Mossack Fonseca'ya ait 11 milyon gizli belge sızdırıldı

Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu (ICIJ), Mossack Fonseca'nın 40 yılı aşkın süredir tuttuğu 11,5 milyon belgeye ulaştı ve 80 farklı ülkedeki basın kuruluşlarıyla paylaştı. Belgeler, Alman Süddeutsche Zeitung ve İngiliz The Guardian gazeteleri gibi basın kuruluşları tarafından yayımlandı. Şimdiye kadarki en büyük belge sızıntısı kabul edilen olaya "Panama Papers (Panama belgeleri)" adı verildi.

Panama merkezli offshore danışmanlık firması Mossack Fonseca’nın veri tabanından sızdırılan milyonlarca belge başta Rusya lideri Vladimir Putin olmak üzere pek çok siyasetçinin gölge ekonomi içindeki rollerine ışık tutuyor. Off-shore hesaplarda servetlerini saklayan siyasi liderleri ifşa eden belgelere Panama Papers (Panama Belgeleri) adı verildi.

- Alman Süddeutsche Zeitung (SZ), 2.6 terabayt büyüklüğündeki 11.5 milyon belgenin kendilerine hiçbir karşılık beklenmeden bir yıl önce verildiğini açıkladı. 

- Bu haliyle Panama Papers, 2010’deki ABD diplomatik yazışmalarının yayınlandığı Wikileaks’ten ve 2013’te Edward Snowden’ın ABD istihbarat belgelerini ifşa etmesinden daha büyük.

- Belgelerin sızdırıldığı Mossack Fonseca, off-shore danışmanlık hizmeti veriyor ve bu alanda dünyada dördüncü büyük şirket.

- Sızdırılan belgelerde, 12'si devlet lideri 143 politikacının adı geçiyor. SZ, belgelerin politikacılarla birlikte, uyuşturucu kaçakçıları, sanatçılar, FIFA yetkilileri ve sporcuların da bu bilinmeyen dünyadaki ilişkilerine bakış fırsatı sunduğunu söyledi.

- 210 bin kadar şirket veya müşterinin yer aldığı belgelerde, Türkiye’den de 101 şirketin ve 10 müşterinin yer aldığı belirtiliyor. Ancak bu isimler henüz ifşa edilmiş değil.

PUTİN’İN 2 MİLYAR DOLARLIK ÇEMBERİ

Panama Papers’ta şu ana kadar yayınlanan en dikkat çekici belgeler Rus lider Vladimir Putin’in yakın çevresiyle ilgili. Belgelerde, Putin’in yakın çevresinde bulunan isimlerin 2 milyar dolarlık bir hacmi yönettikleri görülüyor. Panama Papers’ta Putin’in yakın arkadaşı Sergey Roldugin’in adı öne çıkıyor.

Putin’in gençlik yıllarından arkadaşı ve kızı Maria’nın vaftiz babası olan Roldugin, 100 milyon dolarlık bir serveti yönetiyor. Viyolonsel sanatçısı Roldugin, yıllık 800 milyon dolarlık geliri olan Rusya’nın en büyük televizyon reklam ajansının yüzde 12.5’ine sahip. Roldugin ayrıca Rus ordusunun araçlarını üreten Kamaz ve devlet bankası Rossiya Bank’ta hissedar olarak görülüyor. Putin’in bu ticaretteki rolüne dair belgelerde herhangi bir bilgi bulunmuyor ancak belgelerde Yuri Kovalçuk, Arkadi ve Boris Rotenberg ile Gennadi Timçenko gibi Putin’e yakın başka bazı isimler de yer alıyor. 

"RUSYA'NIN BAŞKANI OLDUĞUNUZDA..."

Guardian'ın haberinde konuya ilişkin görüşü bulunan ABD'li siyaset bilimci Karen Dawisha, Putin'in hamiliği olmadan yakın arkadaşlarının zengin olmasının mümkün olmadığını söyledi. Dawisha, "Ne isterse alıyor. Rusya'nın başkanı olduğunuzda, yazılı bir sözleşmeye ihtiyacınız yok. Çünkü kanun sizsiniz" dedi.

İZLANDA BAŞBAKANI'NIN İSTİFASI İSTENİYOR

Belgelerde adı geçen bir diğer ülke lideri ise İzlanda Başbakanı Sigmundur Gunnlaugsson.

Mossack Fonseca belgelerinde Başbakan Gunnlaugsson'un ülkesi finansal krizdeyken, kamu fonlarıyla kurtarılan bankalara özel bir alaka gösterdiği görülüyor.

Belgelerde, Gunnlaugsson'un bir offshore şirket aracılığıyla sorunlu İzlanda bankalarına yüz milyonlarca dolarlık yatırım yaptığı ve bu yatırımları kamuoyuyla paylaşmadığı anlaşılıyor.

2009'da Başbakanlık görevini devralan Gunnlaugsson'un, bankalara yatırım yapan Wintris şirketindeki paylarını beyan etmediği, şirketteki yüzde 50 hissesini, Başbakan olduktan 8 ay sonra eşine devrettiği görülüyor. Hisselerin devri ise hisse başı 1 dolar bedel üzerinden gerçekleşmiş.

İzlanda'da Gunnlaugsson'un hemen istifa etmesi gerektiği yönünde baskılar artarken, Başbakan yasa dışı bir iş yapmadığını ve eşinin de hisse devrinden herhangi bir finansal çıkar sağlamadığını ifade ediyor.

SUUDİ KRALI'NIN DA ADI GEÇİYOR

Suudi Arabistan Kralı Selman'ın offshore şirketi bulunduğu öne sürülen belgelere göre, Çin Cumhurbaşkanı Şi Cinping'in eniştesi Deng Jiagui'nin de offshore şirketlerle bağlantısı var.

İddiaya göre; hem Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev hem de Pakistan Başbakanı Navaz Şerif'in çocuklarının adına offshore şirketleri de bulunuyor

İngiltere Başbakanı David Cameron'ın babası Ian Cameron'ın da vergi kaçırmak için 1982'de Panama'da bir şirket kurduğu iddia ediliyor.

Belgelerde Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko ve Arjantin Devlet Başkanı Mauricio Macri'nin de adı geçiyor.