Son dakika: Rusya'nın güvenlik taleplerine ABD'den yanıt

Rusya’nın geçtiğimiz ay ABD ve NATO’ya sunduğu güvenlik tekliflerine ilişkin metnine ABD’den yanıt geldi. ABD'nin Moskova Büyükelçisi John Sullivan TSİ 19.30'da Rusya Dışişleri Bakanlığı binasına gelerek Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Aleksandr Gruşko ile yarım saat süren bir görüşme gerçekleştirdi. Rusya Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, "Görüşme sırasında ABD Büyükelçisi, Rusya’nın daha önce sunduğu güvenlik tekliflerine ilişkin anlaşma taslağına ABD yönetiminin cevabını yazılı olarak teslim etti" ifadeleri kullanıldı.

BLINKEN: ENDİŞELERİMİZİ İLETTİK

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Ukrayna ve Rusya arasındaki gerilime ilişkin gerçekleştirdiği basın toplantısında, ABD'nin Rusya'nın sunduğu güvenlik teklifine yazılı yanıt verdiğini bildirdi. Blinken, "ABD'nin yanıtı ileriye dönük ciddi bir diplomatik yol oluşturuyor. Gönderdiğimiz metin, ABD'nin, müttefiklerimizin ve ortaklarımızın Rusya'nın güvenlik tehdidine yol açan eylemleri hakkındaki endişeleri, Rusya'nın gündeme getirdiği endişelerin ilkeli ve pragmatik bir değerlendirmesini ve ortak bir zemin bulmak için yapabileceğimiz alanlar hakkında kendi önerilerimizi içeriyor" dedi.

Blinken, "Ukrayna'nın egemenliği ve toprak bütünlüğü ile devletlerin kendi güvenlik düzenlemelerini ve ittifaklarını seçme hakkı da dahil olmak üzere korumaya ve savunmaya adadığımız temel ilkeler olduğunu açıkça belirttik. Karşılıklı şeffaflık önlemlerinin yanı sıra Avrupa'daki askeri tatbikatlara ilişkin güveni artıracak önlemleri vurguladık. Ayrıca, Avrupa'daki füzelerle ilgili silahların kontrolü de dahil tüm nükleer silahları kapsayan New START anlaşmasının devamı niteliğinde ek bir mutabakat yaparak bu anlaşmayı tüm nükleer silahları kapsayacak, şeffaflık ve istikrarı artıracak şekilde ilerletebileceğimizi ifade ettik" şeklinde konuştu.

Blinken, "Bu önerileri ortaya koyduk, çünkü iyi niyetle müzakere edilirlerse bizim, müttefiklerimizin ve ortaklarımızın güvenliğini artırma ve aynı zamanda Rusya'nın belirtilen endişelerini karşılıklı taahhütlerle ele alma potansiyeline sahipler" dedi.

"DİYALOĞA AÇIĞIZ, DİPLOMASİYİ TERCİH EDİYORUZ"

"Rusya'ya cevabımız geçen hafta Kiev, Berlin ve Cenevre'de söylediklerimi yansıtıyor" diyen Blinken, "Diyaloğa açığız, diplomasiyi tercih ediyoruz ve Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırganlığını azaltması, kışkırtıcı söylemi durdurması ve Ukrayna'nın geleceği hakkında tartışmalara yaklaşması halinde iletişim ve işbirliği ihtimalinin olduğu her alanda ilerlemeye hazırız" ifadelerini kullandı. Blinken, "Yanıtımız, Ukrayna ve haftalardır sürekli istişare ettiğimiz Avrupalı müttefiklerimiz ve ortaklarımızla tam olarak koordine edildi. Onların taleplerini aldık ve Moskova'ya teslim edilen son versiyona dahil ettik" dedi.

Blinken, "Ayrıca NATO, Avrupa'daki güvenlikle ilgili fikir ve endişeleri içeren kendi belgesini Moskova'ya sunacak ve bu belge bizimkileri tamamen güçlendiriyor" ifadelerini kullandı.

"RUSYA'YA SUNULAN BELGEYİ KAMUOYUNA AÇIKLAMIYORUZ, RUSYA'NIN DA AYNI GÖRÜŞE SAHİP OLACAĞINI UMUYORUZ"

Görüşmelerin gizliliğinin korunacağını ve kamuoyuna açıklanmayacağını belirten Blinken, "Belgeyi kamuya açıklamıyoruz. Çünkü gizli görüşmeler için alan sağlarsak diplomasinin başarılı olma şansının daha fazla olduğuna inanıyoruz. Rusya'nın da aynı görüşe sahip olacağını, teklifimizi ciddiye alacağını umuyor ve bekliyoruz. Diplomasi söz konusu olduğunda amacımızın ciddiyetinden şüphe olmamalı" dedi.

