Ortadoğu silah rekoru kırdı

STOCKHOLM Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü’nün (SIPRI) yeni silah ticareti raporuna göre, 2014-18 yılları arasında Suudi Arabistan dünyada en fazla silah satılan ülke, Ortadoğu ise en fazla silah satın alan ikinci bölge oldu. 2009-13 ile karşılaştırıldığında Ortadoğu’ya silah satışı yüzde 87 oranında arttı. Ortadoğu’ya satılan silahlar küresel silah ticaretinin yüzde 35’ine ulaştı. Suudi Arabistan ABD’nin sattığı silahların yüzde 25’ini satın alan taraf oldu.
Uluslararası silah ticareti 2014-18 arasında, 2009-13’e göre yüzde 7.8, 2004-08 yıllarına göre ise yüzde 23 oranında arttı. 2014-18 arasında en fazla silah satan beş ülke ABD, Rusya, Fransa, Almanya ve Çin olurken, bu ülkeler toplam silah ticaretinin yüzde 75’ini kontrol etti.

ABD’NİN ARTTI

ABD’nin silah ihracatı son beş yılda önemli oranda arttı. Buna göre, 2009-13 yılları arasında küresel silah ticaretinin yüzde 30’una sahip ABD, bunu 2014-18 arasında yüzde 36’ya çıkardı. Bu, yüzde 29’luk bir artış anlamına geliyor. SIPRI uzmanı Aude Fleurant, ABD’nin silah satışında liderliğini daha da güçlendirerek dünyanın 98 ülkesine silah sattığını söyledi.
S. Arabistan, 2014-18 arasında, bir önceki dört yıllık dönem ile karşılaştırıldığını silah ithalatını yüzde 192 oranında artırdı. Dünyanın en fazla silah ithal eden üçüncü ülkesi Mısır’da ise satın alma yüzde 206 oranında artış gösterdi. İsrail’in silah alımı da bu dönemde yüzde 354 oranında arttı.

RUSYA’NIN DÜŞTÜ

SIPRI araştırmacısı Pieter Wezeman, “ABD, İngiltere ve Fransa’dan gelen silahlara, çatışmaların ve tansiyonun yüksek olduğu Körfez bölgesinde yoğun bir talep var. Rusya, Fransa ve Almanya ise son beş yıl içinde Mısır’a sattığı silahı önemli oranda artırdı” ifadesini kullandı.
Rusya’nın 2014-18 arasındaki silah satışı Hindistan ve Venezuela’daki düşük talep nedeniyle 2009-13 yıllarıyla karşılaştırıldığında yüzde 17 oranında düştü. Bu düşüş; ABD’nin son dört yılda silah ihracatı konusunda Rusya ile arasındaki farkı açmasına neden oldu. Venezuela’nın ithal ettiği silahlarda 2014-18 yılları arasında bir önceki döneme göre yüzde 83’lük düşüş yaşandı.
2009-13 yıllarıyla karşılaştırıldığında Fransa’nın silah ihracatı yüzde 43, Almanya’nınki ise yüzde 13 oranında arttı. Avrupa Birliği ülkelerinin genelinde yüzde 27 oranında artış gerçekleşti.

Dünyada en fazla silah satın alan bölge Asya ve Okyanusya oldu. Hindistan, Avustralya, Çin, Güney Kore ve Vietnam’ın en fazla silah satın aldığı bölge, küresel silah ithalatının yüzde 40’ını kaplasa da, silah ithalatı bir önceki beş yıllık döneme göre yüzde 6.7 oranında düşüş gösterdi.
S. Arabistan’dan sonra en fazla silah alan ülke yüzde 9.5’luk oran ile Hindistan. Listede üçüncü sırayı yüzde 5.1 oranı ile Mısır, dördüncü sırayı yüzde 4.6 oranı ile Avustralya, beşinci sırayı ise yüzde 4.4 oranı ile Cezayir aldı.

4.7 TRİLYON DOLARLIK BÜTÇE TEKLİFİ

ABD Başkanı Trump, 2020 bütçe tekilifini Kongre’ye gönderdi. Federal hükümet harcamalarında yüzde 5 kesinti öngören 4.7 trilyon dolarlık teklifte en büyük pay 750 milyar dolarla geçmiş yıllardaki gibi Savunma Bakanlığı’na ayrıldı. Trump, Meksika sınırına örmek istediği duvar için ise 8.6 milyar dolar talep etti. Demokratların çoğunluğu elinde tuttuğu Temsilciler Meclisi’nde bütçe teklifinin reddedilmesi bekleniyor.

TÜRKİYE’NİN İHRACATI YÜZDE 170 ARTTI

SIPRI’nin raporuna göre, Türkiye’nin silah ihracatı 2014-18 arasında bir önceki beş yıllık döneme göre yüzde 170 oranında artış gösterdi. Buna göre, Türkiye’nin silah ihracatındaki küresel payı yüzde 0.4’ten yüzde 1’e yükseldi; dünyada en çok silah ihraç eden 14’üncü ülke oldu.
Türkiye’nin en fazla silah sattığı ülkeler sırasıyla Birleşik Arap Emirlikleri, Türkmenistan ve Suudi Arabistan oldu. Son beş yıllık süreçte ABD’nin Pakistan’a silah gönderme konusunda gönülsüz olması nedeniyle Pakistan, Türkiye gibi diğer tedarikçilere yönelmişti.
Türkiye, 2014-2018 yılları arasında, 2009-2013 dönemine oranla yüzde 21 daha az silah ithal ederek dünyanın en fazla silah ithal eden 13’üncü ülkesi oldu. Türkiye 2014-2018 döneminde yurtdışından aldığı silahların yüzde 60’ını ABD’den ithal ederken, bunu yüzde 17’i ile İspanya ve yüzde 13 ile İtalya takip etti.