Rusya Afganistan Özel Temsilcisi Kabulov: Amacımız çatışmaların yayılmasını önlemek

ÇEKİLME sonrası Afganistan’ı nelerin beklediğine dair değerlendirmede bulunan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Afganistan Özel Temsilcisi Zamir Kabulov, ülkenin geleceğinin büyük ölçüde belirsiz olduğunu belirterek, “Biz Taliban ile ABD’nin Afganistan’dan çekilme kararından çok daha önce temasa geçtik. 7 yıl önce kendi kanallarımız üzerinden Taliban ile görüşmeye başladık. Bu adımları, günün birinde ABD’nin yanı başımızda patlamaya hazır mayın bırakacağını bildiğimiz için attık. Rusya olarak temel amacımız Afganistan’daki iç çatışmaların Orta Asya bölgesine yayılmasını önlemek” şeklinde konuştu. “Afganistan’da kalıcı çözüm şimdilik uzak görünüyor” diyen Kabulov, Afgan hükümeti ile Taliban hareketinin elinde “ABD ve NATO’nun getirdiği çok sayıda silah olduğuna” dikkati çekerek, “Taraflar bu silahları kullanarak kozlarını paylaşmadan, yeni güç statükosunu belirlemeden masaya oturmaları imkânsız görünüyor. Biz Rusya olarak Afganistan içi siyasi diyaloğun yıl sonuna doğru başlayabileceğini düşünüyoruz” yorumunda bulundu.

‘ONLARI UYARIYORUZ’

Moskova-Taliban temaslarının örgütün tanınması anlamına gelmediğinin altını da çizen Özel Temsilcis Zamir Kabulov, “Afganistan sadece Rusya açısından değil, Orta Asya’daki müttefiklerimizin güvenliği bakımından da fevkalade vahim konu. Taliban ile her temasta bu noktaya vurgu yapıyor ve onları uyarıyoruz. Rusya’nın Orta Asya’daki müttefiklerine el uzatmaları durumunda büyük kayıplar vereceklerini, hatta yok edileceklerini kendilerine hatırlatıyoruz” dedi.

PAKİSTAN İLE TEMAS

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da, Pakistan ile Afganistan temasları başlattı. Şanghay İşbirliği Örgütü toplantısında Pakistan Dışişleri Bakanı Şah Mahmud Kureyşi ile bir araya gelen Lavrov, “Bölgenin önemli iki aktörü ülke Rusya ile Pakistan, Afganistan’daki gelişmeleri görüşmesi doğal. Şimdiki temas Moskova ile İslamabad arasında işbirliğimizin seviyesini arttırma amacı taşıyor” dedi.

İNGİLİZ BAKAN: TALİBAN İLE ÇALIŞABİLİRİZ

İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace, Taliban’ın Afganistan’da hükümete girmesi halinde birlikte çalışabileceklerini söyledi. İngiliz The Telegraph gazetesine konuşan Wallace, Taliban’ın geçmişteki hataları yapma olasılığının düşük olduğunu belirterek, “Günün hükümeti ne olursa olsun, belirli uluslararası normlara uyması koşuluyla İngiliz hükümeti onunla (Taliban) ilişki kuracaktır” dedi. İktidar olması halinde tecrit riskinden kaçınmak isteyen Taliban’ın buna göre hareket edeceğini umduğunu belirten Wallace, “Dünyanın en fakir ülkelerinden biriyseniz uluslararası toplumun yardımına ihtiyacınız var” dedi ve Taliban hareketini kastederek, “Sonuçta eğer bir hükümet varsa ve bizim de diplomatik ilişki taahhüdümüz varsa, o zaman tam olarak bu olacaktır” dedi.

Eski ABD Başkanı George W. Bush, Afganistan’dan asker çekmenin hata olduğunu söyledi ve oradaki sivillerin Taliban tarafından katledilme tehlikesiyle karşı karşıya bırakıldıklarını ifade etti. Alman kamu yayıncısı Deutsche Welle’ye konuşan Bush, “Korkarım Afgan kadınları ve kızları tarif edilemez acılar çekecek. Acımasız insanlar tarafından katledilmek üzere geride bırakılıyorlar ve bu kalbimi kırıyor” dedi. 2001’de Afganistan’a müdahale emrini veren Bush, çekilmenin hata olup olmadığı şeklindeki soruya da “Evet, bence öyle” yanıtını verdi. Bu arada Taliban’ın Afganistan’da ele geçirdiği bölgelerde eski yönetim anlayışını yeniden dikta ettiği haberleri gelmeye başladı bile. Ülkenin kuzeyindeki Kalafgan bölgesinde Taliban, yayımladığı bildiri ile kadınların tek başlarına pazara gitmelerini ve erkeklerin sakallarını kesmelerini yasakladı.

ABD’nin çekilmeyi hızlandırmasından bu yana alan kazanmayı sürdüren Taliban, Pakistan sınırındaki stratejik sınır kapısı Spin Boldak’ı ele geçirdi. Afganistan İçişleri Bakanlığı sahadaki durumu yalanlasa da Taliban güçlerinin kapı önünde çekilmiş fotoğrafları iddiaları doğrular nitelikte. Örgütten yapılan açıklamada, sınır bölgesinde yaşayanlar ile tüccarlara “güvenlik garantisi” verildiği kaydedildi. Taliban, daha önce İran ve Türkmenistan sınırlarında da bazı kapıları ele geçirdiğini açıklamıştı. Pakistan’a açılan kapı, Taliban için hayati önemde. Örgütün üst düzey yöneticileri bu ülkede bulunurken, Pakistan aynı zamanda savaşçı kaynağı. Afgan ordusu kapıdaki Taliban güçlerinin “geri püskürtüldüğünü” iddia etse de sınırın Pakistan tarafındaki AFP muhabiri, 150 kadar Taliban savaşçısının Spin Boldak’tan Afganistan’a geçmek için hazırlık yaptığını aktardı. Söz konusu kapı, Pakistan’ın ekonomi başkenti Karaçi’ye bağlanması bakımından lojistik öneme de sahip.