Ukrayna sınırındaki duruma yönelik ilerleyen günlerde Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile görüşeceğini duyuran Blinken, "Diplomasi söz konusu olduğunda amacımızın ciddiyeti konusunda hiçbir şüphe olmamalı ve Ukrayna'nın savunmasını desteklemek ve daha fazla Rus saldırganlığına hızlı, koordineli bir yanıt hazırlamak için eşit odak ve güçle hareket ediyoruz" şeklinde konuştu.

UKRAYNA'NIN NATO'YA ALINMASI DURUMU

Rusya'nın talebi olan, Ukrayna'nın NATO ittifakına katmaması taahhüt talebine talebine yanıt veren Blinken, "ABD ve NATO, ittifakın açık kapı politikasına verdiği desteği değiştirmeyecek. Ukrayna'nın egemenliği ve toprak bütünlüğü, devletlerin kendi güvenlik düzenlemelerini ve ittifaklarını seçme hakkı da dahil olmak üzere, korumayı ve savunmayı taahhüt ettiğimiz temel ilkeler olduğunu açıkça belirtiyoruz" diye konuştu.

Blinken, Almanya'nın Ukrayna'ya askeri yardım gönderme konusunda isteksiz olduğuna dair iddialara karşı, "ABD, Avrupalı müttefikleri ile krize karşı benzeri görülmemiş bir birlik içerisinde. Rusya'nın Ukrayna'ya yapabileceği saldırgan eylemlere karşı bizimle, diğer müttefiklerimizle ve ortaklarımızla birlikte olma konusunda Alman dayanışmasına kesinlikle güveniyorum" ifadelerini kullandı.

ABD'nin Rusya'ya yazılı yanıtı, ABD'nin Moskova Büyükelçisi John Sullivan tarafından Rusya Dışişleri Bakanlığı'na iletildi. ABD basınına göre mektupta, Rusya'ya Ukrayna'nın kendi müttefiklerini seçebileceğinin açıkça belirtildiği ve Rusya'nın Ukrayna'yı NATO ittifakına katmayacağına dair taahhüt talebine olumlu yanıt verilmediği belirtildi.

NATO: RUSYA'YI BİR KEZ DAHA TANSİYONU DÜŞÜRMEYE ÇAĞIRIYORUZ

NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, Rusya'nın sunduğu güvenlik teklifine NATO ve ABD'nin yazılı yanıtını göndermesinin ardından basın toplantısı gerçekleştirdi. Stoltenberg konuşmasında, "Avrupa-Atlantik güvenliği için kritik bir an ile karşı karşıyayız. Rusya'nın Ukrayna ve çevresinde askeri yığınağı devam ediyor, 100 binden fazla Rus askeri bölgede ve Belarus'taki önemli konuşlandırmalar dahil olmak üzere daha fazlası da yolda. Rusya'yı bir kez daha tansiyonu düşürmeye çağırıyoruz. NATO, gerilimlerin ve anlaşmazlıkların diyalog ve diplomasi yoluyla çözülmesi gerektiğine kesinlikle inanmaktadır. Zorla ya da güç tehdidiyle değil" ifadelerini kullanarak Rusya'ya bir kez daha diploması çağrısında bulundu. Rusya'nın güvenlik tekliflerine ilişkin ABD ve NATO'nun yazılı yanıtını ilettiğini duyuran Stoltenberg, "Bugün NATO, yazılı önerilerini Rusya'ya iletti. Bunu ABD ile paralel olarak yaptık" şeklinde konuştu.

"MOSKOVA VE BRÜKSEL'DE OFİSLERİMİZİ YENİDEN KURMALIYIZ"

"Rusya'nın NATO ile diplomatik bağlarını kesmesi, diyaloğumuzu daha da zorlaştırıyor" diyen Stoltenberg, "Bu yüzden Moskova ve Brüksel'de kendi ofislerimizi yeniden kurmalıyız. Ayrıca şeffaflığı teşvik etmek ve riskleri azaltmak için mevcut askeri iletişim kanallarımızdan tam olarak yararlanmalı ve ayrıca acil kullanım için bir sivil yardım hattı kurmanın yollarını aramalıyız" ifadelerini kullandı.

