Güncelleme Tarihi:
Ermenistan'ın geçen yıl sonu Dağlık Karabağ'da Ermenistan tarafından yenilgiye uğratılmasının ardından ülkede sular durulmuyor. Sivil halkın Başbakan Paşinyan'ı istifaya çağırdı gösteriler, bugün ordunun yönetime müdahale ettiği bir noktaya evrilmiş durumda... Öğle saatlerine doğru Ermenistan Genelkurmay Başkanı Onik Gasparyan ve üst düzey komutanların imzasıyla yayınlanan bildiriyle Başbakan Nikol Paşinyan istifaya davet edildi.
BARDAĞI TAŞIRAN SON DAMLA MI?
Bu gelişme, Paşinyan ve Genelkurmay Birinci Yardımcısı Tiran Haçatryan arasında yaşanan gerilim ve Haçatryan'ın görevden alınmasının hemen ardından geldi. Paşinyan, Rus yapımı İskender füzelerinin Karabağ Savaşı sırasında başarısız olduğunu ve hadiselerin sadece yüzde 10'unda infilak ettiğini öne sürmüştü. Haçatryan ise Başbakan'a yanıt vermiş ve "Bu mümkün değil. Üzgünüm bu ciddi değil" ifadelerini kullanmıştı. Bu atışmanın ardından ise Paşinyan'ın talebi üzerine Cumhurbaşkanı Armen Sarkisyan, Haçatryan'ı görevden almıştı.
ORDU: HER ŞEYİN SINIRI VARDIR
Bugün ordudan yapılan ortak açıklamada, "Mevcut yönetiminin beceriksiz idaresi ve dış politikada yapılan çok ciddi hatalar, ülkeyi ölümün eşiğine getirdi" ifadeleri yer aldı. Genelkurmay Başkanı Gasparyan ve üst düzey komutanlar, "Başbakan Paşinyan ve hükümetinin artık makul kararlar alamadığı" değerlendirmesinde bulunarak, "Uzun süredir Ermenistan Silahlı Kuvvetleri, görevdeki hükümetin silahlı güçleri lekelemeyi amaçlayan saldırılarına sabırla tahammül gösteriyordu fakat her şeyin sınırı var" mesajı verdi ve Paşinyan'ı istifaya çağırdı.
SÖZ BAŞBAKAN PAŞİNYAN'DA
Genelkurmay'ın istifa çağrısının ardından Başbakan Nikol Paşinyan, Facebook hesabından halka seslendi. Muhtırayı "darbe girişimi" olarak değerlendiren ve destekçilerini sokağa çağıran Paşinyan, "Devrimi savunmalıyız. Zor bir durumdayız. Genelkurmay Başkanı'nı (Onik Gasparyan) görevden alma kararı aldım. Şimdi en önemli görev, sivillerin ve halkın iktidarını korumaktır" ifadelerini kullandı. Paşinyan konuşmasında Genelkurmay Başkanı Gasparyan'ı görevden aldığını da duyurdu.
'TESLİM OLMAYACAĞIZ'
Halkı sokağa çağırdığı 16.00'da başkent Erivan'daki Cumhuriyet Meydanı'da destekçilerine seslenen Paşinyan, "Beni halk seçti, istifama da halk karar verir" dedi. Ermenistan halkının darbeye izin vermeyeceyeğini savunan Paşinyan, "Teslim olmayağız" dedi ve orduyu ülkenin sınırlarını koruma görevine çekilmeye davet etti.
GASPARYAN HÂLÂ GÖREVDE
Başbakan Paşinyan'ın ordunun muhtırasının ardından görevden aldığını duyurduğu Genelkurmay Başkanı Onik Gasparyan ise görevini sürdürüyor. Zira, Cumhurbaşkanı Armen Sarkisyan, Paşinyan'ın görevden alma yolundaki talebini resmen onaylamış değil. Paşinyan, Sarkisyan'a da çağrı yaparak görevden alma kararını imzalamasını istedi, aksi halde darbecilerin tarafında olacağını söyledi.
MUHALİFLER DE SOKAKLARDA
İstifa çağrısı ve Paşinyan'ın "Bu bir darbe teşebbüsüdür" açıklamasının ardından sokaklarda hareketli dakikalar yaşanmaya başladı. Canlı yayına yansıyan görüntülerde sokaklara inen çok sayıda kişi ve gözaltı yapan polis memurları görülüyor. Paşinyan gün içinde Cumhuriyet Meydanı'nda yer alan hükümet binasının önüne geldi.
Paşinyan'ın destekçileri de hükümet binasına gelerek kendisine destek veriyor. Parlamento önünde taraftarlarıyla birlikte elindeki megafon aracılığıyla halka seslenen Paşinyan "Halkın egemenliğini destekliyorum" açıklaması yaparken polisin ve diğer kolluk kuvvetlerinin halkın güvenliğini sağlayacağını belirtti.
Cumhuriyet Meydanı'na yaklaşık 1 kilometre mesafede bulunan Opera Sarayı'nın önünde ise Paşinyan'ın istifasını istiyen ve orduya destek veren muhalifler toplanmış durumda. Muhalefetin önemli figürlerinden eski Başbakan ve eski Savunma Bakanı Vazgen Manukyan taraftarları ise Savunma Bakanlığı önünde toplanarak, ordunun muhtıra çağrısına destek verdi.
