Putin yanıldı... Biden’dan Kiev’e sürpriz ziyaret

ABD Başkanı Joe Biden (80), işgalin yıldönümüne dört gün kala Ukrayna’nın başkenti Kiev’e sürpriz bir ziyaret gerçekleştirdi. Biden’ın Kiev sokaklarında dolaştığı anlar, “Sözde şehir 3 günde düşecekti” yorumlarıyla sosyal medyada paylaşıldı.

BEYAZ SARAY YALAN SÖYLEDİ

Biden’ın Kiev ziyareti, şehir sokaklarında Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski ile yan yana yürüdüğü görülene kadar gizli tutuldu. Beyaz Saray her türlü şüpheyi ortadan kaldırmak için yolculuk süresince Başkan’ın hâlâ Washington’da olduğunu belirten halka açık bir program yayınladı. Resmi takvime göre Biden’ın, Kiev’de ortaya çıktığından çok sonra Washington’dan Polonya’nın başkenti Varşova’ya hareket etmesi gerekiyordu.

10 SAAT TREN YOLCULUĞU

Yanına küçük bir personel grubu alan Biden’a, az sayıda gazeteci de eşlik etti. Ancak nereye gittiklerini açık etmemeleri yönünde sıkı sıkı tembihlendiler, yol boyunca cep telefonları da ellerinden alındı. Amerikalı yetkililerin paylaştığına göre başkanlık uçağı Air Force One ile gizlice Polonya’ya giden Biden, buradan tıpkı diğer liderler gibi Kiev’e seyahat etti. Hava ulaşımı riskli görüldüğü için yaklaşık 10 saatlik tren yolculuğu tercih edildi.

DEDİKODU HIZLI YAYILDI

Biden’ın Kiev merkezinde ortaya çıkmasından saatler önce “çok önemli bir ismin” şehri ziyaret edeceği dedikodusu yayıldı. Kiev’de hemen tüm yolların trafiğe kapatılmış olması ve alınan olağanüstü güvenlik önlemleri halkın merakını arttırırken, Ukrayna Dışişleri Bakan Yardımcısı Andriy Melnyk de “Kiev bir sürprize hazırlanıyor” diyerek dedikoduları besledi. Nitekim tahminler doğru çıktı ve Biden, kalabalık bir araç konvoyu eşliğinde şehrin meydanına giriş yaptı.

Mykhailivska Meydanı’ndaki anıta çelenk bırakan Biden, “Putin işgalini başlattığında Ukrayna’nın zayıf, Batı’nın ise bölünmüş olduğunu düşündü. Bizden daha uzun dayanabileceğini sandı. Ama fena halde yanıldı” dedi. Şehir meydanındaki ziyaretin ardından iki lider, Mariinskyi Sarayı’na geçerek görüştü. Ziyaret sırasında ABD, Ukrayna’ya 500 milyon dolarlık ek askeri yardım da açıkladı. Yaklaşık 5 saat süren ziyaret sonunda yine trenle Polonya’ya geçen Biden, iki gün boyunca burada temaslarda bulunacak. ABD Başkanı’nın bu akşam Varşova’da önemli bir konuşma yapması bekleniyor. Yine Putin’in de işgal bağlamında açıklamalar yapması gündemde.

RUSYA’DAN İLK TEPKİ

Biden’ın ziyaretine Rusya’dan ilk tepkiyi Kırım milletvekili Mihail Şeremet gösterdi. Rus meclisi Duma’da görev yapan Şeremet, “ABD liderinin yaptığı, düpedüz provokasyon. Rusya yönetimi ABD’nin bu çıkışına gerekli yanıtı vermeli” diye konuştu. 

