Silahlanma yarışı başlıyor mu? Anlaşma bitti Amerika ilk füzeyi attı

ABD, 1987’de imzalanan Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması’ndan (INF), Rusya’nın buna uymadığı gerekçesiyle, resmen 2 Ağustos’ta çekilmesinden sonra bu anlaşmanın yasakladığı bir füzeyi ilk kez denedi. Füze, ABD’nin California eyaleti açıklarındaki San Nicolas Adası’ndan geçen pazar karada konuşlu bir mobil fırlatıcıdan ateşlendi. ABD Savunma Bakanlığı, Pentagon’dan yapılan yazılı açıklamada, “Savunma Bakanlığı, konvansiyonel yapılandırılmış karada konuşlu bir seyir füzesini California’nın San Nicolas Adası’nda test etti. Test edilen füze mobil fırlatıcısından çıktı ve 500 kilometreden fazla bir uçuştan sonra isabetli şekilde hedefini vurdu” denildi. Açıklamada, söz konusu denemeyle elde edilen verilerin, orta menzilli füzelerin geliştirilmesine yardımcı olacağı belirtildi.

MOSKOVA: DENEME ÜZÜCÜ

Deneme ile ilgili, ABD gibi anlaşmadan çekildiğini duyuran Rusya’dan tepki geldi. Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, ABD’nin çekilmiş olduğu INF anlaşmasındaki standartların üstünde bir menzilde füze denemesi yapmasının üzücü olduğunu, bu denemenin bu yönde bir çalışmanın uzun zamandır yürütüldüğünü gösterdiğini ifade etti. “ABD’nin provokasyonlarına gelmeyeceğiz” diyen Rus Bakan Yardımcısı, ABD yapmadığı sürece bu doğrultuda hiçbir yere füze konuşlandırmayacaklarını kaydetti. Önceki gün Fransa’da temaslarda bulunan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de ABD’nin füze testinin duyurulmasından önce basına yaptığı açıklamada, “Eğer ABD, böyle saldırı sistemleri geliştirirse, biz de geliştiririz” demişti.

ÇİN: OLUMSUZ ETKİSİ OLUR

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Geng Shuang, “ABD’den gelen bu adım yeni bir silahlanma yarışı turunu tetikleyip, bir askeri karşılaşmaya yol açabilir. Bunun da bölgesel ve uluslararası güvenlik durumuna ciddi olumsuz bir etkisi olacak. ABD, Soğuk Savaş zihniyetini terk etmeli, uluslararası ve bölgesel barış ile huzura daha fazla yardımcı olacak politikalar izlemeli” dedi. ABD Başkanı Donald Trump bu ayın başında ülkesinin INF’den çekilmesinden hemen sonra yaptığı açıklamada, Çin ve Rusya’nın da dahil olduğu yeni bir füze anlaşması yapılması gerektiğini belirtmişti.

RUSYA DA FÜZE MOTORU DENEMİŞTİ

ABD’nin tartışma yaratan yeni füze testi, 8 Ağustos’ta Rusya’nın kuzeyindeki Severodvinsk kenti yakınlarında yapılan ve ölümcül patlama ile sonuçlanan askeri roket motoru denemesini izliyor. 5 görevlinin hayatını kaybettiği olayda belirli radyoaktif izotopların kullanıldığı sıvı yakıtın yanması sonucu radyasyon seviyesi de kısa bir süreliğine normalin 20 katına çıkmıştı. Rusya bölgeden radyoaktif veri paylaşımını durdurmuştu. Dün bir açıklama yapan Moskova, merkezi Viyana’daki Kapsamlı Nükleer Deneme Yasağı Anlaşması Örgütü’ne çatarak, data paylaşımının zorunlu olmadığını, insani bir tehlike bulunmadığını belirtti.

AVUSTRALYALI MERKEZ ÇİN’İN FÜZELERİNE İŞARET ETTİ

Avustralya’daki Sydney Üniversitesi, ABD Çalışmaları Merkezi’ne göre Batı Pasifik’teki Amerikan üsleri bir savaş halinde Çin sahip olduğu çok sayıda gelişmiş güdümlü füze yüzünden saatler içinde işlevsiz kalabilir. Amerikan CNN’in aktardığına göre raporda Çin’in güdümlü konvansiyonel füzeler alanında büyük ilerlemeler sağladığı vurgulanarak, “Çin, zorlu bir güdümlü füze dizilimi ve başka karşı-müdahale sistemlerini Amerika askeri üstünlüğüne darbe vurmak için konuşlandırdı” denildi. Rapora göre Çin’in elinde bölgedeki ABD üslerini hedef alacak binlerce güdümlü füze var.

BİLGİ NOTU

INF Anlaşması, ABD ile Rusya’nın menzili 500 ila 5 bin 500 kilometre arasında olan karada konuşlu nükleer ve konvansiyonel füzeleri geliştirmesini yasaklıyordu.