Putin ne yapmak istiyor
Güncelleme Tarihi:
Ukrayna krizi, Rusya’nın askeri birliklerini geri çekme kararıyla bir parça hafiflerken, ‘Putin ne yapmak istiyor’ sorusu güncelliğini koruyor. Putin’in son iki gündür attığı adımlar krizi askeri boyuttan sert diplomasiye taşıdı.
DÜNYA, 16 Şubat için Rusya’nın Ukrayna’ya saldırıda bulunabileceğini konuşurken niye Rusya lideri Vladimir Putin’in son anda krizi yumuşatmayı seçtiğini merak ediyor. Rusya’nın Ukrayna çevresine konuşlandırdığı yaklaşık 130 bin kişilik askeri gücü neden kısmen geri çekme kararı aldığını Rus araştırmacı gazeteci Andrey Şevçenko şöyle yorumladı:
MOSKOVA VAZGEÇMEDİ
“Rusya, Ukrayna’yı şöyle ya da böyle yeniden eksenine çekme fikrinden kesinlikle vazgeçmiş değil. Ukrayna’nın olmadığı Rusya parçalanmaya mahkûm. Dolayısıyla Putin’in asker çekme hamlesi stratejik değil, taktik bir hamle. Bu adımın amacı Anglo-Sakson grubu olarak adlandırdığımız ABD ve İngiltere’nin Ukrayna konusunda Avrupa ülkeleri üzerinde etkisini azaltmak. Hatırlanacağı gibi ABD istihbaratı, savaşın tam da 16 Şubat’ta patlak vereceğini duyurmuştu.”
KIRIM’DAN DA ÇEKİLME
Rusya Savunma Bakanlığı, dün de Ukrayna üzerinde askeri baskıyı azaltmaya devam etti. Belarus’tan sonra 2014 yılında işgal edilen Kırım Yarımadası’nda konuşlanan ek Rus birlikleri de Kafkaslar bölgesine daimi konuşlandıkları garnizonlara geri gönderilmeye başlandı. Rusya Savunma Bakanlığı, çekilmeyi gösteren yeni video da yayınladı.
‘Mustafa Söylemez de ateş açtı’KREMLİN’DEN İKİNCİ TAVİZ
Putin, sadece sınır bölgesinden asker çekmekle kalmadı. Rusya parlamentosunun alt kanadı Duma’nın geçen salı günü oybirliği ile kabul ettiği Ukrayna’daki ayrılıkçı Donbas bölgesinin bağımsızlığının tanınması kararını da onaylamayacağı sinyali verdi. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, “Duma’nın aldığı karar Başkan Putin’e ulaştı. Donbas’ın bağımsızlığının tanınması talebi elbette Rusya toplumunun Ukrayna krizi meselesine dair halkın görüşünü yansıtıyor. Ancak Başkan şu anda kararı yürürlüğe koymayı düşünmüyor. Önceliğimiz Minsk Anlaşmaları’nın Ukrayna tarafından hayata geçirilmesi” dedi.
YAPTIRIM ENDİŞESİ
Rusya’nın konuyu diplomasi masasına taşıma eğilimi Batı’nın kabul etmeye hazırlandığı sert ekonomik yaptırımlara da bağlanıyor. Son olarak önceki gün Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Putin ile Kremlin’de görüştüğünde Rusya’nın gövde gösterisinin Berlin’in de sabrını taşırmaya başladığını dile getirerek, yaptırımlar konusu gündeme geldiğinde Almanya’nın Batılı müttefikleriyle birlikte hareket edeceğini Putin’e iletmişti.
KUZEY AKIM 2 KAYGISI
Almanya Başbakanı Scholz’un bu çıkışı yaklaşık 15 milyar dolara inşa edilen “Kuzey Akım-2” doğalgaz boru hattının hiçbir zaman devreye girmeyeceği anlamına geliyordu. Putin’in, Rusya’ya yılda yaklaşık 25 milyar dolar kazandıracak bu boru hattına ihtiyacı olduğu biliniyor. Rusya’ya yönelik yeni yaptırım konusunun 18 Şubat’ta Almanya’da yapılacak Münih Güvenlik Konferansı’ndan hemen sonra en zengin ülkeler grubu G7’nin liderleri zirvesinde ele alınması bekleniyor.
ZELENSKİ: ÇEKİLME ŞİMDİLİK LAFTA
Rusya’nın Ukrayna sınırından kuvvet çekmeye başladığı Ukrayna tarafından henüz kabul edilmedi. Ukrayna Cumhurbaşkanı Vladimir Zelenski, “Biz de rahat bir nefes almak istiyoruz. Ancak şimdilik Rusya’nın asker çekme ilanı sadece lafta. Moskova’nın sözleri pratik durumla şimdilik örtüşmüyor” ifadelerini kullandı. Zelenski, şubat sonuna kadar ülkesinde devam eden ‘Kar Fırtınası-2022’ askeri tatbikatını yerinde izleyerek kullanılan silahları inceledi. Zelenski’ye ABD ve İngiltere’nin gönderdiği tanksavar ‘Javelin’ seyyar füze rampasıyla, ‘Stinger’ seyyar uçaksavar silahı gösterildi. Kar Fırtınası-2022 tatbikatı Rusya’ya sınır bölgeler ağırlıklı olmak üzere tüm ülke çapında gerçekleştiriliyor.
YUMUŞAMAYA DAİR 3 SENARYO
PUTİN BLÖF YAPTI: Moskova’nın birden yumuşaması için acil bir neden yok gibi görünüyor. Bu da Putin’in askeri birlik yığmasına rağmen işgal etmeyi asla planlamadığına işaret ediyor olabilir. Putin başından beri blöf yapıyor olabilir; bu yüzden Ukrayna, ABD ve Batı Avrupa ülkelerinden küçük de olsa garantiler koparabileceği diplomatik bir çözüm aramak, onun için en iyi sonuç.
YAPTIRIM ENDİŞESİ: ABD ve müttefiklerinin sert yaptırım uygulama tehdidi Rusya ekonomisine daha da zarar verebilir. Eski bir Rus yetkili Economist dergisine yaptığı açıklamada, Kremlin’in savaşın kendisinden ziyade savaş tehdidinden kazanacağına inandığını söyledi. Bu tehdit Putin’e şimdiden bazı tavizler kazandırmış olabilir. Mesala Ukrayna Cumhurbaşkanı Vladimir Zelenski, Rusya’nın taleplerinden biri olan NATO’ya katılma çabalarından vazgeçebileceğini gündeme getirdi.
PUTİN VAZGEÇMEDİ: Bazı yorumcular ise Putin’in yumuşama sinyallerine rağmen Ukrayna’ya karşı küçük saldırılar başlatabileceğini öne sürüyor. Putin uzun zamandır Ukrayna’ya kafayı takmış durumda ve onu Rusya’nın yakın yörüngesinin bir parçası olarak görüyor. Özellikle ayrılıkçıların kontrolündeki Donbas’a yönelik saldırılar olabilir. (Razi CANİKLİGİL/New York)
