'Şahin' Türkiye'ye geliyor

ABD Başkan Yardımcısı Dick Cheney’nin, 16 Mart’ta başlayan bölge gezisinin son durağı olan Türkiye’ye yarın gelmesi bekleniyor. Cheney’nin çantasında PKK ile mücadele, Afganistan, Irak, İran ve NATO ve füze savunma sistemi gibi ağırlıklı dosyalar yer alıyor. Türk hükümetinin, Afganistan için muharip asker isteyecek Cheney’ye bu konudaki kararını iletebileceği belirtiliyor.

Beyaz Saray’ın “ikinci adamı”, Dick Cheney’nin, 16 Mart’ta başlayan bölge gezisinin son durağı olan Türkiye’ye yarın gelmesi öngörülüyor. Hafta sonunda barış sürecinin yeniden başlaması için çaba gösterdiği İsrail’deki temaslarını sürdüren Cheney’nin yarın İsrail Başbakanı Ehud Olmert ile yapacağı ikinci bir görüşmeden sonra Ankara’ya geleceği ifade ediliyor.

Bush Yönetiminin "şahinler"i arasında yer alan Cheney, Şubat'ın ortasından bu yana Ankara'yı ziyaret edecek dördüncü ve en önemli ABD'li üst düzey yetkili olacak. Ankara, Cheney'den önce ABD'li Genel Kurmay İkinci Başkanı Orgeneral James Cartwright, Adalet Bakanı Michael Mukasey ve Savunma Bakanı Robert Gates'i ağırlamıştı. Cheney ziyareti nedeniyle Ankara'da olağanüstü güvenlik önlemlerinin alınması bekleniyor.

ALTI YIL ARADAN SONRA YENİDEN ANKARA'DA

Böylece Cheney, tam altı yıl sonra yeniden Ankara’yı ziyaret edecek. Cheney, 19 Mart 2002 yılında büyük ilgili uyandıran bir ziyaret için Ankara’ya gelmişti.

Irak'a olası askeri müdahalenin yoğun bir biçimde konuşulduğu bir dönemde Mart 2002'de 12 ülkeyi kapsayan bir gezinin çerçevesinde Ankara’yı ziyaret eden Cheney, dönemin Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Başbakanı Bülent Ecevit ve Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hüseyin Kıvrıkoğlu ile görüşmüştü.   �

2002 yılındaki görüşmelerde olası bir Irak operasyonu için Türk topraklarının kullanılması konusunun ele alındığı belirtilmişti. Bu arada, Cheney’nin Türk muhataplarına “ABD’nin yakın gelecekte Irak’a karşı askeri operasyon planlamadığı” güvencesini de verdiği kaydedilmişti.

BEYAZ SARAY’IN PKK’YA KARŞI DESTEĞİNİ TEYİT EDECEK

Ankara’da Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Genelkurmay Başkanı Yaşar Büyükanıt ile bir araya gelmesi beklenen Cheney ile yapılacak görüşmelerde PKK ile karşı mücadele, önemli bir maddeyi oluşturacak.

Görüşmelerde Türk tarafının, ABD’nin sağladığı “gerçek zaman istihbarat”a da dayanan sınır ötesi operasyonlar gerçekleştiren TSK’nın gerektiğinde operasyonları sürdürme kararlılığını dile getirmesi bekleniyor. Cheney’nin de, ABD’nin Türkiye’nin Irak hükümeti ve Iraklı Kürtleri ile birlikte hareket etmesi, Irak’ın istikrarının bozulmaması yönündeki telkinlerini tekrarlayacağı ifade ediliyor. �

EN ÖNEMLİ DOSYA: AFGANİSTAN’A ASKER TALEBİ

Şimdiye kadar Afganistan’a konuşlanan Uluslararası Güvenlik Destek Gücü (ISAF) Kabil bölge komutanlığını iki defa üstlenen Türkiye, ABD ve NATO yönetiminin Afganistan’a katkısını artırmasını isteyen müttefikler arasında yer alıyor.

Özellikle çatışmaların yoğunlaştığı Güney Afganistan için muharip asker talep edilen NATO ülkelerinden Türkiye’nin nihai tutumu ise, henüz bilinmiyor.

Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt’ın geçen hafta başında Türkiye’nin kendi terörle mücadele sürdürdüğüne dikkat çekerek Afganistan’a muharip asker sağlanmasına, karşı çıkmasının ertesinde Dışişleri Bakanı Ali Babacan, hükümetin kararını “önümüzdeki günlerde” vereceğini söylemişti.

NATO zirvesine kadar netleşmese gereken Ankara’nın kararının Cheney ile görüşmeler sırasında iletilebileceği belirtiliyor. Bükreş zirvesi’nin “başarısı”nın da, önemli ölçüde NATO üyelerinin Afganistan’a yaptıkları katkılarını artırmayı kabul etmelerine bağlı görünüyor.

BİR DİĞER DOSYA İRAN SORUNU

Dick Cheney’nin Ankara’daki temaslarında üzerinde duracağı diğer bir konu İran olacak. Beyaz Saray’nın, Türkiye’den İran ile işbirliğini yavaşlatmasını arzuladığı ifade ediliyor. Bush Yönetiminin özellikle Türkiye’nin enerji alanında İran ile sürdürdüğü işbirliği yada başlatmak istediği yeni projelerden “rahatsızlık” duyduğu kaydediliyor. Ankara’da ise, İran ile siyasi ve ekonomik işbirliğini pekiştirme eğilimi görülüyor.

FÜZE SAVUNMA SİSTEMİ

İran tarafından fırlatabilecek uzun menzilli füzelere karşı Çek Cumhuriyeti ve Polonya’da savunma tesislerini kurmak isteyen ABD, Türkiye’nin Yunanistan ve Romanya gibi ülkelerde de NATO şemsiyesi altında kısa menzilli füzelere karşı savunma sistemlerinin kurulmasına olumlu bakıyor. Bu konunun da Ankara’da Cheney ile görüşelecek konuların arasında yer alması bekleniyor.

ABD Başban Yardımcısı Cheney’nin Ankara’da ayrıca Ortadoğu sorununu da ele alacağı, bu konuda İsrail ve Filistin Yönetimi ile yaptığı görüşmelere ilişkin bilgiye vereceği belirtiliyor. Irak da üzerinde durulacak görüşmelerde Kosova başta olmak üzere, Balkanlar’daki durumun da gündeme geleceği ifade ediliyor.

Bu arada, NATO’nun genişlemesine ilişkin olarak Türkiye’nin, Bükreş Zirvesi’nde Arnavutluk, Hırvatistan ve Makedonya’ya resmen teşkilata katılmaya davet edilmesine verdiği desteğini teyid edeceği kaydediliyor.

SÜRPRİZLERLE DOLU GEZİ

Dick Cheney, bölge gezisini, önceden açıklanmayan bir Irak ziyareti ile başlatmıştı. Irak’ta kaldığı sürece Erbil’e de giderek Kürt Yönetim Başkanı Mesut Barzani ile TSK’nın operasyonları da üzerinde durulduğu bir görüşme yapan Cheney, bunun ardından Umman’a geçmişti.

Umman’dan gezisinin “ikinci sürpriz ziyareti” için Afganistan’a giden Cheney, burada özellikle 2-4 Nisan tarihleri arasında Bükreş’te yapılacak ve Afganistan stratejisinin ele alınacak NATO Zirvesi’nin “başarılı” olması için çaba göstermişti.

Dick Cheney, Afganistan’dan sonra Suudi Arabistan’a, buradan da İsrail’e geçmişti.