Herkesin 'Kim bu?' dediği adam... Putin'in yakın dostu Ukrayna'nın 'Karanlıklar Prensi' Medvedçuk...
Güncelleme Tarihi:
Yakalandığını dünyaya bizzat Zelenski duyurdu. Üzerinde Ukrayna ordusuna ait bir üniforma, bileğinde kelepçelerle çekilen fotoğrafı tüm dünya medyasında manşet oldu ve herkes "Kim bu adam?" diye merak etmeye başladı. İşte Putin'e yakınlığıyla tanınan Ukraynalı iş insanı ve siyasetçi Viktor Medvedçuk'un hayatından çok ilginç detaylar...
Peki kim bu Viktor Medvedçuk? Doğrusunu söylemek gerekirse, Medvedçuk, Ukrayna ve Rusya dışında fazla tanınmıyor ama iki ülke siyasetindeki nüfuzu nedeniyle 6 haftadan fazladır devam eden Rusya-Ukrayna savaşının en önemli aktörlerinden biri olarak kabul ediliyor. Üstelik Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in güvendiği az sayıdaki kişi arasında da adı üst sıralarda yer alıyor.
Geçtiğimiz 30 yılda Medvedçuk, Putin'le olan yakın ilişkisini kullanarak, Ukrayna'nın perde arkasındaki en önemli siyasetçilerinden biri haline geldi. Forbes dergisine göre, 2021 itibarıyla 620 milyon dolar civarında olan serveti de Medvedçuk'un gücünün önemli bir unsuru.
Medvedçuk-Putin ilişkisine dair en bilinen detaylardan biri, Rusya Devlet Başkanı'nın Medvedçuk'un en küçük kızı Daria'nın vaftiz babası olması... Medvedçuk, Daria ile olan bu fotoğrafını TIME dergisi ile paylaşmıştı.
Medvedçuk-Putin ilişkisine dair en bilinen detaylardan biri, Rusya Devlet Başkanı'nın Medvedçuk'un en küçük kızı Daria'nın vaftiz babası olması... Medvedçuk, Daria ile olan bu fotoğrafını TIME dergisi ile paylaşmıştı.
'GRİ KARDİNAL'DEN 'KARANLIKLAR PRENSİ'NE
Bir zamanlar Ukrayna siyaseti içindeki benzersiz gücü ve dikkat çekmeyen tavrı nedeniyle "Gri Kardinal" olarak anılan Medvedçuk'a son yıllarda kendisini eleştirenler tarafından "Karanlıklar Prensi" yakıştırması yapılmaya başladı.
Independent gazetesinde 2018 yılında yayımlanan bir profile göre, Putin ile Medvedçuk'un dostluğunun kökleri 2003 yılına uzanıyor. Bu tarihte Rusya Devlet Başkanlığı İdaresi Başkanı Aleksandr Voloşin tarafından tanıştırılan Putin ve Medvedçuk, kısa süre içinde dünya görüşlerinin birbirine çok yakın olduğunu fark etti.
Ancak iki siyasetçinin bakış açılarında oldukça kritik bir fark vardı. Medvedçuk, bu noktayı Independent'a şu sözlerle özetlemişti: "Putin bizim [Ukrayna ile Rusya'nın] tek bir millet olduğumuzu düşünüyor. Ama bence tek millet değiliz. Birbirine dolanmış tarihleri ve dini olan iki Slav ulusuyuz. Bunu ona her zaman söylüyorum. Tek bir ulus olduğumuzu düşünmüyorum. Böyle bir şey söyleyemezsiniz."
Putin sık sık Ukrayna'nın egemen bir ulus olmadığını, tarihsel ve kültürel olarak Rusya'nın bir parçası olduğunu söylüyor. Uzmanlar Putin'in Ukraynalıları tahakküm altına almaktaki ısrarının, 24 Şubat'ta başlayan işgalin de temelinde yatan nedenlerden biri olduğunu belirtiyor.
Medvedçuk 2003 yılından bu yana Ukrayna'nın en ünlü sunucularından Oksana Marçenko ile evli. 2011 yılında Ukrayna'nın en güzel kadını seçilen Marçenko, 'Yetenek Sizsiniz' programının Ukrayna'da yayınlanan versiyonu X-Factor'ı sunuyor ve Dolce Gabbana hayranlığı ile biliniyor.
Medvedçuk 2003 yılından bu yana Ukrayna'nın en ünlü sunucularından Oksana Marçenko ile evli. 2011 yılında Ukrayna'nın en güzel kadını seçilen Marçenko, 'Yetenek Sizsiniz' programının Ukrayna'da yayınlanan versiyonu X-Factor'ı sunuyor ve Dolce Gabbana hayranlığı ile biliniyor.
