerelerine ilişkin bilgi verdi.
Al Sani, esir takası, sürdürülebilir bir sükunetin yeniden sağlanması ve Gazze'de kalıcı ateşkes sağlanması konusunda anlaşmaya varıldığını; Gazze'de ateşkes anlaşmasının uygulanmasının önümüzdeki pazar günü başlayacağını ifade etti.
Anlaşmanın ilk aşamasının 42 gün süreceğini kaydeden Al Sani, Hamas'ın, ilk aşamada 33 İsrailli esiri serbest bırakacağını karşılığında bazı Filistinli esirlerin serbest bırakılacağını aktardı.
İsrail Başbakanlık Sözcüsü Omer Dostri, X sosyal medya hesabından, İsrail askerlerinin Philadelphi Koridoru'ndan çekileceği yönündeki iddialara ilişkin bir paylaşım yaptı.
İsrail ordusunun Philadelphi Koridoru'ndan çekileceğine dair haberlerin doğru olmadığını belirten Dostri, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun koridordaki İsrail kontrolünden vazgeçmediğini iddia etti.
Öte yandan İsrail Başbakanlık Ofisi'nden de konuya ilişkin bir açıklama yapıldı.
Hamas'ın İsrail askerlerinin Philadelphi Koridoru'nda konuşlandırılması konusunda değişiklik yapılması talebinden son anda vazgeçtiği öne sürülen açıklamada, "ateşkes anlaşması taslağında açık kalan bazı hususların bu gece kapatılacağının ümit edildiği" kaydedildi.
İsrail basınına yansıyan haberlerde, İsrail ordusunun Gazze'nin kuzeyi ile güneyi arasındaki Netzarim Koridoru ve Gazze-Mısır arasındaki Philadelphi Koridoru'ndan kademeli olarak çekilmesinin planlandığı aktarılmıştı.
İsrail ordu radyosunun haberine göre, İsrail daraltılmış güvenlik kabinesinin yarın sabah yerel saatle 11'de ateşkes ve esir takası anlaşmasını oylamak üzere toplanacağı bildirildi.
Güvenlik kabinesi toplantısının ardından ateşkes ve esir takası anlaşmasının hükümet onayına sunulacağı belirtildi.
İsrail'de yayın yapan Maariv gazetesi ise İsrailli bir yetkiliye dayandırdığı haberinde, "Ateşkes anlaşması güvenlik kabinesi, kabine ve hükümette çoğunluğa sahip" ifadelerine yer verdi.
İsrail Cumhurbaşkanlığından yapılan yazılı açıklamada, Cumhurbaşkanı Isaac Herzog'un taraflar arasında esir takasını gerçekleştirecek Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) Başkanı Mirjana Spoljaric Egger ile görüştüğü bildirildi.
Açıklamaya göre, Herzog, esir takası anlaşması hazırlıkları kapsamında İsrail'i ziyaret eden Uluslararası Kızılhaç Komitesi Başkanı Spoljaric ve heyetiyle bir araya geldi.
Kızılhaç heyetinin Herzog'a esirlerin transferi için yapılan hazırlıklar ve karşılaştıkları çeşitli zorluklar hakkında bilgi verdiği aktarıldı.
ABD'nin seçilmiş başkanı Donald Trump, Truth Social adlı sosyal medya platformundaki hesabından yaptığı açıklamada, taraflar arasında anlaşmanın sağlandığını duyurdu. Donald Trump, açıklamasında, "Orta Doğu'da esirler konusunda (Gazze'de ateşkes) anlaşma sağlandı. Kısa sürede serbest kalacaklar. Teşekkürler." ifadelerini kullandı.
Trump, aynı hesabından daha sonra yaptığı yeni açıklamada, söz konusu ateşkes anlaşmasını, 5 Kasım 2024'teki başkanlık seçimlerini kazanmasına bağladı.
"Bu epik ateşkes anlaşması, yalnızca kasım ayında kazandığımız tarihi zaferin bir sonucu olarak gerçekleşebilirdi." yorumunu yapan Trump, kendi yönetiminin "barış arayışında" olduğunu ve bunu, tüm dünyaya göstereceklerini belirtti.
Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'a ayrıca teşekkür eden Trump, "Gazze'nin bir daha teröristler için güvenli bir sığınak haline gelmemesi" için İsrail ve diğer müttefikleriyle yakın çalışmaya devam edeceklerini vurguladı.
İbrahim Anlaşmalarını daha da genişleteceklerini kaydeden Trump, "Bu, Amerika ve hatta dünya için gerçekleşecek harika şeylerin sadece başlangıcı." değerlendirmesini yaptı.
Ateşkeste kendisinin payının "büyük" olduğunu savunan Trump, "Daha Beyaz Saray'a gelmeden bu kadar çok şey başardık. Beyaz Saray'a geri döndüğümde olabilecek harika şeyleri bir hayal edin." ifadelerine yer verdi.