Popülizmin yükselişi

2016 yılındaki Brexit (AB’den ayrılık) referandumundan sonra siyasi açmazın içine giren İngiltere’de erken seçime giden Muhafazakâr Parti lideri Boris Johnson’ın siyasi kumarı sonuç verdi. Johnson, Brexit’in hızlı olmasını istemesine karşın parlamentoda sürekli engellemelerle karşılaşınca erken seçim istemişti. Boris Johnson, ABD Başkanı Trump’a benzer şekilde İngiltere’nin yeniden şahlanacağı mesajını vurgulayarak izlediği ‘ekonomik popülizm’ stratejisiyle mavi yakalı İngilizleri kazanmasını bildi. Johnson, Trump’ın “Make America Great Again” (ABD’yi yeniden büyük yap) sloganına benzer şekilde “Unleash Britain’s Potential” (İngiltere’yi Zincirlerinden Kurtar) söylemini kullandı; sıkı güvenlikçi politikalar ve göçmenlere yönelik kısıtlayıcı adımlar vaat ederek Trump’ı ABD’nin başına geçiren neo-popülizm rüzgârını İngiltere’de devam ettirdi.

AÇIK ARA ÖNDE

Brexit tartışmaları gölgesinde yapılan seçimi Muhafazakâr Parti, 364 sandalyeyle ilk sırada tamamladı. Böylece Muhafazakârlar, salt çoğunluk olan 326’yı geçerek 2 yıl sonra tek başına iktidar şansı elde etti. İstifalar ve ihraçlar ile parlamentodaki sandalye sayısı ciddi oranda düşen ve AB’yle vardığı anlaşmayı geçiremeyen Başbakan Johnson, erken seçimden çok daha güçlü bir şekilde çıktı. Seçim söylemini güvenlikçi politikalar ve Brexit’in tamamlanması üzerine kuran Johnson, eski Başbakan Margaret Thatcher’in 1987’deki zaferinden bu yana en büyük başarıya imza atarak parti tarihine adını yazdırdı. Johnson ilk açıklamasında, “Bu aşamada, bu tek ulus Muhafazakâr Parti hükümetine, sadece Brexit’in gerçekleştirilmesini sağlamak değil, aynı zamanda bu ülkeyi birleştirmek ve ilerletmek için de yeni ve güçlü bir yetki verildiği görünüyor” dedi. Johnson liderliğindeki Muhafazakâr Parti’nin tek başına iktidara gelmesinin ardından İngiliz sterlini dün yerel saatle 10.17’de ABD doları karşısında yüzde 1.88 değer kazanarak 1.3409’a yükseldi.

İŞÇİ PARTİSİ ÇAKILDI

Seçimin en büyük kaybedeni İşçi Partisi lideri Jeremy Corbyn oldu. 203 milletvekili kazanan İşçi Partisi, 1935’ten bu yanan en büyük yenilgisini aldı. 2017’de elde ettiği 262 sandalyeden 59’unu kaybeden partinin lideri, ilk açıklamasında görevi bırakacağını duyurdu. Corbyn, Brexit’in seçim tartışmalarını çok fazla kutuplaştırdığını, normal siyasi tartışmaların çoğunu geçersiz kıldığını belirterek, bir sonraki seçimde partisinin başında yer almayacağını açıkladı. 2017’deki seçimde 8 sandalye kazanan ve Muhafazakâr Parti’den istifa edenlerin katılmasıyla zaman içinde 20’ye ulaşan Liberal Demokratlar’ın seçimden güç kaybederek çıktı. Parti, 12 sandalye elde etti.

TÜRKİYE DE ETKİLENECEK

İNGİLTERE’deki seçim sonuçları, 2016’daki referandum sonrası yılan hikâyesine dönen Avrupa Birliği’nden ayrılma (Brexit) sürecinin netliğe kavuşması açısından önemli. İngiltere Başbakanı Boris Johnson’ın eli rahatlarken AB kanadı, mevcut anlaşmanın bir an önce onaylanmasını istiyor. Brexit, Türkiye’yi de yakından etkileyecek. Anlaşmalı Brexit, Türkiye açısından tercih edilen opsiyon durumunda. İngiltere’nin ayrılması Ankara’nın AB’deki en önemli desteğinden yoksun kalması sonucunu doğuracak.

DENGE UNSURU

İngiltere, AB ile ilişkiler kapsamında Türkiye açısından kritik öneme sahip pek çok toplantıda devreye girerek havanın Ankara lehine çevrilmesinde, bunun yapılamaması halinde ise olumsuzlukların azaltılmasında önemli ve aktif rol üstlendi. İngiltere’nin Almanya-Fransa eksenine karşı denge unsuru olması da çoğu kez Türkiye lehine sonuçlar doğmasını kolaylaştırdı.

