Obama kasımda Çin'i ziyaret edecek

ABD'nin yeni Pekin Büyükelçisi Jon Huntsman Jr, hafta sonunda basına yaptığı açıklamada, ziyaretin kasım ortalarında olacağını söyledi, ancak kesin tarih vermedi. Büyükelçi İngilizce ve Çince yaptığı konuşmada, bu yılın sonundan itibaren Çin-Amerikan ilişkilerinin öncesinden çok daha iyi olacağını ileri sürdü. Böylece Amerikan tarafı, nisandaki G-20 zirvesinden bu yana Obama'nın Çin ziyaretiyle ilgili açık bir açıklama yapmış oldu.

İki ülkeden uzmanlar, ziyaret sırasında ele alınacak çok sorun bulunmasına rağmen, esas olarak küresel ekonomi, Kuzey Kore'deki durum ve iklim değişikliği konularına ağırlık verileceği görüşünde. Büyükelçi Huntsman ise bunlara enerji ve bölgesel güvenlik konularını ekliyor.
Çin Sosyal Bilimler Akademisine bağlı Amerikan Çalışmaları Enstitüsü araştırmacılarından Tao Vencao, Global Times gazetesine verdiği demeçte, iki ülke arasında yeni enerji konusundaki işbirliğinin önemini vurgulayarak, Obama'nın bu konudaki çözümleri ve sera gazı salımını azaltmasının, onu bir önceki başkan George W.Bush'tan ayıran kilit noktalar olduğunu savundu.

Şanghay Sosyal Bilimler Akademisinden Cao Guocun da Obama'nın ilk görev yılında Çin'i ziyaret etmesinin, Çin'in ABD için artan önemini gösterdiğini ifade ederek, ABD'nin ekonomi, enerji ve iklim değişikliği konularında Çin'e bağımlı olmasından dolayı, Washington'u Pekin'le ilişkilere öncelik vermeye zorladığını ileri sürdü. Cao, Obama'nın Çin'e atadığı büyükelçiyi seçerken çok dikkatli olduğuna da işaret etti.

ENERJİ STRATEJİSİ

Çin Makro Ekonomi Enstitüsü Başkan Yardımcısı Tien Yüen'e göre, ikili ilişkilerdeki en önemli konu enerji stratejisi. Tien, ABD'nin yeni enerjiyi zorlu küresel krizden çıkışın aracı olarak gördüğüne dikkat çekerek, "ABD'nin yüksek teknolojisi var, ama işgücü ve pazar konularında sıkıntıları var, Çin ise bunlara sahip" diye konuştu.

İki taraf, temmuzda düzenlenen Stratejik ve Ekonomik Diyalog'da imzaladığı ortak bildiride, yeni enerji konusunda işbirliğini geliştirmeyi ve ortak temiz enerji araştırma merkezi kurmak için 15 milyon dolar ayırmayı taahhüt etmişti.

İKİLİ İLİŞKİLERDEKİ SORUNLAR

Bazı uzmanlar, iki ülke arasındaki ilişkileri, diplomatik ilişkilerin kurulduğu 30. yılda olumlu değerlendirse de bu ilişkilerin göründüğü kadar iyi olmadığını savunan uzmanlar da var.

Tsinghua Üniversitesine bağlı Çin-ABD İlişkileri Araştırma Merkezinin kıdemli araştırmacılarından Cou Şicien, iki ülke arasındaki ilişkilerde "kanayan yaralara" örnek olarak ABD'nin muhalif Uygur lideri Rabia Kadir'e maddi destek sağlamasını, Tayvan'a silah satmasını ve Çin'e yönelik yüksek teknoloji ihracatına sınırlama getirmesini gösteriyor.