Sincar’da dev harekat

IRAK Kürt Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) ordu gücü Peşmerge, Musul’un merkezinin 120 kilometre batısındaki Sincar (Şengal) ilçesini IŞİD’den kurtarmak için dün sabahın erken saatlerinde “Şengal’e Özgürlük Operasyonu” adlı geniş çaplı operasyon başlattı. Kentin geçen yıl ağustos ayında IŞİD’in eline geçmesi, binlerce Ezidi’nin öldürülmesi, dağlara sığınması ABD’nin IŞİD’e karşı eylülde hava saldırılarına başlamasının en büyük nedenlerinden biriydi. 

Operasyon, önceki akşam ABD öncülüğündeki koalisyon güçlerine ait savaş uçaklarının IŞİD militanlarının bulunduğu ilçe merkezine yönelik yoğun bombardımanıyla başladı. Bombardıman ve roket saldırısının ardından saat 07.00 sıralarında ise Peşmerge güçleri, karadan harekete geçti. Büyük bir direnişle karşılaşmayan Peşmerge, Sincar çevresine ve Sincar Dağı’na konuşlandıktan sonra üç koldan şehre girdi. Operasyona, bin 500’ü hafif silahlı Ezidi milisleri, 6 bini Peşmerge olan 7 bin 500 kişilik bir güç katıldı. Sincar’daki kaymakamlık binasını ele geçiren Peşmerge güçleri buraya IKBY bayrağını astı. Şehrin ana caddeleri kontrol altına alınırken sokak çatışmaları ise sürüyor. Örgütün döşediği mayınlarla, bubi tuzakları ise yer yer Peşmerge’nin ilerlemesini yavaşlattı. Kürt güçleri IŞİD’e ait 8 bombalı aracı patlattı.

‘CAN DAMARI’ KESİLDİ

IKYB güçleri Sincar’ın batısındaki Gabara köyünü ele geçirdi. Kürt güçleri ayrıca, 47 no.’lu otoyolu ele geçirerek IŞİD’in iki ana kalesi Suriye’deki Rakka ile Irak’taki ülkenin ikinci büyük kenti Musul arasında ulaşımı sağlayan, örgüt için ‘can damarı’ olan hattı kesti. Bu otoyolun ele geçirilmesiyle IŞİD’in Irak-Suriye bağlantısı kesildi, örgütün yakıt ve lojistik sevkiyatına darbe vuruldu. Kürdistan Demokrat Partisi’nin Dışilişkiler Sorumlusu Hemin Hawrami, Twitter’dan, Peşmerge’nin hızlı ilerlediğini, Sincar’ın doğusundaki çoğu köyün ele geçirildiğini belirtti. IŞİD militanlarının Rakka’ya doğru kaçmaya başladığını kaydeden Hawrami, örgütün moral olarak çöktüğünü iddia etti. Erbil merkezli Rudaw kanalına konuşan Peşmerge komutanlarından Kasım Sımer ise “Şengal’in yüzde 70’i Peşmerge’nin kontrolünde” dedi.

‘MUSUL İÇİN İLK ADIM’

IŞİD’in kontrolündeki Musul’un Valisi Nevfel Hamadi, “Bu, Musul’u kontrol etmek için ilk adım” dedi. Sincar’ın düşmesi 40 km doğuda IŞİD’in elinde bulunan Telafer’in kurtarılması için önemli bir kapı açıyor. Türkmen halkın yaşadığı Telafer’in Irak güçlerinin eline geçmesi ise Musul’un batı yönünden tamamen kuşatma altına alınması anlamına geliyor. Bu şekilde Musul’a düzenlenecek bir operasyonda Irak ordu güçleri ve Peşmerge batı yönünden Musul’u tamamen kuşatma altına alabilecek.

‘PKK DA OPERASYONDA’ İDDİALARINA AÇIKLAMA

İngiliz BBC kanalına göre operasyona 300’e yakın PKK’lı da katıldı. Peşmerge Bakanlığı Genel Sekreteri Cabbar Yaver, AA’ya açıklamasında terör örgütü PKK’nın, Sincar’ı kurtarma operasyonuna Suriye’den güç getirdiği yönündeki iddialara ilişkin şöyle konuştu: “Sincar operasyonuna sadece Peşmerge katılıyor. Onun dışındaki siyasi tartışmalara girmek istemiyorum.” IKBY Genelkurmay Başkanı Cemal Eminki de “Operasyonda Peşmerge ve koalisyon güçleri dışında hiçbir silahlı grupla koordinasyon kurulmamıştır” ifadesini kullandı.
HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş ise dün Twitter’dan yaptığı açıklamada, “Peşmerge ve gerilla Şengal’i DAİŞ’ten temizlemek için ortak operasyon başlattı. Allah yardımcıları olsun, beraberlikleri de daim olsun” dedi.

Sorularla operasyon

Şengal operasyonunda Peşmerge ve PKK arasında işbirliği var mı?

Peşmerge’nin geçen sene direnmeden Şengal’i (Sincar) IŞİD’e bırakması Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin prestijini sarsarken Şengal Dağı’nda sıkışan Ezidilere koruyan PKK’nın önü açıldı. Sıra Şengal’in kurtarılmasına gelince Mesut Barzani yönetimi ve PKK komutasındaki güçler arasında krizler yaşandı. PKK’nın Şengal’de kalıcı hale gelmesinden çekinen Barzani, bu örgüte bağlı birliklerin bölgeden çıkmasını istedi. PKK ise Ezidileri savunurken bedel ödedikleri ve Şengal kurtulmadan çekilmeyecekleri yanıtını verdi. Bu yüzden ortak komuta merkezi kurulmadı. Geçen yıl Peşmerge ortak strateji belirlemeden 19 Aralık 2014’te Şengal’i kurtarmaya kalkıştı. Bir tarafta Peşmerge diğer tarafta PKK’ye bağlı örgütler şehrin yüzde 25-30’luk bölümünü temizledi. Barzani aceleyle Ezidi bayramı ‘Cejna Êzi’de Ezidilere bir zafer hediye etti, ama Şengal kurtulmamıştı. Bu yüzden Barzani’nin prestiji bir kez daha sarsıldı.

ABD ile irtibat var mı?

Geçen yıl olduğu gibi bu yıl da Peşmerge ile PKK arasında ortak komuta merkezi kurulamadı. Herkes ayrı hareket ediyor. ABD de operasyona hava desteği sunuyor. Erbil’deki operasyon odası üzerinden sahadaki Peşmerge ile Amerikan uçakları arasında koordinasyon var. PKK ve Ezidi güçlerinin oluşturduğu ortak operasyon merkez ile ABD’nin başındaki operasyon odası arasında irtibat mevcut. Yerdeki güçler bulundukları koordinatları Amerikalılara bildiriyor. Bu irtibat doğrudan ya da resmi değil.

Şengal neden önemli?

Şengal’e yönelik operasyon Musul’u kurtarma planlarının bir parçası. IŞİD’in Şengal’den çıkarılması doğuda Tel Afer ve Musul, batıda Suriye’ye giden hatta temizliği kolaylaştıracak. Şengal IŞİD için Suriye-Irak arasında iki lojistik destek hattından biri. Musul ile Rakka arasındaki takviye operasyonları Şengal üzerinde sağlanıyor.