SARKİSYAN DA DEVREYE GİRDİ
Ermenistan Cumhurbaşkanı Armen Sarkisyan, siyasi krizi sona erdirmek için acil adımlar attığını söyledi. Sarkisyan, "Herkesi - devlet organlarını, kolluk kuvvetlerini, siyasi güçleri, tüm vatandaşları - itidal ve sağduyu göstermeye çağırıyorum. Her türlü düşünülmeden edilmiş söz veya eylem, gerilimi artırıyor ve krizi derinleştiriyor" dedi. Sarkisyan, sözlerini şöyle sürdürdü: "Devlet başkanlığının dengeleyici bir organ olarak rolünü yeniden teyit ederek, gerginlikleri yatıştırmak ve durumu barışçıl bir şekilde çözmenin yollarını bulmak için acil önlemler alıyorum."
TÜRKİYE'DEN KINAMA AÇIKLAMALARI
Türkiye'de Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik'ten kınama açıklamaları geldi. İbrahim Kalın, Twitter'dan yaptığı açıklamada, Ermenistan'daki sürecin ivedilikle normale dönmesi temennisinde bulundu.
İletişim Başkanı Fahrettin Altun, sosyal medya hesabından şu değerlendirmede bulundu: "Ermenistan'da yaşanan son gelişmelerden derin endişe duyuyoruz. Yaşanan süreci bir darbe girişimi olarak görüyor ve net bir biçimde kınıyoruz. Türkiye, dünyanın neresinde olursa olsun, saldırılara karşı her zaman demokrasi ve halkın hür iradesinin yanındadır."
Budapeşte'de Macaristan Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto ile ortak basın toplantısı düzenleyen Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise, "Biz dünyanın neresinde olursa olsun darbe ve darbe girişimlerine karşıyız" dedi.
Twitter'dan açıklama yapan Ömer Çelik ise "Her zaman olduğu gibi tüm darbe girişimlerine karşıyız. Bölgemizde istikrarsızlaştırıcı olayların artmasını istemiyoruz. Ermenistan’daki darbe girişimi bölgesel istikrarsızlığı kışkırtan sonuçlar doğurur." ifadelerini kullandı.
ALİYEV'DEN İLK TEPKİ
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Ermenistan’da ordunun Başbakan Nikol Paşinyan’a yaptığı istifa çağrısının ardından “Ermenistan hiçbir zaman bu kadar acınası durumda olmamıştı” dedi. Aliyev, şehit aileleri ve gazilere daire takdim töreninde yaptığı konuşmada, Ermenistan’da neredeyse her gün iç çatışmaların yaşandığını, demokrasi ilkelerinin hiçe sayıldığını kaydederek “Onları bu duruma sokan liderleridir, hem ülkeyi 20 yıl yöneten Koçaryan-Sarkisyan rejimi hem de onlardan sonra gelen yönetim” ifadesini kullandı.
ABD'DEN ERMENİSTAN'DAKİ DARBE GİRİŞİMİNE İLİŞKİN İLK AÇIKLAMA
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, Ermenistan'daki darbe girişimine ilişkin, ordunun siyasete karışmaması gerektiği ve Ermenistan'ın demokrasisini destekledikleri açıklamasında bulundu.
Price, günlük basın toplantısında, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan'ı, başbakan olarak destekleyip desteklemedikleri sorusu üzerine, Ermenistan'daki olayları yakından takip ettiklerini ve tüm tarafları sükunete, şiddet veya gerilimi tırmandıran adımlardan kaçınmaya çağırdıklarını söyledi.
Sözcü Price, "Tüm taraflara, demokrasinin, orduların demokratik siyasete karışmamasına yönelik temel prensibini hatırlatıyoruz. ABD, Ermenistan'daki demokratik süreç ve kurumların gelişmesine destek olmuştur. Ermenistan demokrasisini ve egemenliğini desteklemeye devam ediyoruz ve liderlerine, hukukun üstünlüğüne, Ermeni demokrasisi ve kurumlarına saygı gösterecek şekilde farklılıklarını barışçıl bir şekilde çözmeleri çağrısında bulunuyoruz." ifadesini kullandı.
Ermenistan Genelkurmay Başkanlığının halen pozisyonunu koruduğunu anımsatan bir gazetecinin, ordunun, Paşinyan'ın istifasını istediğine yönelik açıklamasını, darbe girişimi olarak tanımlayıp tanımlamadığına ilişkin sorusuna ise Price, şu yanıtı verdi:
"Dışişleri Bakanlığının bir darbenin gerçekleşip gerçekleşmediğine ilişkin bir süreci var. Başka durumlarda bunu konuştuk. Bu da Myanmar'dı. Orada 1 Şubat'ta ordu, demokratik sivil yönetime el koyduktan sonra bu karara varmıştık. O zaman da demiştim, Bakanlığın böyle bir tanımlamaya varması için üç kriter var. Şu anda bu durumda (Ermenistan) bu yönde bir tanımlama yok. Ermenistan demokrasisini ve egemenliğini destekliyoruz ve ortaya çıkan durumları yakından izlemeye devam ediyoruz.
KARABAĞ HEZİMETİNİN ARDINDAN OLAYLAR BAŞLADI
Başbakan Nikol Paşinyan, Azerbaycan-Ermenistan arasında geçen yıl yaşanan çatışmalardan sonra ülkesinin yenilgisine sebep olmakla suçlanmıyor. 9 Kasım'da 'hezimet' olarak nitelendirdiği yenilgi anlaşmasını imzalayan Paşinyan, haftalar boyunca protestoların hedefi olmuş ve göstericiler başbakanın istifasını istemişti.
Uzun süren protesto gösterilerinde hedefe konan Paşinyan hükümeti istifaya davet edilmiş, başta başkent Erivan olmak üzere Ermenistan'ın tüm şehirlerinde yapılan gösterilerde halk ve güvenlik güçleri arasında zaman zaman sert çatışmalar yaşanmıştı.