Silahlanmada Ukrayna etkisi: Avrupa’da talep patladı ABD silah sanayi kazandı

Merkezi İsveç’te olan Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI) 2022 yılı silah ticaret raporu ilginç verilere işaret etti. Ukrayna savaşından ötürü Avrupa ülkelerinin silah ithalatı geçen yıl ikiye katlandı.

UKRAYNA FAKTÖRÜ

- Geçen yıla kadar silah sevkıyatı yapılan ülkeler içinde üst sıralarda olmayan Ukrayna ise Katar ve Hindistan’ın ardından üçüncü sıraya yükseldi. Rapora göre Ukrayna savaşı nedeniyle Avrupa’nın 2022’de silah ithalatı bir önceki yıla göre yüzde 93 arttı. Bu artışın bu yıl da sürmesi bekleniyor. Geçen yıl Avrupa’daki silah sevkıyatının yüzde 31’i Ukrayna’ya gitti.

AMERİKA FARKI AÇTI

- Silah alımının büyük bir kısmı ABD’den yapılırken, ABD silah ihracatında bir numara olmayı sürdürdü. SIPRI raporunda ülkelerin silah ithalat ve ihracat payları “2018-2022” ve “2013-2017” olmak üzere iki 5 yıllık dönemde karşılaştırıldı. Buna göre “2018-2022” döneminde küresel silah ihracatı paylarında ilk 5 ülke ABD, Rusya, Fransa, Çin ve Almanya olarak sıralandı. Bu sıralama “2013-2017” döneminden farklı olmadı.

100 MİLYAR DOLAR

- Ancak Rusya’nın silah ihracatındaki payı “2018-2022” döneminde “2013-2017” dönemine göre yüzde 31 gerilediği, ABD’nin ise yüzde 14 arttığı görüldü. Silah ihracatı payı “2018-2022” döneminde yüzde 40’a yükselen ABD, rakipleri ile farkı açtı.

- Söz konusu iki dönemde bu ilk 5 ülke arasında savunma ihracat payındaki en büyük artış, yüzde 44 ile Fransa oldu. SIPRI araştırmasına göre geçen yıl küresel silah ticaretinin cirosu 100 milyar doları geçerken, 2022’de toplam askeri harcamalar ilk kez 2 trilyon doları aştı.

TÜRKİYE’NİN PAYI ARTTI

SIPRI’nın 2022 raporuna göre Türkiye’nin küresel silah ihracatındaki payı yüzde 0.5 arttı. Türkiye’nin en büyük müşterisi yüzde 20 payla Katar oldu. Bu ülkeyi yüzde 17 ile BAE ve yüzde 13’le Umman izledi. Küresel silah ihracatı payında ise “2018-2022” döneminde “2013–2017” dönemine göre yüzde 69 arttı. Küresel silah ithalatı payında ise “2018-2022” döneminde Türkiye’nin payının “2013–2017” dönemine göre yüzde 49 azalması dikkat çekti. Türkiye’nin NATO’daki müttefiki ABD’den silah alımı ise önemli ölçüde geriledi. 2013’te ABD için en büyük 7’nci müşteri olan Türkiye 27’nci sırada yer aldı.