Rusya'nın Ukrayna'yı işgal planı: Hepsi stratejik önemde... Şehir şehir böyle ilerlediler!

Kiev, Mariupol, Harkov, Çernihiv, Zaporizhzhia, Odessa, Herson, Lviv... Hepsi Ukrayna'nın en önemli ve kritik stratejik konumları bulunan şehirleri. Rus birlikleri işgalin ilk gününden beri tüm bu şehirleri yaylım ateşine tutarken ele geçirmek istediği bu noktalar bazı niyetleri ve gizli planları da açığa çıkarıyor.

Rus işgaline uğrayan ve büyük yıkıma uğrayan bu şehirlerin kritik önemi ve neden ele geçirilmek istendiği ise haberdeki detaylarda saklı.

BAŞKENT KİEV

Ukrayna'nın başkenti Kiev savaşın başladığı günden bu yana en sıkı şekilde korunan şehirlerden biri. Stratejik öneme sahip şehir ilk günden beri sabotajcıların hedefinde. Batı'dan gelen istihbarat raporları Rusya'nın başkenti hızla ele geçirme planlarını açıkça ortaya koydu. Yetkililer Rusya'nın hükümeti devirip birkaç gün içinde yeni bir rejim kurmasından endişeleniyor.

Rus konvoyunun ilerleyişi durdu

Rus birliklerinin Ukrayna'nın başkenti üzerindeki ilerleyişi görünüşe göre son birkaç gün içinde durdu. Üst düzey bir ABD savunma yetkilisi, yüzlerce tanktan oluşan devasa Rus konvoyunun Kiev'den yaklaşık 16 mil uzakta durduğunu ve son birkaç gün içinde gerçek bir ilerleme kaydetmediğini duyurdu. Yetkili, Rus konvoyunun yakıt ve yiyecek kıtlığı gibi komik aksiliklerle boğuştuğunu belirtti.

Gece boyu patlamalar sürdü

Başkentte gece boyunca patlama sesleri duyulmaya devam etti. Kiev Belediye Başkanı Vitali Klitschko,  duyulan seslerin hava savunma sistemleri tarafından vurulan Rus füzelerine ait olduğunu açıkladı. Zelenski'nin yardımcısı da asker ve gönüllüleri Rus kuvvetlerine karşı gerilla taktiklerini kullanmaya çağırdı.

"Düşen son şehir  Kiev olur"

Dün ikisi silah taşıyan dört şüpheli sabotajcı tutuklandı. Kiev'de yollar ıssızdı ve sokaklarda eczanelerdeki kuyruklar dışında çok az insan vardı.

Kiev şu an için hükümet kontrolünde kalmaya devam ediyor ve Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov'un dediği gibi çatışma 'sonuna kadar' devam ederse, muhtemelen düşen son şehir olması bekleniyor. Rusya, kilit şehri hızlı bir şekilde ele geçirmeyi başaramayınca, bir taktik değişikliğiyle odağını diğer şehirlere kaydırmaya başladı.

LİMAN KENTİ MARİUPOL

Savaşın en çok etkilediği kentlerden birisi de tartışmasız Ukrayna'nın doğu Karadeniz kıyısındaki Mariupol oldu.Şehir dün etrafını saran Rus kuvvetleri tarafından bombardımana tutuldu ve çıkan yangın bugün de devam etti.

Bombardıman o kadar yoğundu ki sokaklardaki ölüler temizlenemedi

Mariupol'un ağır Rus bombardımanı, Nazi'nin İkinci Dünya Savaşı'nda üç yıl süren ve neredeyse tüm şehri yerle bir eden Leningrad Kuşatması'na benzetildi. Bombardıman o kadar yoğundu ki sağlık görevlileri ölüleri sokaklardan temizleyemedi.

Kentte marketlerde ürünler tükenirken, banka önlerinde uzun kuyruklar oluştu. Yerleşim yerlerine yönelik saldırılar nedeniyle elektrik, su ve doğalgaz kesintisi yaşanan Mariupol adeta hayalet şehre döndü.

Ukrayna ordusu, bugün yaptığı açıklamada, Rus güçlerinin "Mariupol'u ele geçirme ana hedefine ulaşmadığını" söyledi. 

Kent neden bu kadar önemli?

Uzmanlar Rusya'nın güneyde Kırım'dan yukarı, kuzeyde de Donbas'dan aşağı doğru ilerleyen güçlerini birleştirerek Ukrayna'nın Azak Denizi'yle kıyısını kesmeye çalıştığı ve kentin bu sebepten bir an önce ele geçirilerek tamamen kontrol altına alınmak istendiğini düşünüyor.

ATEŞ HATTINDAKİ HARKOV

Ukrayna'nın en büyük ikinci şehri Harkov,Rus işgalinden etkilenen ilk şehirlerden biriydi. Kent, şehir merkezini moloz yığını haline getiren yoğun bombardımanlara maruz kalmaya devam ediyor. Ukraynalı yetkililer, gece boyunca topçu ateşinin ayrım gözetmeden kentin birçok noktasında devam ettiğini açıkladı.

Acil durum yetkililerine göre, kent yakınlarındaki Yakovlivka köyüne düzenlenen askeri hava saldırılarında 30 ev yıkıldı, üç kişi öldü ve yedi kişi yaralandı.

1,4 milyon insan yaşıyor

BM raporlarına göre sadece 8 gün süren çatışmalarda Ukrayna nüfusunun yüzde 2'sinden fazlası ülke dışına çıkmaya zorlandı. Ukrayna'nın en büyük ikinci şehri olan ve yaklaşık 1,4 milyon insanın yaşadığı Harkov'da da birçok insan toplu şekilde tahliye edildi. Düşen bombalardan kaçmak için çaresizce tren istasyonunu dolduran sakinler, nereye gittiklerini bilmeden trenlere bindiler.

Şehrin birçok yerinde su, elektrik veya ısıtma yok. Belediye binası bombalandı. Çarşamba günü Özgürlük Meydanı saldırıya uğradı ve onlarca kişi öldü. Zelenski bu saldırıyı 'açık, gizlenmemiş terör' olarak adlandırdı.

Aralıksız bombardımana rağmen Harkov şu anda hala Ukraynalıların elinde. Ukrayna kuvvetleri şehirde sert bir direniş sergiliyor.

Yıllardır gerilimin ortasında yer alan şehir

Rusya sınırına 45 dakikalık uzaklıkta bulunan ve nüfusunun çoğunluğu etnik Rus olan Harkov şehri, iki ülke arasında sekiz yıldır süren yorucu bir gerilimin ortasında yer alıyor.

ÇERNİHİV

Kiev'in kuzey batısında yer alan Çernihiv, işgalin ilk günlerinden bu yana Rus kuvvetleriyle şiddetli çatışmalara sahne oldu ancak hala Ukrayna'nın kontrolünde.

Dün öğleden sonra kentte gerçekleştirilen Rus hava saldırısında en az 22 sivil öldü. Kurtarma ekipleri hala enkazda cesetleri arıyor. Bölgedeki iki okulu hedef alan Rus hava saldırısında ise en az dokuz kişi öldü, dört kişi yaralandı.

Dün Rus işgalciler tarafından bombalanan petrol deposunda  büyük bir yangın çıktı. Kentten gelen görüntülerde gökyüzünü siyah bir duman bulutunun kapladığı görülüyor.

Belediye başkanı yaptığı son açıklamada siviller için güvenli geçiş düzenlemeye çalıştıklarını duyurdu.

NÜKLEER ENERJİNİN EV SAHİBİ ZAPORİZHZHİA

Avrupa’nın en büyük nükleer enerji tesisini barındıran Zaporizhzhia’nın Rusların en stratejik hedeflerinden biri olması şaşırtıcı değil. Ukrayna medyası Rus birliklerinin şehre Enerhodar yönünden girdiğini ve burada da Dnieper Nehri’nin kıyısında ülkenin enerji ihtiyacının çeyreğini karşılayan bir enerji kaynağı olduğunu bildiriyor.

Siviller nükleer tesisi korumak için yolları kapatmaya ve kalkan oluşturmaya çalışsalar da gelen son haberlere göre vurulan tesis Rusların kontrolüne geçti.

Petro Kotin, Rusların aktif kullanımda olmayan Çernobil’i ele geçirmesini ‘nükleer terörizm’ olarak adlandırmıştı. Kotin, Rusya birliklerinin kentin yaklaşık 34 kilometre içinde olduğunu açıkladı. Ruslar bu bölgedeki sivil direnişi ve yerel askeri birlikleri teslim olmaya zorlayarak kritik önemdeki yapıları ele geçirmeye çalıştı.

Zaporizhzhi nükleer enerji tesisi 6 çalışır haldeki birimden 3 birime düşmüş durumdaydı. Ancak tesisin vurulmasıyla birlikte şu an bu da söz konusu değil.

KARADENİZ KIYISINDAKİ ODESSA

Karadeniz kıyısındaki bu liman kenti aynı zamanda Ukrayna’nın ana deniz kuvvetleri üssü. Kırım yönünden yaklaşan bir düzine savaş gemisi şehri alarma geçirmiş durumda.

Odessa valisi şehir semalarında sorti yapan savaş jetlerinin görüldüğünü ve şehir halkının saldırılar için hazırlık yaparak eski tren yollarını hazırladığını ve sahil kesimine mayınlar yerleştirildiğini aktarıyor. Ukrayna Savunma Bakan yardımcısı da şehirdeki havaalanına da roket ve topçu saldırıları olduğunu bildirmişti.

Ancak tüm bu verilere rağmen liman kentinin içinde Rus birliklerinin hareketi gözlenmedi.

Öte yandan Estonya’ya ait bir kargo gemisi döşenen mayınlardan birine çarparak battı. Bu geminin mürettebatı arasında hâlâ ulaşılamayan kayıp kişiler olduğu biliniyor.

Hem NATO’ya hem de AB’ye üye olan Estonya için bu kaybın anlamı büyük. Patlama için resmi ağızdan açıklama yapılmamış olsa da bu mayın kullanımın hali hazırda patlayıcılar yüzünden riskli durumda olan Doğu Avrupa için tehdit oluşturduğu düşünülüyor.

Bir diğer iddia da Rusya’nın Karadeniz’deki filolarını ilerletmek için sivil gemileri kalkan olarak kullandığı yönünde. Rus donanmasının batan Estonya gemisini tehlikeli sulara doğru ilerlemeye zorladığı ve böylece kendi savaş gemilerinin hareketlerini gizlemeye çalıştığı düşünülüyor.

KARADENİZ VE AZOV'UN BAĞI HERSON

Ukrayna’nın Karadeniz ve Azov Denizi ile bağlantısını koparmak için Rusya’nın yoğun saldırılara maruz bıraktığı şehir Rusların ele geçirdiği ilk büyük şehir olarak kayıtlara geçti.

Şehir Valisi Igor Kolykhaevr ‘silahlı misafirlerin’ yerel bir konsey toplantısına girerek sokağa çıkma yasağı dayattığını açıkladı. Herson yetkilileri ise Ruslardan sivillerin vurulmamasını ve en azından sokaklardan cesetlerin toplanabilmesi için alan ve zaman tanınmasını istedi.

Şehirde Ukrayna ordu güçleri bulunmazken sadece şehir sakinleri kalmış durumda ve şehirde trafik oluşmaması ve yiyecekle ilaç tedarikinin sağlanması için sokakları boş bırakabilmek adına akşam 8’den sabah 6’ya kadar sokağa çıkma yasağı uygulanacağı bildiriliyor.

Yayalara ikiden fazla kişinin bir arada yürümemesi söylenirken Rus birlikleriyle karşılaşılması durumunda ise durulması ve birlikleri provoke edebilecek davranışları sergilemeleri isteniyor.

280 bin nüfuslu şehrin devlet binalarının da Rus birlikleri tarafından ele geçirildiğini doğruladı. Herson’u ele geçirerek sahil şeridiyle bağlantısını kesmek hem Ukrayna ekonomisine büyük darbe aldıracak hem de Rusya’nın kara koridorunu kendi sınırlarından Kırım’a ve oradan da Romanya’nın batısına kadar genişletmesini sağlayacak bir hamle olarak görülüyor.

Öte yandan şehir Rus kontrolüne geçmiş olsa da birçok yetkili hâlâ Herson’da olduklarını ve halka yardım etmek için çalıştıklarını bildiriyor. Yapılan açıklamalarda şehir düşmüş ve Ukrayna ordusu çekilmiş olsa da Ukrayna bayrağının şehirde dalgalanmaya devam ettiği söylenmişti.

Şehir yetkilileri bayrağın gönderden inmemesi için halkın Rus birliklerinin talimatlarına uyulması gerektiğini belirtiyor.

Rusya ordusunun Herson’un ardından Mykolaiv (Mıkolayiv) şehrine ilerlediği ve buradaki limanla birlikte gemi yapım tesislerinin peşine düştüğü düşünülüyor.

ÜLKENİN EN GÜVENLİ KENTİ LVİV

İşgalin ilk günlerinde Ukrayna'nın batısında yer alan Lviv kentinde, Rusya’nın muhtemel saldırılarına karşı tüm kentte ışıkların söndürülmesi emri verilmişti. Ülkenin Polonya sınırında bulunan kentte hava saldırısı korkusuyla II. Dünya Savaşı sonrası ilke kez siren sesleri duyulmuştu.

Güvenli kent ilan edilen Lviv aynı zamanda birçok Batılı ülkenin büyükelçiliklerini Kiev’den alarak taşıdığı yer de oldu.

Öte yandan ülkenin en güvenli kenti ilan edilen Lviv’de sirenlerin duyulması ile halk paniğe sürüklendi. Marketlerde, eczanelerde ve bankamatiklerde insanlar sıraya girerken, akaryakıt istasyonlarında yüzlerce metreyi bulan araç kuyrukları oluştu. Bazı insanların ellerinde bavulları ile evlerini terk ettikleri gözlemlenirken, şehrin birçok noktasında trafik durma noktasına geldi.

Savaştan kaçmak isteyenler ise Lviv’e yaklaşık 80 kilometre mesafede bulunan Polonya sınırına doğru araçlarıyla yola çıktı. Yetkililer bir saldırıya karşı halkın mümkün olduğunca askeri tesislerden uzak durarak evlerinde veya sığınaklarda kalmaları yönünde uyarılarda bulundu.

Lviv Belediye Başkanı Andrey Sadovyi, 26 Şubat’ta 60 Rus askerinin Brody bölgesine indirme gerçekleştirdiğini ancak Rus askerlerinin püskürtüldüğünü açıkladı ve halkı Molotof kokteyli hazırlamaya çağırdı.

Polonya sınırına yakınlığı nedeniyle Ukrayna'da yaşanan çatışmalardan kaçan siviller, ülkeden ayrılabilmek için günlerce yolculuk yaparak Lviv tren istasyonuna ulaşıyor. Ukrayna içinden hareket eden trenlerin kesişme noktası Lviv şehri. Lvivli gönüllüler, Rus işgali başladığından beri burada tren istasyonlarında bekleyen insanlara yardım edebilmek için canla başla çalışıyor.