ABD gerilimi tırmandırıyor... Veto etti

Türkiye'nin öncülüğünde Mısır tarafından Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyine (BMGK) sunulan ve "ABD'nin Kudüs'ü İsrail'in başkenti kabul ettiği" kararın ilgili Birleşmiş Milletler (BM) kararlarına aykırı olması sebebiyle "hukuken geçersiz" sayılmasını öngören tasarı, ABD tarafından veto edildi.  Veto kararı sonrası İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ABD'nin BM Daimi Temsilcisi Nikki Haley'e teşekkür etti. 

KALIN: BMGK SÜRECİ BAŞLAYACAK

Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, ABD'nin, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ndeki (BMGK) Kudüs tasarısını veto etmesine ilişkin, "Trump yönetimi dışında bütün ülkeler bu oylamada birlik içinde hareket etti. Şimdi BM Genel Kurulu süreci başlayacak." ifadesini kullandı.

Kalın, Twitter hesabından, Türkiye'nin öncülüğünde hazırlanan, BMGK üyesi Mısır tarafından gündeme getirilen, "ABD'nin Kudüs'ü İsrail'in başkenti kabul ettiği" kararın, Birleşmiş Milletler (BM) kararlarına aykırı olması sebebiyle "hukuken geçersiz" sayılmasını öngören tasarıya ilişkin yapılan oylamayı değerlendirdi.

İbrahim Kalın, "BM Güvenlik Konseyi'ndeki ABD'nin Kudüs kararını geçersiz sayacak olan karar, ABD'nin vetosuyla 14'e 1 reddedildi. Trump yönetimi dışında bütün ülkeler bu oylamada birlik içinde hareket etti. Şimdi BM Genel Kurulu süreci başlayacak." ifadesini kullandı.

FİLİSTİN'DEN KINAMA

Filistin, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinde (BMGK) ABD'nin Kudüs'ü 'İsrail'in başkenti' olarak tanıma ve büyükelçiliğini Tel Aviv'den Kudüs'e taşıma kararının hukuken geçersiz sayılmasını öngören tasarının veto edilmesini kınadı.

Filistin Devlet Başkanlığı Sözcüsü Nabil Abu, "ABD'nin Kudüs'ü 'İsrail'in başkenti' olarak tanıma ve büyükelçiliğini Tel Aviv'den Kudüs'e taşımasına karşı kararın veto edilmesi ile uluslararası toplumun kararına karşı çıkıldı. Kararlar, işgal ve saldırganlıkla tam bir önyargı ortaya koyuyor" dedi.

Abu, kararın tepkilere yol açacağını ifade ederek, "Halkımızın haklarını savunmak için Birleşmiş Milletlerde ve tüm uluslararası kurumlarda önlemlerimizi sürdüreceğiz" diye konuştu.

MISIR: ENDİŞE VERİCİ

Mısır'ın, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyine (BMGK) sunulan ve "ABD'nin Kudüs'ü İsrail'in başkenti kabul ettiği" kararın "hukuken geçersiz" sayılmasını öngören tasarının, ABD tarafından veto edilmesini üzüntüyle karşıladığı bildirildi.

Mısır Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Ahmed Ebu Zeyd, yaptığı yazılı açıklamada "Mısır, uluslararası toplumun vicdanına kulak veren ve ABD'nin Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanımasını açıkça reddeden bu önemli kararın veto edilmesinden üzüntü duyuyor." ifadelerini kullandı.

Ebu Zeyd, BMGK'nın "Kudüs'ün hukuki statüsüyle ilgili daha önceki onaylarını ve kararlarını vurgulayan bu kararın" kabul edilmesinde aciz kalmasının son derece endişe verici olduğunu belirtti.

Ebu Zeyd, Arap Grubu'nun Kudüs'ün statüsünün korunması için atılacak adımları görüşmek ve durum değerlendirmesi yapmak üzere toplanacağını belirtti.

14'E KARŞI 1 OYLA...

ABD'nin Kudüs'ü İsrail'in başkenti kabul etmesinin ardından BM nezdinde şu ana kadarki en önemli girişim olan BMGK'daki Kudüs tasarısı oylaması yapıldı.
Türkiye'nin öncülüğünde hazırlanan ve BMGK üyesi Mısır tarafından gündeme getirilen Kudüs tasarısı, konseyin toplam 15 üyesinin 14'ünün lehte oy kullanmasına karşın ABD tarafından veto edildi.