FİKİR AYRILIĞI DOSTLUĞUN İLERLEMESİNİ DURDURAMADI
Ancak bu fikir ayrılığı Medvedçuk ile Putin'in zamanla daha da yakınlaşmasına engel olmadı. Washington Post'un 28 Şubat tarihli haberinde belirttiği üzere, Medvedçuk, Putin'in Moskova ve Soçi'deki konutlarını ziyaret etti. Zaman zaman birlikte tatillere çıkan ikili, Formula 1 yarışlarını ve Rusya'ya özgü judo benzeri bir dövüş sporu olan sambo turnuvalarını izlerken görüntülendi.
Rus gazeteci Mihail Zigar, "All the Kremlin's Men" (Kremlin'in Tüm Adamları) kitabında Putin'in Ukrayna'yla Medvedçuk olmadan başa çıkılamayacağına kesinlikle inandığını belirtiyordu.
Medvedçuk ise Independent'a yaptığı açıklamada Putin'le olan yakın ilişkisini Ukrayna'daki siyasi işleri için kullanmamanın bir "günah" olacağını söylemişti. Zaten Medvedçuk'un hem Rusya hem de Ukrayna siyasetinde bu kadar etkili bir konumda olmasının altında da bu mantık yatıyor.
Medvedçuk geçen yıl ilkbaharda TIME dergisine verdiği röportajda da Putin için, "İlişkimiz 20 yıl içinde gelişti. Bu ilişkiyi sömürdüğümü söylemek istemem ama siyasi cephaneliğimin bir parçası diyebilirsiniz" ifadelerini kullanıyordu.
KIRIM KONUSUNDA UKRAYNA HÜKÜMETİNİ SUÇLADI
Rusya'nın 2014 yılında Kırım Yarımadası'nı ilhak etmesinin ardından ABD, Medvedçuk'u yaptırım listesine ekledi. Obama yönetimi Medvedçuk'u "Ukrayna'daki çatışmaya katkıda bulunmak ve kendi ülkesindeki demokratik süreçleri ve kurumları zayıflatmakla" suçladı.
Medvedçuk, 2016 yılında Radio Free Europe'a verdiği röportajda, Kırım'ın kanunen Ukrayna'nın bir parçası olduğunu ancak "fiiliyatta, maalesef, Rusya'ya ait" olduğunu söylemişti. Bölgenin Ukrayna'ya iadesinin pek olası olmadığını da belirten Medvedçuk, bu noktada Ukrayna hükümetini suçlamış ve bölge sakinlerinin Rusya kontrolünü kabul edecek noktaya gelene kadar yabancılaştırıldığını öne sürmüştü.
İlhakın ardından Ukrayna'nın doğusunda Rusya yanlısı ayrılıkçıların kontrolündeki bölgelerde tansiyonun yükseldiği dönemde, Medvedçuk kendisini Ukrayna ve Rus yetkililer arasındaki iletişimi yürüten bir elçi olarak konumlandırdı. İki ülke arasında mesaj getirip götürüyor, savaş esirlerinin serbest bırakılmasıyla ilgili müzakerelerde kolaylaştırıcı bir rol oynuyordu.
Üstelik bu rolü konusunda pek de mütevazı davranmıyordu: "Bunu yapabilecek olan tek kişinin ben olduğumu biliyorum. Diğerleri denediler ve başarısız oldular."
31 Ağustos 2018'de Independent'ta yayımlanan profilde, eski bir avukat olan Medvedçuk'un Yevromaydan protestolarının ardından kenara itilerek unutulduğu ancak soyunduğu arabulucu rolüyle geri dönüşe hazırlandığı belirtiliyordu. Medvedçuk, röportajda "Varlık nedenini tamamen yitirmiş bir hükümette, resmi makamların bir manası yok. Hükümetin ülkede yaşayaanların hayatları üzerinde hiçbir etkisi yok. İktidar tekeli elinde değil" demişti.
PUTİN'İN HAYALİNDEKİ UKRAYNA LİDERİ O
Kasım 2018'de Medvedçuk, Ukrayna ile Rusya arasındaki ilişkilerdeki nüfuzunu kullanarak Yaşam İçin Partisinin başkanlığına seçildi. Parti daha sonra diğer muhalefet gruplarıyla birleşerek Muhalefet Platformu - Yaşam İçin partisini oluşturdu.
Medvedçuk geçmişte partisinin Rusya yanlısı olduğu iddialarını reddetti. Ancak partinin geneline bakıldığında Moskova'ya yakın ilişkileri olan ve sık sık Kremlin'in söylemlerini dile getiren siyasetçilerin yoğunluğu dikkat çekiyor.