SİRENLER ÇALDI AWACS’LAR HAVALANDI

İki liderin Mykhailivska Meydanı ve altın rengi kubbesiyle dikkat çeken Aziz Mihail Katedrali’ni ziyareti sırasında şehirde hava saldırısı sirenleri çaldı. Ukraynalıların hemen her gün duyduğu sirenleri, Belarus’tan kalkan bir Rus Mig savaş uçağının tetiklediği anlaşıldı. Belarus sınırındaki bir Mig’den atılan füze, Kiev’deki hedefini 20 dakikadan kısa sürede vurabilir. Biden’ın ziyareti boyunca Ukrayna’nın Polonya sınırında, Amerikan ordusuna ait AWACS olarak bilinen havadan erken ihbar uçakları ile olası acil durumda savaş uçaklarını besleyecek tanker uçakları sürekli havada göreve hazır bekledi.

İŞGALİN İLK YIL BİLANÇOSU

Rusya’nın geçen yıl 24 Şubat’ta başlattığı Ukrayna işgalinde bir yıl geride kaldı. Başta Kiev’e hızlı bir harekât düzenleyen ve günler içinde ülkenin kontrolünü ele geçirmeyi uman Rus askeri, şimdi doğuda küçük bir alanda sıkışıp kalmış durumda. Moskova, ilhak ettiği bazı topraklarda bile tutunamayarak geri çekilmek zorunda kaldı.

BİRİNCİ YIL: Ukraynalı yetkililer, Rusya’nın işgalin yıldönümünde yeni ve kapsamlı bir saldırı başlatmasından endişe ediyor.

EN SICAK CEPHE: Halihazırda en kanlı çatışmalar, Donetsk bölgesindeki Bahmut kasabası etrafında yaşanıyor. Ağır kış şartları yüzünden diğer cephelerde çatışmalar yavaşlarken, Rus güçleri büyük can kaybına aldırmaksızın, Ukrayna kuvvetlerini buradan püskürtmeye çalışıyor.  Aktif cephe uzunluğu kuzeyden güneye 1500 km kadar.

İŞGAL ALTINDAKİ TOPRAKLAR: Ülkenin başta girdiği büyük kısmından geri çekilmiş olsa da Rusya hâlâ 78 bin km2 Ukrayna toprağını işgal altında tutuyor. Lugansk’ın yüzde 97’si, Donetsk’in yüzde 60’ı, Zaporojye’nin yüzde 75’i ve Herson’un yüzde 82’si işgal altında. Rusya’nın Kırım ve Donbas dahil Ukrayna’nın yaklaşık beşte birini işgal altında tuttuğu belirtiliyor.

ASKERi CAN KAYBI: Norveç’in tahminine göre bir yılda en az 180 bin Rus askeri ve 100 bin Ukrayna askeri öldü ya da ağır şekilde yaralanarak cephe dışı kaldı.

SİVİL CAN KAYBI: Kiev’e göre 20 bin, Batılı ülkelere göre ise 30 ila 40 bin Ukraynalı sivil yaşamını yitirdi.

TEÇHİZAT KAYBI: Ukrayna ordusunun iddiasına göre yaklaşık 300 Rus uçağı ve 290 helikopteri düşürüldü. En ağır kayıp ise tanklarda yaşandı. 3300’den fazla Rus tankı ve 6500 zırhlısı imha edildi.

BATI’NIN DESTEĞİ: İşgalin başında Kiev’e uzun menzilli füzeler ve tank gibi ağır silahlar vermeye yanaşmayan Batılı ülkeler, şimdi Patriot füzelerinden Leopard tanklarına gelişmiş silahları cepheye gönderiyor.

SAVAŞ MÜLTECİLERİ: Yaklaşık 8 milyon Ukraynalı yurtdışına çıkarak mülteci durumuna düştü. En az 5 milyonu da ülke içinde yer değiştirdi.

TOPLAM MADDİ HASAR: Kiev Ekonomi Okulu’nun son tahminine göre savaş, 138 milyar dolarlık hasara neden oldu. Son bir yılda 149 bin konut, 195 bin otomobil, 3 bin eğitim kurumu, 1130 sağlık tesisi kullanılamaz hale geldi.