Güncelleme Tarihi:
Son dakika haberi.. ABD Hazine Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB), Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir ve Başkanlık yetkililerinden Mustafa Alper Deniz, Serhat Gençoğlu ve Faruk Yiğit'in yaptırım listesine eklendiği bilgisi paylaşıldı.
ABD Dışişleri Bakanlığı Uluslararası Güvenlik ve Silahlanmayı Önleme Müsteşar Yardımcısı Christopher Ford, SSB'ye yönelik yaptırımların, başkanlığa "ABD'nin ürün ve teknolojileri için ihracat lisansı ve yetkilerinin verilmesinin yasaklandığını" kaydetti.
Ford, ABD mali kuruluşlarından 12 aylık vadede SSB'ye 10 milyon dolardan fazla kredi tedarik edilmesinin yasaklandığını, İhracat İthalat Bankasının (ExIm Bank) SSB'ye kredi desteğinin kesildiğini ve uluslararası mali kuruluşların da kredi vermesinin engelleneceğini ifade etti.
Ford, yaptırımların son zamanlarda Avrupa Birliği Zirvesinde görüşülen yaptırımlarla bir ilgisinin olmadığını ve sadece Türkiye'nin S-400 alımına ilişkin olduğunu kaydetti.
Türkiye'yi nasıl gördüklerine ilişkin bir soruya yanıt veren Ford, "Bu karmaşık bir ilişki. Zor bir ilişki. Sonuçları olan bir ilişki. Türkiye halen bir NATO müttefiki ve Türkiye'nin NATO'ya katkılarına çok değer veriyoruz." dedi.
Türkiye'yle S-400 alımı konusunda ikna etmek için uzun bir süredir diplomatik görüşmeler yaptıklarını ifade eden Ford, yaptırımları yasa gereği uyguladıklarını savundu.
DIŞİŞLERİ'NDEN ÇOK SERT TEPKİ
Dışişleri Bakanlığı'ndan ABD'nin bu kararına çok sert tepki geldi. Dışişleri açıklamasında şu ifadeler yer aldı:
ABD’nin, S-400 hava savunma sistemlerini tedariğimiz nedeniyle bugün açıkladığı ve Türkiye’ye karşı tek taraflı yaptırımlar içeren kararını kınıyor ve reddediyoruz.
Türkiye’yi zamanında S-400 sistemlerini tedarik etmeye sevk eden koşullar herkes tarafından gayet iyi bilinmektedir. Nitekim bizzat Başkan Trump da bir çok vesileyle bu konuda Türkiye’nin haklılığını teslim etmiştir.
Öte yandan, S-400’lerin NATO sistemleri bakımından bir zafiyet yaratacağına dair ABD iddiaları da teknik dayanaktan yoksundur. Kaldı ki Türkiye, bu konuda NATO’nun da katılacağı teknik bir çalışma grubu kurulmasını teklif ederek, meselenin siyasi önyargılardan uzak bir şekilde, nesnel ve gerçekçi bir zeminde ele alınmasını defaatle önermiştir.
Bu itibarla, ABD’nin konuyu iki müttefike yakışır şekilde diyalog ve diplomasi yoluyla çözme yönündeki önerimizi kabul etmeyerek, tek taraflı yaptırımlara başvurması her türlü izandan yoksun bir davranıştır.
Türkiye, ilişkilerimizi olumsuz yönde etkilemesi kaçınılmaz olan bu karara karşı gerekli adımları atacak, uygun gördüğü şekilde ve zamanlamayla mukabelede bulunacaktır. Türkiye, ulusal güvenliğini sağlamak için gerekli gördüğü tedbirleri almaktan da imtina etmeyecektir.
Bu anlayışla, ABD’yi, bugün açıklanan bu haksız yaptırım kararını gözden geçirmeye ve bu vahim yanlıştan bir an evvel geri dönmeye davet ediyor, Türkiye olarak meseleyi müttefiklik ruhuna uygun şekilde, diyalog ve diplomasi yoluyla ele almaya hazır olduğumuzu bir kez daha vurguluyoruz.
HEDEFTEKİ İSİM KONUŞTU
Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, ABD'nin Türkiye'ye S-400 yaptırım kararı alınmasına yönelik, "Benim ve ekibimin duruşunu değiştirmeyecek, Türk savunma sanayisini hiçbir şekilde engelleyemeyecektir." ifadesini kullandı.
Demir, ABD'nin Türkiye'ye yönelik aldığı yaptırım kararlarına ilişkin Twitter hesabından paylaşımda bulundu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde tam bağımsız savunma sanayi hedefinde kararlı olduklarını dile getiren Demir, "Şahsım veya kurumumuza yönelik yurt dışında alınan herhangi bir karar, benim ve ekibimin duruşunu değiştirmeyecek; Türk savunma sanayiini hiçbir şekilde engelleyemeyecektir." değerlendirmesinde bulundu.
DEMİR TARAFSIZ BÖLGE'DE
CNN Türk'te Hürriyet Genel Yayın Yönetmeni Ahmet Hakan'ın sunduğu Tarafsız Bölge programına telefonla katılan İsmail Demir, yaptırımların Türkiye'yi etkilemeyeceğini söyledi.
