Reformcular Zafer bizim

İran halkı dün ‘reformcular ile muhafazakarlar’ arasındaki tercihini yapmak için sandık başına gitti. Siyasi uzmanlar, seçimlerden reformcuların galibiyetle çıkacağını tahmin ediyor.

Reformcular zafere kesin gözüyle bakıyor. Ilımlıların lideri kardeş Hatemi, ‘Seçimlerde çoğunluğu alacağımız tahmin ettik, bugünkü gelişmeler de bunu gösteriyor’ diye açıklama yaptı.

İRAN dün 1979 yılındaki İslam Devrimi'nden bu yana en önemli parlamento seçimlerini yapmak için sandığa gitti. 39 milyon seçmen, özgürlük vaadeden reformcular ile muhafazakarlar arasında tercihini yaptı. Siyasi gözlemcilere göre de seçimden reformcular zaferle çıkacak. İlk sonuçlar pazar günü beklenirken, kesin sonuçlar 3 haftayı bulacak.

Reform yanlısı İran Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi'nin kardeşi Rıza Hatemi, ‘Seçimlerden önce (reformcuların) çoğunluğu sağlayabileceğini tahmin ettik, bugünkü gelişmeler de haklı olduğumuzu gösteriyor’ dedi.

Oyunu sabahın erken saatlerinde Tahran'da kullanan İran Cumhurbaşkanı Hatemi ‘İnşallah tüm kadın, erkek ve gençler bir milli hak ve dini görev olarak sandık başlarına gelirler ve bu tarihi günde büyük bir destana tanık oluruz’ dedi.

KATILIM YÜKSEK

Gerçekten de katılım oranı bir hayli yüksek oldu. Sabahın erken saatlerinden itibaren sandıkların kurulduğu okul ve camilerin önünde uzun kuyruklar oluştu. İran'ın seçmen sayısı 38.7 milyon. Seçme yaşı ise 16. Nüfusun yarısını oluşturan gençler, daha hür bir dünya istiyorlar. Bu nedenle katılımın yüksek olması reform yanlıları açısından bir avantaj. Gençler ve kadınlar, 1997 yılında Hatemi'nin Cumhurbaşkanı seçilmesinde önemli rol oynamışlardı.

Reformcular, seçimlerden galip çıkacaklarına kesin gözüyle bakıyor. Reform yanlısı bir yetkili, Tahran'da 100 seçim sandığında bir anket yaptıklarını belirterek, ‘Kentin kuzeyinde % 80 oranında destek var, güneyde ise % 60’lık bir destek' dedi.

Muhafazakarlar da seçimden zaferle çıkacaklarını iddia ediyorlar. Tahran'da oyunu kullanan 64 yaşındaki bir seçmen, ‘Ben İslam’a inanan adaylara oy verdim' dedi.

Seçimlerden reformcuların galibiyetle çıkması ekonomik, sosyal ve kültürel reformlara sıcak bakan Cumhurbaşkanı Hatemi'yi rahatlatacak. Ancak ülkede en büyük iktidar dini lidere ait. Dini liderini mollalardan oluşan ‘Uzmanlar Heyeti’ seçiyor. Dini lider aynı zamanda başkomutan. Parlamento'nun tüm yasaları ise aşırı dincilerin kontrolündeki ‘Uzmanlar Heyeti’nden geçiyor. Sonuçta reformcular ne kadar güçlense de esas iktidar mollaların elinde olacak.

Ilımlıların sembolü

Kravat

İRAN'da, İslam Devrimi'nden sonra yasaklanan Batı tarzı giyim ve makyaj, 1997 yılında Muhammed Hatemi'nin Cumhurbaşkanı seçilmesinden sonra yumuşamaya başladı.

Dün yapılan seçimlerde ise kıyafet, artık seçmenin reform yanlısı mı, yoksa radikal mi olduğunu belirleyen bir unsur oldu. Bundan üç-dört yıl önce takılması yasak olan kravat, liberallerin sembolü haline geldi. Başkent Tahran'da sandık başına giden kravatlı seçmenler, rahatça ‘ben bir liberalim’ mesajı verebildiler.

Aynı durum, kadınlar için de geçerliydi. Oy vermeye giden, başörtülerinin altından perçemleri görünen makyajlı kadınlar da, bir yandan cesaretlerini sergilediler, bir yandan da İran'da sıkı İslami kuralların yavaş yavaş yumuşamaya başladığının habercisi oldular. Kravatlı erkekler gibi, makyajlı kadınlar da, oylarını tereddütsüz Cumhurbaşkanı Hatemi için kullandılar.

Kardeş Hatemi, eski Başkan'a karşı

REFORMCULAR

Seçimlerde reform yanlısı kanadın başını Cumhurbaşkanı Hatemi'nin kardeşi Muhammed Rıza Hatemi çekti. İslami İran Katılım Cephesi'nin liderliğini yapan Rıza Hatemi, parlamentonun % 60'ını ele geçirecekleri tahmininde bulundu. Reformcular, daha fazla özgürlük ve refah vaad ediyorlar. En büyük destekçisi kadınlar ve gençler.

MUHAFAZAKARLAR

Eski parlamentoda çoğunluğu Muhafazakarlar elde tutuyordu. Muhafazakarların oluşturduğu koalisyonun başını eski Cumhurbaşkanı Haşimi Rafsancani çekiyor. İmam ve Liderin İzleyicileri Koalisyonu'nun Sözcüsü Muhammed Rıza Bahonar, sandalyelerin yarısından çoğunu kazanacakları tahmininde bulundu.