Rusya’yla ilişkilere Soçi onarımı: Bölgenin kaderi değişecek

Görüşme Putin’in Soçi’deki ‘Baçarov Ruçev’ rezidansında gerçekleşti. Putin, “Davetimizi kabul ederek Soçi’ye geldiğiniz için size teşekkür ederiz. Ayrıca Türkiye’deki referandum dolayısıyla sizi tebrik ediyorum” dedi. Erdoğan da “Önemli sorumluluklar dolu bir dönemi yaşıyoruz. Türkiye ile Rusya’nın burada atacağı adım, bölgenin kaderini değiştirecektir. Bu buluşmayı sağladığınız için çok teşekkür ediyorum”diye konuştu. Liderlerin yanı sıra görüşmelere Türk tarafından Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, MİT Müsteşarı Hakan Fidan, Rus tarafından Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Rus Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve Rusya Devlet Başkanı Danışmanı Yuriy Uşakov katıldı.

NORMALLEŞMENİN ÖTESİNDE

Soçi’de üç saatlik zirvenin ardından liderler basın toplantısı yaptı. Putin, “Yakın geçmişte ikili ilişkilerimiz dayanıklılık sınavından geçmiştir. Şimdi normalleşme süreci tamamlanmıştır. Ortak işbirliğine dönüyoruz” dedi. Erdoğan da “Artık normalleşme sürecinin ötesine geçiyoruz” ifadelerini kullandı. Putin, Erdoğan’la Ortadoğu ve Suriye’deki sorunu görüştüklerini de belirterek “Biz Sayın Erdoğan ile hemfikiriz ki, Suriye’nin çözümü sadece diplomatik ve siyasi yönle olabilecektir” dedi.

Erdoğan da özetle şunları söyledi: “Ülkelerimiz için Suriye, 6 yıldır kanayan bir yara. Dostum Putin de bu drama son vermeyi samimi şekilde arzu ediyor. Ateşkes rejiminin hayata geçirilmesinde kendisinin büyük emeği ve çabası olacağına inandım, inanıyorum. (4 Nisan’daki İdlib’teki kimyasal saldırıya değinerek) Bazı çevreler tüm enerjilerini süreci sabote etmeye harcıyor. Bunun en bariz örneği Han Şeyhun’da gerçekleştirilen kimyasal saldırıdır. Bugün Sayın Putin ile bu saldırıların sorumlularının cezalandırılmasının son derece önemli olduğu konusunda hemfikiriz.”

HARİTADA MÜZAKERE ETTİK

Bir gazetecinin Suriye krizinin çözümü noktasında güvenli bölgeler oluşturulması konusunun gündeme gelip gelmediği sorusu üzerine Erdoğan, şunları söyledi: “Başından itibaren her yerde ‘güvenli bölge’ ifadesini kullandım. O da ağırlıklı olarak Rai-Cerablus arası ve güneye doğru olan, yaklaşık 4 bin, 5 bin kilometrekarelik bir alan. Ama şimdi bir de ‘çatışmasızlık bölgesi’ çıktı ki, bu bölge de İdlib bölgesi. Temenni ederim ki, bu çatışmasızlık bölgesi korunmaya devam eder. Bugün Sayın Başkan’la onu da yine harita üzerinde ayrıca müzakere ettik, görüştük. Astana’daki önemli konulardan bir tanesi de bu.”

Putin ise bu konuda şu ifadeleri kullandı: “Suriye krizi ancak siyasi yollarla çözülebilir. Fakat bu siyasi sürecin gelişmesi için ateşkesin, çatışmaların durdurulması gerekiyor. Rusya, Türkiye ve İran, bu konuya, bu formülün oluşturulmasına en büyük katkıda bulunan ülkelerdir. Bu güvenli bölgeler, çatışmasızlık bölgelerinin oluşturulması. ABD Başkanı’nın açıklamalarında da ‘çatışmasızlık’ ifadesi kullanıldı. Trump ile de görüştük. Amerikan hükümeti de bunu destekliyor. Suriye’de güvenli bölgeler oluşturulması bu ülkedeki ateşkesi güçlendirip toprak bütünlüğünü koruyacak. Askeri eylem gözlenmemesi halinde bu bölgede uçaklar uçmayacak. Terörist gruplarla mücadele ise devam edecek.”

Hürriyet’e açıklama yapan Kremlin Sözcüsü Dimitry Peskov da “Erdoğan ile Putin, Suriye’de güvenli bölgeler oluşturulmasında ilke olarak hemfikir. Bu planı haritaları açarak ele aldılar. Pratik uygulama için 4’üncü Astana görüşmelerinin tamamlanması gerek” dedi.

DOMATES ‘SINIR’LARI AŞAMADI

SOÇİ’deki ikili zirveden Türk domatesi ve Türk vatandaşlarına yönelik genel vize dışında tüm kısıtlamaların kalkması yolunda irade ortaya çıktı. Rusya Devlet Başkanı Putin, Rusya’nın Türk domatesine uyguladığı kısıtlamalarla ilgili olarak şunları söyledi: “Rusya ve Türkiye, ticari ilişkilerdeki kısıtlamaların tamamen kaldırılması konusunda anlaştı. Vizesiz seyahat ve domatese yönelik sınırlamalar ise devam edecek. Türk işadamlarına vize muafiyeti uygulanması ihtimalini ise dışlamıyoruz. Rusya’nın Türk vatandaşları için vize serbestisi uygulaması için Rusya ve Türkiye’nin terörist tehdit konusundaki işbirliğini iyileştirmesi gerekiyor. İşi nedeniyle Rusya’ya sık sık gidip gelen Türk işadamları olduğunu biliyorum. Rusya ve Türkiye, kimlere vize serbestisi uygulanabileceği konusunda listeleri birbiriyle paylaştı. Pazarımızı, Türkiye’den gelen domatesler de dahil olmak üzere yurtdışından alınan ürünlere sonsuza dek kapatmak gibi bir planımız yok. Kısıtlamalar zamanla kaldırılacak.”

F-16’LAR EŞLİK ETTİ

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın uçağına Türk hava sahasından çıkana kadar F-16 uçakları eşlik etti.