İsmail Demir, "Sürekli uyguladıkları bir şeyi deklare etmiş oldular. Hayatta olan kısıtlamaları açıklamış oldular" ifadelerini kullandı. Demir açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
"Yaptırım sorun yaratmaz. Bu bizi güçlendirir. Kararla ilgili herhangi bir endişe duymuyoruz. Yaptırım Türkiye'nin savunmasını etkilemez" ifadelerini kullandı.
SİYASİLERDEN PEŞ PEŞE TEPKİLER
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu: Yaptırım kararını elimizin tersiyle ittik. Milli meselemiz, onurlu duruş gösteriyoruz.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın: Türkiye, savunma sanayi alanındaki hedeflerine ulaşmak için adımlarını kararlı bir şekilde atmaya devam edecek.
AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Mahir Ünal: ABD'nin Türkiye'ye karşı aldığı tek taraflı yaptırım kararını kınıyor ve reddediyoruz. Türkiye, uluslararası alanda asla çatışma peşinde koşan bir ülke olmamıştır. Ülkemiz diyalog ve diplomasiye olan inancını koruyacak ve milli politikalarından kesinlikle taviz vermeyecektir.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay: ABD tarafından alınan yaptırım kararı, Cumhurbaşkanımız liderliğinde ulusal çıkarlarımız ve savunma sanayimiz için attığımız adımlardaki kararlılığımızı daha da artıracaktır. Türkiye’nin dik duruşunu herhangi bir ülkenin yaptırım kararı etkileyemez. ABD’nin bu kararını kınıyor ve düştüğü bu yanlıştan bir an evvel dönmeye davet ediyoruz.
TBMM Başkanı Mustafa Şentop: Yaptırım ne müttefiklikle ne de müttefiki yeniden kazanma iradesiyle bağdaşır. Savunma sanayiinde Türkiye'yi kendisine mahkum zanneden bir anlayış zamanın gerisinde kalmıştır.
İletişim Başkanı Fahrettin Altun: Milli egemenliğimize olan bağlılığımız sarsılmazdır ve yaptırım tehditlerinin etkisine kapalıdır. NATO müttefikimiz olan ABD'nin Türkiye'yi yaptırımlarla hedef almak yerine, terör örgütleriyle ve bölgemizde çıkarcı hesaplar peşinde koşan üçüncü taraflara karşı mücadelemize destek olmasını bekliyoruz. Türkiye ve ABD arasındaki stratejik ortaklık, kısa vadeli siyasi hedefler veya Türkiye karşıtı lobileri memnun etme uğruna kurban edilemeyecek kadar önemlidir. ABD'nin bu vahim hatadan gecikmeden döneceğine inanmayı sürdürüyoruz.
CAATSA YASASI NEDİR?
Donald Trump'ın, Kongre'nin baskısıyla 2017'de imzaladığı yasa, esas olarak Rusya'nın ABD seçimlerine müdahale girişimi, Kırım'ı ilhak etmesi ve Ukrayna'nın doğusundaki ayrılıkçıları desteklemesine karşı Obama döneminde getirilen yaptırımların güvence altına alınması amacını taşıyor.
2 Ağustos 2017'de resmen yürürlüğe giren CAATSA yasası, ABD'nin ulusal güvenliğine "tehdit" olarak değerlendirdiği İran, Rusya ve Kuzey Kore’ye karşı yaptırımların alınmasını öngörüyor.
Yasanın 231. maddesine göre, Rusya ile savunma ve istihbarat alanlarında çalışan kişilere karşı da yaptırım getirilebiliyor.
Bu yaptırımlar, Rusya Federasyonu için veya onun adına çalışan kişilerle bilerek "önemli işlem" yapan gerçek ve tüzel kişiler için de geçerli olabiliyor.
Bu kapsamda Türkiye'nin Rusya'dan S-400 sistemlerini alması, "önemli işlem" kategorisinde değerlendiriliyor ve yaptırım öngörülüyor.
LİSTEDE 12 MADDE VAR
CAATSA'nın 235. maddesi, ABD Başkanı'nın "ilgili kişi ve kuruluşlara getireceği" yaptırımları 12 maddede düzenliyor:
1- Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara ihracat ithalat bankası desteğinin kesilmesi
2- Mal ve teknoloji ihracatı ruhsatı verilmemesi
3- ABD mali kuruluşlarından kredi tedarik edilmemesi
4- Uluslararası mali kuruluşlardan kredi verilmemesi
5- Mali kurumlara ABD Merkez Bankası ile doğrudan alışveriş yapma izni verilmemesi
6- Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlarla ihale ya da sözleşme yapılmaması
7- Döviz üzerinden işlem yapılmasının yasaklanması
8- Mali kurumlar ve bankalar arasında ödeme ya da kredi transferlerinin yasaklanması
9- Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumların ABD topraklarında gayrimenkul sahibi olmasının yasaklanması
10- ABD kişi ve kurumlarının yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlardan sermaye ya da borç alışverişinin yasaklanması
11- Yaptırım kapsamına alınan kişilere ABD'ye giriş yasağı
12- Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara benzer işlevi olan üst düzey görevlilere de yaptırım uygulanması."
Yasanın ilgili maddesine göre, Başkan, bu 12 maddeden en az 5'beşini seçip uygulamakla yükümlü...