"RUSYA'NIN ENDİŞELERİNİ DİNLEMEYE HAZIRIZ"

Ukrayna ve çevresindeki durum da dahil olmak üzere Avrupa'nın güvenliğine değinen Stoltenberg, "Rusya'nın endişelerini dinlemeye ve Helsinki Nihai Senedi'nden başlayarak Avrupa güvenliğinin temel ilkelerini nasıl koruyacağımız ve güçlendireceğimiz konusunda gerçek bir görüşme yapmaya hazırız. Bu, her ulusun kendi güvenlik düzenlemelerini seçme hakkını içerir" dedi.

"RUSYA, UKRAYNA, GÜRCİSTAN VE MOLDOVA'DAKİ GÜÇLERİNİ GERİ ÇEKMELİ"

Stoltenberg, "Rusya, müttefiklere ve diğer uluslara yönelik zorlayıcı güç duruşundan, saldırgan söylemlerden ve kötü niyetli faaliyetlerden kaçınmalıdır. Rusya ayrıca, bu ülkelerin rızası olmadan konuşlandırdığı Ukrayna, Gürcistan ve Moldova'daki güçlerini geri çekmeli ve tüm taraflar, Normandiya formatı da dahil olmak üzere çatışmaları çözme çabalarına yapıcı bir şekilde dahil olmalıdır" diye konuştu.

RUSYA'YA YENİDEN DİYALOG ÇAĞRISI

Risk azaltma, şeffaflık ve silah kontrolüne de değinen Stoltenberg, "Tarih göstermiştir ki bu konularla ilgilenmek herkes için gerçek bir güvenlik sağlayabilir. Bu yüzden gerçek bir fark oluşturacak pratik önlemlere ihtiyacımız var. İlk adım olarak NATO-Rusya Konseyi'nde tatbikatlar ve nükleer politikalar hakkında karşılıklı brifingler öneriyoruz. Ayrıca askeri şeffaflık konusundaki Viyana Belgesi'ni modernize etmeli, uzay ve siber tehditleri azaltmak için çalışmalıyız" dedi.

"İTTİFAKIMIZIN GÜVENLİĞİ İLE İLGİLİ İLKELERDEN TAVİZ VEREMEYİZ"

Stoltenberg, "Havada ve denizde olayları önleme konusunda istişare etmeli ve kimyasal, biyolojik silahlarla ilgili uluslararası taahhütlere tam olarak uymayı yeniden taahhüt etmeliyiz. Son olarak, silah kontrolü konusunda ciddi bir konuşma yapmamız gerekiyor, nükleer silahlar ve orta, kısa menzilli füzeler de dahil. NATO-Rusya Konseyi'nde tüm bu konuları daha ayrıntılı olarak ele almak için müttefikleri ve Rusya'yı bir dizi toplantıya davet ettim. Müttefikler mümkün olan en kısa sürede bir araya gelmeye hazır. Tüm çabalarımızda Ukrayna ile olduğu kadar Finlandiya, İsveç, Gürcistan ve tabii ki Avrupa Birliği de dahil olmak üzere diğer NATO ortaklarıyla yakın iş birliği içinde olmaya devam ediyoruz" dedi. Stoltenberg, "NATO savunma amaçlı bir ittifaktır ve biz çatışma peşinde değiliz. Ancak ittifakımızın güvenliği ile ilgili ilkelerden taviz veremeyiz. Kuruluş anlaşmamıza ve 5. maddede güvence altına alınan toplu savunma taahhüdümüze tamamen bağlıyız. Tüm müttefikleri savunmak ve korumak için gerekli tüm önlemleri alacağız" şeklinde konuştu.

"AÇIK KAPI POLİTİKASI TEMEL PRENSİBİMİZ"

Stoltenberg, Ukrayna’nın NATO üyeliğine dair bir gelen soruya ise, "Açıkça söyledik, her ülke kendi kaderini tayin etme hakkına sahip. Ukrayna gibi isteyen her ülke NATO üyeliğine başvurabilir. Açık kapı politikası temel prensibimiz" şeklinde yanıt verdi.

RUSYA'NIN TALEPLERİ

Rusya, ABD ve NATO'ya geçtiğimiz ay Avrupa'nın güvenliği konusunda 2 ayrı taslak metin sunmuştu. NATO'nun, Doğu Avrupa ülkelerinden çekilmesi başta olmak üzere Ukrayna ve Gürcistan'ın NATO'ya katılımının önlenmesi gibi önemli maddelerin bulunduğu taslak, Cenevre ve Brüksel'de taraflar arasında ele alındıktan sonra Rusya'ya taslağın kabul edilip edilmeyeceği yönünde yazılı cevap verileceği açıklanmıştı.

BU VİDEO İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR