Rusya tahılda ne talep ediyor

Rusya’nın Tahıl Koridoru anlaşmasını askıya almasının arkasındaki asıl sebep ortaya çıkmaya başladı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in önünde Rusya’nın ambarlarındaki yaklaşık 50 milyon ton tahılı dünya piyasalarına nasıl çıkaracağı gibi önemli bir sorun bulunuyor. Savaşın başladığı 24 Şubat’tan bu yana Rusya, yalnızca 9.5 milyon ton tahıl ihraç edebildi. Bunun sebebi de savaş yüzünden Batı’nın limanlarını Rus yük gemilerine kapaması ve Batılı şirketlerin Rus tahılını taşıyan gemilere sigorta ürünü satmaması. Bu sorunları aşmak için Moskova, Tahıl Koridoru anlaşmasından bağımsız yeni tahıl ihracat hattı kurma peşinde. 29 Ekim günü ilk önce Sivastopol deniz üssüne silahlı insansız hava aracı (SİHA) saldırısını gerekçe gösteren Rusya, Tahıl Koridoru anlaşmasını askıya aldığını açıklamıştı. Ardından önceki akşam Rusya Savunma Bakanlığı, Karadeniz’deki geçiş güzergâhını gemi trafiğine kapattığını ilan etti. Moskova’nın tek taraflı aldığı kararların uluslararası hukukla bağdaşmadığı gibi deniz hukukuna da aykırı olduğu Ukrayna ile Batılı ülkeler tarafından dile getirildi.

RUSYA’YA BÜYÜK TEPKİ

Moskova, konuyu Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) oturumuna taşıdı. Ancak burada Batılı ülkelerin yanı sıra düne kadar Moskova’ya anlayışla yaklaşan Afrika ve Asya ülkelerinin de tepkisini üzerine çekti. Yeniden alevlenen tahıl krizinde Rusya resmen kıtlığı tetikleyen taraf durumuna düştü. Bunun üzerine önceki akşam Rusya lideri Vladimir Putin ağız değiştirerek, “Biz tahıl koridoru anlaşmasından çekilmedik. Sadece Ukrayna’dan deniz ulaşımıyla ilgili gerekli güvenlik garantileri alana kadar askıya aldık” açıklamasını yaptı.

İPUÇLARI VERİLMİŞTİ

BM, Türkiye ve Ukrayna Tahıl Koridoru anlaşmasını  yürütmeye devam ediyor. Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) hükümetler arası toplantıda konuşma yapan Rusya Başbakanı Mihail Mişustin, “Ukrayna saldırısından sonra biz güvenliği garanti edemediğimiz için Tahıl Koridoru anlaşmasını askıya aldık. BM Genel Sekreteri ve Türkiye ile krize çözüm bulunması için sürekli temas halindeyiz. Dünyada açlık krizi patlak vermemesi için Rusya üzerine düşeni yapmaya da hazır. Gıda kıtlığı çeken fakir ülkelere Rusya hibe olarak 500 milyon ton tahıl ulaştırmaya hazır” dedi.

4 GEMİ DAHA YOLA ÇIKTI

2022 rekoltesini toplayan Rusya’nın ambarlarında şu an yaklaşık 80 milyon ton tahıl bulunuyor. Rusya’daki tarım üreticisi 50 milyon tonu satamaması durumunda ekim için gerekli finansmanı bulamayacağı gibi önümüzdeki yıl yeni rekolteyi koyacak yeri de kalmayacak. Rusya’daki tahıl üretimi 2023 yılı sonuna doğru derin krize girecek. Rusya hükümetinin müdahalesi bile sektörü kurtaramayacak. Rusya ağustos ayından bu yana Tahıl Koridoru anlaşmasının sadece Ukrayna lehinde çalışır hale geldiğini en üst seviyede dile getirmeye başlamıştı.  Öte yandan Rusya’ya rağmen BM, Türkiye ve Ukrayna dün de tahıl yüklü dört gemiyi daha yola çıkardı.