Putin’in güveni boşa çıktı: Rus hava gücü Ukrayna’da sınıfta kaldı!
Güncelleme Tarihi:
Dünya, Rusya ve Ukrayna arasında yaşanan çatışmalarda birinci haftayı geride bırakırken Ukrayna’dan beklenmeyen bir direniş gören Rus ordusu çok güvendiği hava gücünde de sınıfta kaldı. İşte arkasındaki nedenler….
Dünya, Putin’in işgal kararını duyurmasıyla birlikte Ukrayna’nın küçük ordusu ve sınırlı askeri gücüyle Rusya karşısında çok dayanamayacağını hatta Rusların Kiev’i bir-iki gün içinde ele geçireceğini sanmıştı. Ancak herkesin yanıldığı çatışmaların başlamasından bir hafta sonra iyice gün yüzüne çıktı.
Rus güçleri karşısında kimsenin beklemediği bir direnç gösteren Ukrayna ordusu herkesi şaşırttı ve büyük yaralar almasına rağmen başkentini ve önemli stratejik hedefleri Ruslara teslim etmedi.
Ancak bunda Ukraynalıların cesareti ve başarılı muhaberesinin ötesinde bir önemli faktör daha var. Putin’in çok güvendiği ve sürekli övdüğü, dünyanın da gözünü korkutan Rus hava savunması bu savaşta sınıfta kaldı. Peki bunun ardında yatan neden ne?
Vladimir Putin’in emrindeki modern saldırı araçları dünyadan saklanmaya çalışılsa da herkesin kabul ettiği bir gerçek var: Rusya ve Ukrayna arasındaki güç dengesinde terazi Ruslardan yana. Bu da daha güçlü bir orduya ve donanıma sahip olan ülkenin savaşta dengesiz bir tazyikle saldırıp savaşı çabuk kazanacağına işaret olarak görüldü.
Takribi 300 hava saldırı aracı bulunduran Rusya Hava Kuvvetleri Ukrayna’nın erken radar sistemleri karşısında füze saldırıları düzenledi ancak yine de ortada buna dair çok büyük bir kanıt / kayıp yok.
MUHAREBE EKSİKLİĞİ
Batı dünyasının bu konudaki algıları Irak ya da Afganistan gibi ülkelerde ortaya konan hava gücüyle şekillenmiş durumda. Ancak bu iki örnekte Batı ülkelerinin hava gününün karşısında rakip güç olmadığını unutmamak gerek. Eski bir RAF jeti pilotu olan Andy Netherwood bu durumu şu sözlerle açıklıyor:
“Hava da genellikle tıpkı arazi gibi zorlayıcı ve tartışmalı bir alandır.”
Kara saldırısı yapılırken düşmana kolay lokma olmamak için hava sahasını kontrol altında tutmak hem kesin hem de zaruri bir taktiktir. Ve güçler denk olduğunda bile bunu sağlamak oldukça zordur. Oysa kara kuvvetleri önceki savaşlardan ve çatışmalar gördüklerini yeni savaşlarda taktik açıdan uygulamaya koyar.
Oysa hava kuvvetleri için işler böyle yürümedi. Andy Netherwood’a göre Rusya hava gücüyle ilgili olarak fazla böbürlenerek ve bunu yine kendilerine ait kara güçleriyle kıyaslayarak kritik bir hata yaptı. Çünkü Rusya’nın hava kuvvetlerinin güncel tek çatışma deneyimi Suriye’de ve bu da oldukça kısıtlı bir deneyim. Üstelik çok başarılı olduğu da söylenemez.
Netherwood, bu durumu “Hava gücünüzün ne kadar büyük ve etkili olduğunu savaşmadan anlayamazsınız.” diyerek açıklıyor.
Ukrayna tarafının da hava gücünde büyük kayıplar yaşanmıyor değil. Salı sabahı yapılan bir açıklamayla ‘Gri kurt’ lakaplı Albay Oleksandr Oksanchenko, kullandığı jet Kiev semalarında vurulunca hayatını kaybettiği açıklandı.
SURİYE VE MÜHİMMAT FAKTÖRÜ
Çatışma alanındaki göklerin görece olarak boş kalmasının bazı teknik nedenleri de var. Hava gücü uzmanı Justin Bronk’a göre Rus ordusu hassas güdümlü mühimmatları kullanma konusunda deneyimsiz.
Bronk, bu konuda yazdığı bir makalede şu sözlere yer vermiş:
"Suriye’deki operasyonlar sırasında sadece tek bir Su-34 filosu hassas güdümlü mühimmat kullandı. Ve bunların kullandığı bu özel mühimmat yine de çoğunlukla bomba ve füze saldırılarında çok başarılı olamadı.
Bu durum Rusya’nın hassas güdümlü mühimmatlar konusunda tecrübesizliğini ortaya koymakla kalmıyor üstelik bu tür mühimmatlarının oldukça az olduğunu da kanıtlıyor.”
Su-34 bombardıman uçakları savaş başladığından beri sadece pazartesi günü Harkiv üzerinde görüldü ve uzmanlar bu atağı oldukça ‘saldırgan’ olarak değerlendirdi.
Muhtemel hedeflere karşı çalışan Rus hava gözlem ekipleri de düzensiz halleriyle dikkat çekti.
Ticari uydu şirketlerinden alınan görüntülerde 22-27 Şubat tarihleri arasında, Kiev’in 100 kilometre batısındaki Ozerne hava üssüne düşen çok sayıda roket tespit edildi. Ancak bu roketlerin düştüğü yerler incelendiğinde hiçbirinin piste zarar veremediği ya da Ukrayna birliklerini orayı kullanmaktan alıkoyacak bir hedefi vuramadığı görüldü.
Rusya ve Ukrayna'nın askeri güçleri (Kırmızı Rusya, Mavi Ukrayna güçlerini temsil eder)
PGM ETKİSİ
Rus jetlerinin yerdeki hedefleri işaretleyen ve kara birliklerine destek olmak için bunları sinyalleyen ya da vuran işaretçilerinin de eksik olduğu düşünülüyor. Bu da hava kuvvetlerinin ya kendi kara araçlarını ya da sivilleri vurmasına sebep oluyor.
Justin Bronk bunun ardında yatan sebebin jetleri kullanan pilotların siyasetçiler tarafından alınan hedefleri güdümsüz mühimmatla vurma ya da vurmama konusundaki kararları beklerken gecikmeleri de olabileceğini düşünüyor. Bu özellikle de Ukrayna kontrolündeki kırsal kesim için geçerli olabilir.
“Halep ve Humus’ta Rus ve Suriye güçleri için (hedeflerde) ayrım gözetmeyen hava saldırıları bir standart haline gelmişti. Bunun gelecek günlerde Ukrayna için de kullanılır hale gelebilecek olması ihtimali var ve bu çok korkutucu.” diyen Bronk bu çatışmaların uzamasından korktuğunun ve Rusya’nın kâğıt üzerinde oldukça güçlü olan hava güçlerinin gelecek günlerde yıkıcı gücünü ortaya koymasının olası olduğunun altını çiziyor.
* Hassas güdümlü mühimmat (PGM):
Hassas güdümlü bir mühimmat, ikincil hasarı en aza indirmek ve amaçlanan hedeflere karşı ölümcüllüğü artırmak için belirli bir hedefi tam olarak vurmayı amaçlayan güdümlü bir mühimmattır. Böylece hedeflere tam isabet ve sivil kayıpların önlenmesi amaçlanır.