Insider'a göre, Medvedçuk, Putin'in Ukrayna işgalinin sonucunda Zelenski'nin devrilmesi halinde, Kiev'de görmek istediği devlet başkanıydı. Birçok uzman, Rusya'nın Kiev'i ele geçirip hükümeti düşürmeyi başarması durumunda Medvedçuk'un Ukrayna'nın yeni lideri ilan edileceğini belirtiyordu.
Ancak 2019 yılında Zelenski seçimlerden zaferle çıkınca, Medvedçuk'un Ukrayna ile Rusya arasındaki elçi rolü de sona erdi.
Şubat 2021'de Zelenski'nin imzaladığı bir kararnameyle Medvedçuk'un varlıkları donduruldu. Söz konusu kararnamede, Medvedçuk, Rusya'da bulunan bir rafineriden Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Luhansk Halk Cumhuriyeti'nin kasalarına para akıtmak suretiyle teröre finansman sağlamakla suçlanıyordu. Medvedçuk bu suçlamaları reddetti.
Medvedçuk'un varlıklarının dondurulmasının yanı sıra, kendisiyle bağlantılı olduğu belirtilen üç televizyon kanalı da "Kremlin yanlısı propagandayı yaydıkları" gerekçesiyle kapatıldı.
Tıpkı Rus oligarklar gibi Medvedçuk da yatıyla tanınıyor. 92 metrelik bu yatın ismi 'Royal Romance'...
Tıpkı Rus oligarklar gibi Medvedçuk da yatıyla tanınıyor. 92 metrelik bu yatın ismi 'Royal Romance'...
PUTİN "CADI AVI" DEMİŞTİ
Üç ay sonra Ukraynalı savcılar Medvedçuk ile başka bir muhalefet milletvekili hakkında vatana ihanet suçlamasıyla iddianameler hazırladı. Medvedçuk ev hapsine alındı. Kremlin davaları kınadı, Medvedçuk'un gözaltına alınmasını "cadı avı" olarak nitelendirdi.
Moscow Times'ın aktardığına göre, Putin o günlerde yaptığı açıklamada Ukrayna'nın "bir çeşit anti-Rusya'ya" dönüştüğünü belirterek, "Ne yani, Ukrayna'da Rusya'yla birlikte çalışan herkes yargılanacak mı bundan sonra?" ifadelerini kullanmıştı.
Rusya'nın işgalinin başlamasından birkaç gün sonra Ukraynalı yetkililerin yaptığı açıklamada Medvedçuk'un ev hapsinden kaçtığı belirtildi. Medvedçuk'un avukatının yaptığı açıklamada ise müvekkilinin milliyetçi grupların tehditlerinden korunmak için ev değiştirdiği ifade edildi.
Ardından geçtiğimiz ay da Zelenski, Muhalefet Platformu - Yaşam İçin Partisi ile birçok başka küçük Rusya bağlantılı siyasi partinin Ukrayna'daki faaliyetlerinin askıya alındığını duyurdu.
Son olarak dün önce Zelenski'nin Telegram paylaşımı geldi. Medvedçuk'un üzerinde Ukrayna ordu üniformasıyla kolunda kelepçelerle bir fotoğrafını paylaşan Zelenski'yi ülkede iç güvenlikten sorumlu teşkilat olan Ukrayna Güvenlik Servisi de teyit etti.
Medvedçuk'un yakalandığını duyuran tweet'te, "Rusya yanlısı bir politikacı olarak yıllarca saldırgan devlet için çalışabilirsiniz. Son zamanlarda adaletten kaçıyor olabilirsiniz. Kamuflaj için Ukrayna ordusu üniforması bile giyebilirsiniz. Peki bunlar cezadan kaçmanıza yardımcı olur mu? Mümkün değil! Kelepçeler sizi bekliyor" ifadeleri kullanıldı.
Güvenlik Servisi'nin açıklamasında, Ukrayna istihbaratının bir numarası İvan Bakanov'un Medvedçuk'un "yıldırım hızıyla gerçekleştirilen tehlikeli bir özel operasyonla" yakalandığı sözlerine yer verildi.
Insider'ın "Here's who Viktor Medvedchuk is: A pro-Kremlin, Ukrainian politician who was arrested this week" ve "Pro-Kremlin Ukrainian politician thought to be Putin's pick for puppet leader arrested, Zelenskyy announced", Washington Post'un "Who is the pro-Moscow Ukrainian mogul Viktor Medvedchuk?", Independent'ın "The return of the godfather: How Putin's best friend in Ukraine is staging an improbable comeback", TIME'ın "The Untold Story of the Ukraine Crisis" haberlerinden derlenmiştir.