Savaş ve kaçış... Halk marketlere, bankalara ve benzincilere akın etti

Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik askeri harekâta başlamasının ardından, ülke genelinde müthiş bir panik havası oluştu. Başkent Kiev başta olmak üzere güneyde Mariupol, Harkov ile batıda Lviv gibi önde gelen büyük kentler, güne savaş sirenleriyle uyandı. Halka evde kalma ve dışarı çıkmama çağrısı yapılsa da, vatandaşların büyük çoğunluğu marketlere, bankalara ve benzin istasyonlarına koştu. Savaş tehdidi ile gıda alışverişi yapmaya çalışan Ukraynalılar, marketlerin önünde uzun kuyruklar oluşturdu. Bankalardan döviz çekme işlemlerine yasak getirilirken, vatandaşların ATM’lere akın etmesi üzerine günlük para çekme limiti 100 bin Grivna (yaklaşık 48 bin TL) olarak belirlendi.

POLONYA’YA DOĞRU

Uzun kuyrukların oluştuğu bir başka durak ise benzin istasyonlarıydı. Neredeyse tüm araç sahipleri benzincilere akın etti. Benzin kıtlığı ve benzin fiyatlarının artması korkusuyla halk araçlarının depolarını doldurdu. Başkent Kiev’de, dün sabah erken saatlerde ülkenin batı yönüne doğru araç trafiği dikkat çekti. Birçok Ukraynalı can ve mal güvenliğinin tehlikede olduğunu öne sürerek yollara düştü. Birçok kişi ülkenin batı sınırındaki Lviv kenti ile Avrupa Birliği üyesi Polonya’ya doğru yola çıktı. Birleşmiş Milletler Göçmen Bürosu, şu ana kadar Ukrayna’da 100 binden fazla kişinin yerinden olduğunu açıkladı.

YENİ MÜLTECİ DALGASI

Söz konusu akın, Avrupa’da yeni bir mülteci dalgası endişesini de gündeme getirdi. Halkın kaçışına, ülkede Rusya yanlısı askerlerin darbe girişimi korkusu da etken oldu. Özellikle sosyal medyada büyük spekülasyonlar yapılmaya başladı. Belirsizlik ortamı halkı endişeye sevk etti. Ülkedeki panik havası, Amerikalı senatör Hiram Johnson’ın 1917 yılında söylediği “Savaşın ilk kurbanı gerçeklerdir” sözünü hatırlattı.

SİLAH ALMAYA KOŞTULAR

Başkent Kiev’de bir başka dikkat çeken şey de halkın silah satan mağazalara akın etmesi oldu. Ülkede sıkı yönetim ilan edilmesi ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’nin eli silah tutan her vatandaşa silah verileceğini açıklamasının ardından, silah mağazaları dolup taştı. İngiliz Daily Mail’e konuşan ve eşi silah satın alan bir kadın “Bu satın aldığımız tek silah değil. Yeni bir silah ile şarjör satın alıyoruz. Rus birlikleriyle karşılaşırsam silahı kullanırım” diye konuştu. Başkent Kiev’de Rus yapımı Kalaşnikof da satan bir silah mağazasının sahibi ise “Şu sıralar çok yoğunuz. Silah ve şarjör almak isteyen çok fazla kişi var. Elimizde şarjör var ama yeterli sayıda değil. Her gün çok fazla şarjör satıyoruz ve stoklarımız gerçekten de doluydu. Buna rağmen elimizde fazla kalmadı” dedi.

METROLARA SIĞINDILAR

Ülkede sıkı yönetim ilan edilmesinin ardından, şehir merkezleri hayalet şehirlere dönüştü. Kent merkezlerinde üniformalı Ukrayna askerleri, tanklar ve Rus güçlerine karşı silahlanan halk dikkat çekti. Amerikan AP ajansının haberine göre, başkent Kiev’in en işlek Khreshchatyk Caddesi’nde ‘endişe ve normallik’ karışımı bir hava hâkimdi. Haberde, “Ukraynalılar bir Rus işgaline karşı haftalardır uyarılıyordu ancak en sonunda bu durum gerçekleşince nasıl tepki vereceklerini bilemediler” ifadeleri kullanıldı. Caddede bazı kişilerin arabalarına bavul yerleştirip kaçmaya çalıştığı, bazılarının da köpeklerini yürüyüşe çıkardığı ve tanıdıkları ile sohbet ettiği aktarıldı. AP’ye demeç veren Maxim Prudskoi adlı bir vatandaş, “Şu an korkmuyorum, belki daha sonra korkabilirim” diye konuştu.

YAPTIKLARINI ÖDEMELİ

Kiev metrosunda elinde bavulları ile bekleyen vatandaşlar da dikkat çekti. Amerikan Sky News televizyonuna konuşan bir kadın, “Bir Ukraynalı olarak ülkemize olanları görmek yıkıcı bir durum. (Rusya lideri Putin’i kastederek) Birinin bu kadar kötü olabileceğine inanamıyorum” diye konuştu. Bir başka kadın da “Rusya, yaptıklarının ekonomik sonuçlarını ödemeli” ifadelerini kullandı. Özellikle ülkenin orta ve batı kesimindeki Ukraynalılarda, Rusya’ya duyulan öfke dikkat çekti.

50 BİN KİŞİ ÖLEBİLİR

AMERİKAN Washington Post gazetesine göre, Amerikalı yetkililer, Rus müdahalesinin uzun süreli bir savaşa dönüşmesi halinde 50 bin sivil can kaybı veya yaralı olabileceğini öngörüyor. Uzmanların ve insan hakları örgütlerinin görüşlerine yer verilen haberde, Moskova yönetiminin sahip olduğu askeri silahlar göz önüne alındığında, bu silahların etki alanının sivilleri de içine alan geniş çaplı bir bölgede yıkıcı etkileri olabileceği öngörülüyor. Geçmişten farklı olarak ayrılıkçılar yerine bu kez iki ülkenin karşı karşıya gelmesinin de, modern savaş tarihinde ölümcül yeni bir sayfa açacağı uyarısında bulunuluyor. 2014 yılında Kırım’ın Rusya tarafından ilhaki ve Donbas’ta Donetsk ve Luhansk’ın bağımsızlığını ilan etmesi ile sonuçlanan olaylardan bu yana sivil kaybı 14 bin olarak tahmin ediliyor.