ANKARA ANLAŞMASI

Brexit’in Türkiye ile AB arasındaki Ankara Anlaşması açısından da etkileri olacak. AB’den ayrıldıktan sonra İngiltere bu anlaşmaya taraf olmayacağından Türk vatandaşlarının artık iş kurarak İngiltere’ye yerleşmek için bu anlaşmadan yararlanması mümkün olmayacak. Anlaşmalı Brexit halinde İngiltere’nin yükümlülükleri geçiş süreci sonuna kadar devam edecek. Brexit’ten önce bu anlaşmadan yararlanarak İngiltere’ye yerleşenlerin hakları ise korunacak. Bu kişilerin vize uzatma ve kalıcı oturum başvuruları mevcut yasaya göre işleme alınacak. Ankara Anlaşması bağlamında yapılan değerlendirmelerde Türkiye ile İngiltere arasında ayrı bir anlaşma yapılması gerektiği görüşü öne çıkıyor.

EKONOMİK ETKİSİ OLACAK

Brexit, Türkiye ile İngiltere arasındaki ekonomik ilişkilerde de etki yaratacak. Bunun en önemli nedenlerinden biri ise Türkiye’nin AB’deki ikinci önemli pazarının İngiltere olması. Bu alanda da tercih anlaşmalı Brexit çünkü anlaşmasız ayrılığın Türk ihracatına olumsuz etkisi yıllık 2.4 milyar dolar olarak hesaplanıyor. (Güven ÖZALP / BRÜKSEL)

MALATYALI ADAY PARLAMENTOYA GİRDİ

ERKEN genel seçimlerinde İşçi Partisi’nin Türkiye kökenli adaylarından Feryal Demirci Clark milletvekili seçildi. Kuzey Enfield bölgesinden aday gösterilen Malatya/ Kürecik doğumlu Hackney Belediye Başkan Yardımcısı Feryal Demirci Clark, 23 bin 340 oyla Muhafazakâr Partili rakibini 7 bin oy farkıyla geçerek milletvekili seçildi. Demirci Hürriyet’e yaptığı açıklamada “Seçimleri kazanmış olmama çok seviniyorum ama ülke genelindeki sonuçlar için de üzülüyorum. Artık bu ülkede yaşlı, genç, öğrenci olmak daha da zor olacak. Bu üzücü bir durum. Şu an Enfield için yapmam gereken çok iş var. Şuna söz verebilirim: Enfield için her konuda mücadele etmeye, onların parlamentoda sesi olmaya hazırım. Sağlık sistemi, eğitim konusunda ve güvenlik konularındaki kesintilere karşı mücadele vereceğim” dedi. Seçimde İşçi Partisi ve Muhafazakâr Parti’den Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti kökenli 4 aday yarıştı. (Halil YETKİNLİOĞLU / LONDRA)

İSKOÇYA’DA ‘AYRILIK’ SESLERİ

Sandıktan güçlenerek çıkan ayrılıkçı İskoçların, yeni bir bağımsızlık referandumu talebiyle hükümeti zorlaması bekleniyor. 2016’daki Brexit referandumunda yüzde 68 hayır oyunun çıktığı İskoçya’da bağımsızlık taleplerinin daha güçlü bir şekilde dile getirilmesi bekleniyor. Bölgede en çok oyu alan ve sandalye sayısını 35’ten 48’e çıkaran SNP, bu sonucun aynı zamanda bağımsızlık talebinin bir yansıması olduğu görüşünde. Ancak İskoçya’da yeni bir bağımsızlık referandumu yapılabilmesi için merkezi hükümetin onay vermesi gerekiyor. Böyle bir referanduma karşı çıkan Johnson ile SNP lideri Nicola Sturgeon’un karşı karşıya geleceği ve ülkede siyasi havanın gerileceği öngörülüyor.

İŞÇİ PARTİSİ NEDEN KAYBETTİ

İngiliz Guardian, İşçi Partisi’nin yenilgisine dair beş nedeni sıraladı. Buna göre, yenilginin ilk sebebi İşçi Partisi lideri Corbyn’in popülaritesinin düşük olması. İkinci sırada seçim manifestosunun karışık olması yer aldı. Üçüncü neden partinin Brexit’e dair tutumunun net olmaması. Dördüncü olarak İşçi Partisi ülkenin köklü imalat sektörlerinin yoğun olduğu bölgelerdeki geleneksel seçmenini ikna edecek politikalar izleyememesi gösterilirken, beşinci olarak yanlış seçim kampanyalarına işaret edildi.