Oluşturulma Tarihi: Ekim 24, 2008 00:00
Çin’in Nobel Barış Ödülü verilmesin diye uyarıda bulunduğu rejim aleyhtarı Hu Jia, dün Avrupa Parlamentosu tarafından Saharov Ödülü’ne láyık görüldü. AB ve Asya ülkelerini buluşturan bugünkü Pekin zirvesi öncesi gelen bu ödül Çin’i kızdırdı. AP aynı ödülü Leyla Zana’ya verdiği için Türkiye ile de gerginlik yaşamıştı.
ÇİN’in başkenti Pekin’de bugün başlayacak olan Asya-Avrupa (ASEM) zirvesine, ödül gerginliği damgasını vurdu. Avrupa Parlamentosu’nun (AP) 2008 Saharov İnsan Hakları Ödülü, Pekin yönetiminin uyarılarına rağmen Çinli rejim muhalifi Hu Jia’ya verildi. Hu Jia, Nobel Barış Ödülü’ne de aday gösterilmiş ve Pekin ödül verilmesin diye sert tehditlerde bulunmuştu. Sonunda bu yılki Barış Nobel’ini Finlandiya’nın eski Cumhurbaşkanı Martti Ahtisaari kazandı.
İşte 43 Avrupa ve Asya ülkesini kapsayan ASEM zirvesi bugün bu gergin ortamda başlıyor. Çin yönetimi dün, zirveye gelen ilk konuklardan olan Almanya Başbakanı Angela Merkel’i karşılarken, diğer yandan AP’yi bir suçluya ödül verdiği ve Pekin’in içişlerine karıştığı gerekçesiyle kınadı.
43 ülkenin hükümet ve devlet başkanlarının katılımıyla yapılacak olan zirvede, yoğunlukla dünyayı sarsan mali kriz ele alınacak. Ancak Hu Jia’ya ödül verilmesinin, zirvede yankı bulacağına kesin gözle bakılıyor. Zirveye AB ülkelerinin yanı sıra Malezya, Endonezya, Singapur, Kamboçya, Japonya gibi Asya ülkelerinin liderleri katılıyor.
Zana’ya da verildiSaharov İnsan Hakları Ödülü 1988’den beri her yıl, insan hakları ve demokrasi mücadelesine önemli katkılar yapmış kişi ya da kurumlara veriliyor. AP, 1995 yılında bu ödüle Leyla Zana’yı layık gördüğü ile Ankara ile gerginlik yaşamıştı. Ancak o tarihte aynı Çinli insan hakları eylemcisi Hu Jia gibi hapiste olan Zana, ödülünü 2004 yılında aldı.
Kendisi hapiste eşi ev hapsindeDemokrasi, çevre ve AIDS ile mücadele alanında faaliyet gösteren Hu Jia (36) Çin’deki insan hakları ihlallerinin kaydını tutuyor ve hem Çinli eylemcileri hem de yabancı
haber kuruluşlarını bu konuda bilgilendiriyordu. Siroz hastası olan Hu Jia şimdi, devlet otoritesini zedeleme suçundan 3.5 yıl hapis cezasını çekiyor. Eşi Zeng Jinyan da ev hapsinde tutuluyor. AP Başkanı Hans-Gert Pöttering, Hu Jia’ya verilen Saharov Ödülü’nün Çin’deki diğer insan hakları savunucularına da destek anlamına geldiğini söyledi.