Sabıkalı semt

PARİS saldırılarından sonra adını duymayanın neredeyse kalmadığı ve “Avrupa’daki cihatçıların arka bahçesi” etiketini yiyen Molenbeek’i bu duruma düşüren süreci tanımlamak için üç kelime yeterli: Hoşgörü, görmezden gelme, altından kalkamama… Brüksel’in merkezinden Molenbeek’e ilerlerken şehrin ortasından geçen kanalın etrafına dizilmiş oldukça modern mimariye sahip büyük binalar göze çarpsa da bu durum fazla uzun sürmüyor. Belediye binasının bulunduğu, aynı zamanda hem Fransa’da hem de Belçika’da “1 numaralı halk düşmanı” ilan edilen, “kaçak terörist” Saleh Abdeslam’ın ailesinin evinin bulunduğu meydana gitmek için içeriye doğru kıvrıldığınızda bambaşka bir manzara sizi bekliyor.

Belçika kökenli bulmak zor: Dar sokaklar, bakımsız binalar Brüksel’in gri havasıyla birleşince ortaya kasvetli bir manzara çıkıyor. Bu semt Brüksel’in en fazla yabancı kökenli barındıran, en fakir ve işsizlik oranının en yüksek olduğu yerleri arasında. “Belçika kökenli Belçikalı” bulmanın en zor olduğu yerler arasında yer alıyor. Avrupa Birliği’nin başkenti Brüksel’in dibinde olduğunuzun aklınıza hiç mi hiç gelmeyeceği bir yer Molenbeek.

Kontrolden çıkmış durumda: Şöyle dönüp geriye baktığınızda 20 yılı aşkın bir süre boyunca Molenbeek’teki nüfusun kaynaşması, farklı kültürlerin buluşması, bir arada yaşamanın mümkün olan tüm imkanlarla teşvik edilmesinin ön planda tutulduğu bir politika izlendiğini görüyorsunuz. Ancak bu hoşgörü yaklaşımında bir noktada ipin ucu kaçmış. Olumsuz gelişmelerin kontrol edilemediği bir durum oluşunca da yetkililer yaşananları, olası tehlikeleri görmezden gelmeye başlamış. Gelinen noktada artık ne yerel ne de federal yönetim işin altından kalkamaz durumda.

Kentten kopuk: Fas’tan Çeçenistan’a, diğer Arap ülkelerinden Türkiye’ye kadar uzanan bir demografik yapının söz konusu olduğu Molenbeek sokaklarında dolaşırken bir tür içine kapanmışlık, şehrin gerisinden kopmuşluk havası hissedilse de her sokağın köşesini döndüğünüzde bir radikalle karşı karşıya kaldığınız bir durum yok. Zaten sokakta konuştuğunuz, çoğu Arap kökenli Molenbeek sakinlerinin hemen hepsi de bu durumu teyit ederek radikalizmden kaynaklanan bir sorun yaşamadıklarını vurguluyor.

TÜRKLER NE DİYOR

Belediye binasına yakın bir yerde La Chope adlı kafeyi işleten Murat Gürçam doğma büyüme Molenbeekli. “Radikalizm var doğru ama bunu sokakta hissetmiyorsunuz. Gençler sorunlu, işleri yok ve radikal gruplar gelip bunları alıyor. İşsiz, güçsüz olmaktan kaynaklanan, mecburi bir radikalizme kayma durumu var. Başta göz yumulmasaydı farklı olabilirdi ama iş işten geçti.”

En işlek caddelerden birinde mobilya dükkanı olan Cevdet Baysal da devletin şu ana kadar gevşek davrandığı görüşünde. Ve ekliyor: “Radikalleşme eğiliminde olanlar genelde Arap kökenli. Entegre olamıyorlar ve kendi dünyalarında yaşıyorlar.”

22 CAMİ VAR

Molenbeek’te farklı görüşlere ve kökenlere bağlı 22 cami var. Bazen bir sokağa birden fazla cami düşüyor. Örneğin Molenbeek’teki tek Türk camisinin de bulunduğu Rue de Ribaucourt’da cemaatleri farklı iki cami birden var. Radikallerin güçlü bir ağ oluşturduklarını ve evlerin, dairelerin, zaman zaman da camilerin bu ağlara yeni üyeler bulmak ve beyin yıkamak için kullanıldığını yetkililer de gizlemiyor. Molenbeek’in merkezinde bir iki saatlik dolanma sonrasında yapılabilecek özet: Radikallerle yerel halkı bir tutmamakta fayda var. Sorunun bu hale gelmesinde devletin sorumluluğu ise büyük.

MOLENBEEK ADI BİRÇOK SALDIRIDA GEÇTİ

Molenbeek ismi uluslararası medya açısından daha yeni yeni bir şeyler ifade etmeye başlasa da Belçika Başbakanı Charles Michel’in devasa olarak nitelediği sorunun mevcut boyutuna gelinene kadar kimler geldi, kimler geçti bu semtten…

Taliban’a karşı verdiği mücadeleyle tanınan Afgan komutan Şah Mesud’a 2001’de suikast düzenleyenler Molenbeek’ten çıktı.

2004’te Madrid’de meydana gelen ve 191 kişinin ölümüne neden olan bombalı saldırının beyinlerinden sayılan Hasan El Haski de bir süre Molenbeek’te yaşamıştı.

Paris saldırılarının faillerinin bir bölümünün buradan gelmesinin yanı sıra bu saldırıların beyni olduğu düşünülen Abdülhamid Abaaoud da Molenbeek bağlantılı. Belçika’da son anda önlenen saldırı yine bu semtte düzenlenen operasyonlarla engellenirken, Brüksel’deki Yahudi Müzesi’nde dört kişiyi öldüren teröristin de belli bir süre Molenbeek’te kaldığı belirlenmişti.

Polis verilerine göre Suriye’daki savaşla bağlantılı Belçikalı sayısı 474. Bunlardan 130’u geri döndü, 200’ü ise hâlâ bölgede. Avrupa’da kişi başına düşen yabancı savaşçı sayısı en yüksek olan ülke de Belçika.