‘Parayı veriyoruz, Afganları tutun’ olmaz

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, hem Afgan mültecilerle ilgili Avrupa Birliği’ne mesajlar verdi hem de Kabil havalimanının işletilmesi noktasında atılması gereken adımlara değindi. Hollandalı mevkidaşı Sigrid Kaag ile Ankara’da düzenlenen ortak basın toplantısında Çavuşoğlu, Türkiye ile AB arasındaki göç görüşmeleri ve AB’den Türkiye’ye yapılan 3 milyar Euro’luk yardım teklifinin Afganları da içerip içermeyeceği sorusuna özetle şu yanıtı verdi:

TÜRKİYE İÇİN DE SORUN

“2016 yılında AB ile göç konusunda bir mutabakata vardık. Türkiye olarak üzerimize düşeni yaptık ve Avrupa ülkelerine giden göçmen sayısı yüzde 95 azaldı. Maalesef AB kendi yükümlülüklerini yerine getiremedi. Bu mutabakatın ortak deklarasyonun güncellenmesi konusunda hemfikir kaldık. Güncelleme konusunda düşüncelerimizi bir ay içinde AB’ye ilettik. AB, bir yıl geçtiği halde bize dönüş yapmadı. AB, ‘Nasıl olsa şimdi COVID salgını var, acele etmeyelim’ anlayışı içindeydi. Yunanistan’ın gönderdiklerinde hiç ayrım yapmadık. Afganlı da vardı, Suriyeli de. Biz 2 bin kişiyi aldık, AB de bizden 20 bin kişiyi aldı. AB, Türkiye’ye 3 milyar Euro verelim gibi tek taraflı bir karar aldı. Bizim oturup konuşup müzakere ederek mutabakata varmamız lazım. Afganların buna dahil edilip edilmeyeceği konusuna gelelim. Afganlar konusunda, ‘Biz para veriyoruz, Afganları tutun, gelmesin’ gibi bir durum olursa, bu işbirliği olmaz. Suriyelilerin güvenli bir şekilde ülkelerine gönderilmesi dahil birçok konuyu kapsayacak şekilde mutabakatı güncellememiz lazım. Bu sorun giderek büyüyor. Bu AB için nasıl sorunsa, Türkiye için de sosyal ve siyasal sorun. Muhalefet bunu kullanıyor. AB’nin ‘Para veririz bu iş çözülür’ gibi basit formüllerle bu işin üstesinden geliriz anlayışından vazgeçmesi gerekiyor.”

KABİL HAVAALANI İÇİN ÖNERİLER

Çavuşoğlu, Kabil havaalanının işletilmesiyle de ilgili iki aşamalı bir formül önererek şunları söyledi: “Atılacak adımları beraber koordine edilmesi gerekiyor. Bu tek başına Türkiye’nin veya Katar’ın üstleneceği bir mesele değil. Çözüm iki aşamalı olabilir: Biri askeri uçuşlar için. Pistlerdeki sorunun giderilmesiyle askeri uçakların tahliyesi için kullanıma açık olabilir. Böylelikle havaalanındaki durum test edilebilir. Daha sonra ticari uçuşlar için ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü) şartlarının oluşması gerekiyor. Burada sorumluluğu kimler üstlenecek? Taliban’dan ve bazı ülkelerden bizimle işbirliği için talepler var. Havaalanının içinde ve dışında güvenliğin uluslararasına güven verecek, herkesin emin olacağı şekilde tesis edilmesi şart. Bunları Taliban’a ilettik. Bu konuda uzmanlar şirketler var. Bavulların taranması, insanların cihazlardan geçirilmesi, pasaport ve vize kontrolü konusunda herkesin güveneceği şekilde gerekli tedbirlerin alınması gerekiyor.”