Oylama öncesinde yaptığı konuşmada Mısır'ın BM Daimi Temsilcisi Amr Abdüllatif Abdulatta, neden tasarıyı gündeme getirdiklerini açıkladı ve ABD'nin Kudüs'ün nihai statüsüne etki edecek bu adımının kabul edilemez olduğunu dile getirdi.

Uruguay'ın BM Daimi Temsilcisi Elbio Rosselli da yaptığı kısa konuşmada Mısır'ın tasarısına destek vereceklerini ve Kudüs'le ilgili BM kararlarının açık olduğunu vurguladı. İki devletli çözümün önünü tıkayan ABD'nin Kudüs kararının gözden geçirilmesi gerektiğini ifade etti.

İNGİLTERE'NİN BÜYÜKELÇİLİĞİ TEL AVİV'DE KALACAK

Benzer şekilde İngiltere'nin BM Daimi Temsilcisi Matthew Rycroft da yaptığı açıklamada İngiltere Büyükelçiliğinin Tel Aviv'de kalmaya devam edeceğini dile getirdi.

Oylamanın ardından söz alan ABD'nin BM Daimi Temsilcisi Nikki Haley ise ABD'nin Kudüs konusundaki pozisyonunu bir kez daha dile getirdi ve mevcut yaklaşımlarını koruyacaklarını belirtti.

BM GENEL KURULU'NA GETİRİLEBİLİR

ABD'nin söz konusu tasarıyı BMGK'da veto etmesi üzerine konunun BM Genel Kurulu'na taşınacağı ve bu platformda üçte iki çoğunlukla kabul edilmesi için çaba gösterileceği belirtildi.

Dün Dışişleri Bakanlığı kaynaklarından edinilen bilgiye göre tasarının, şu anda BMGK üyesi olan Mısır tarafından sunulacağı, teklifin sahibinin ise Filistin olduğu kaydedilmişti. Ancak ABD'nin Kudüs kararının ardından yoğun bir diplomasi süreci yürüten Türkiye'nin bu süreçte önemli rol oynadığına dikkat çekilmişti.

"KUDÜS'ÜN NİHAİ STATÜSÜ GÖRÜŞMELER SONUCUNDA BELİRLENİR"

Söz konusu tasarının taslağında Kudüs'le ilgili bugüne kadarki BM kararlarına atıf yapılarak, Kudüs'ün nihai statüsünün tek taraflı adımlarla değil, "Filistin ile İsrail arasındaki barış görüşmeleri sonucunda" belirleneceğine işaret edilmişti.

Tasarıda, Kudüs'ün statüsünü veya demografik yapısını değiştirmeye yönelik tüm tek taraflı adımların "hukuki bağlayıcılığı olmayan, geçersiz ve ilgili anlaşmalar gereği iptal edilmesi gereken" adımlar olduğuna vurgu yapılmıştı.

Tasarıda ayrıca, herhangi bir ülkenin büyükelçiliğini Kudüs'e taşımaması gerektiği yönünde de çağrıya yer verilmişti.

Geçen hafta İstanbul'da İslam İşbirliği Teşkilatını (İİT) toplayan ve Doğu Kudüs'ün Filistin'in başkenti olarak sayılması yönünde bir kararın çıkarılmasına öncülük eden Türkiye'nin BM sürecinde de aktif rol oynayacağı ve üçte iki imzanın toplanması hususunda çaba göstereceğine işaret edilmişti.

ABD Başkanı Donald Trump, 6 Aralık'ta yaptığı açıklamada Kudüs'ü tek taraflı olarak İsrail'in başkenti olarak kabul ettiğini ilan etmiş, bölgede ve dünya genelinde bu karara ilişkin çok protestolar düzenlenmeye başlamıştı.

ABD'nin vetosuna karşın konseyin kalan üyeleri İngiltere, Fransa, Çin, Rusya, Uruguay, Bolivya, Etiyopya, İtalya, Japonya, Kazakistan, Senegal, İsveç ve Ukrayna, Mısır'ın tasarı lehinde oy kullandı.