Güncelleme Tarihi:
RUSYA’nın Ukrayna’yı işgali her geçen gün daha kanlı ve yıkıcı bir hâl alırken, çatışmaların Avrupa’nın en büyük nükleer santralına ait yerleşkenin içine sıçraması yürekleri ağza getirdi. Ukrayna’nın güneyindeki ‘Zaporijya’ nükleer santralına ait yerleşkede, Rus askeri ile Ukrayna ordusu arasında şiddetli çatışmalar yaşandı. Santralın altı reaktöründen birinin dış gövdesine bir top mermisi isabet etti. Santral yerleşkesinde yangın çıktı.
TÜRKİYE’YE 680 KM UZAK
Birinci reaktöre isabet eden mermi, kalınlığı üç metreyi aşan beton dış kubbe sayesinde iç yapıya zarar veremedi. Türkiye’ye 680 km mesafedeki santralda yaşanabilecek bir sızıntının 1986 yılında Çernobil’de yaşanan faciadan çok daha kötü sonuçları olacağı değerlendiriliyor.
NATO: PERVASIZCA
Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK), nükleer enerji tesislerini çatışmalardan uzak tutmak için çalışacaklarını söyledi. UAEK’den bir heyetin Kiev ve Moskova’dan temsilcilerle bir araya gelmesi bekleniyor. İngiltere de BM Güvenlik Konseyi’ni acil toplantıya çağırdı. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg santrala saldırıyı ‘pervasızca’ diye niteledi.
ZELENSKİ ALARM VERDİ
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, dün sabaha karşı saat 03.00 civarında ABD Başkanı Joe Biden’ı arayarak, “Rusya az önce yapılabilecek en çılgın hamleyi yaptı. Zaporijya nükleer santralı alanında şu anda çatışmalar yaşanıyor. Ünitelerden birinde yangın çıkmış” diyerek bilgi verdi, bir felaketi önlemek için devreye girmesini istedi. Zelenski, Almanya ve İngiltere başbakanlarını da arayarak nükleer santralda yaşananlara dair bilgi verdi. Zelenski “Bir patlama olursa hepimizin sonu, Avrupa’nın sonu olur” diyerek uyardı.
RUSYA: ZATEN BİZDEYDİ
Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü İgor Konaşenkov, Zaporijya’nın 28 Şubat’tan beri Rus kuvvetlerinin kontrolünde olduğunu öne sürerek, “Ukraynalı militanlar santrala sızarak, idari binadan jandarma kuvvetimize ateş açtı. Birkaç saat devam eden çatışmadan sonra saldırgan grup santral alanından püskürtüldü. Saldırganlar kaçarken idari binayı ateşe verdi” dedi. Yangını kontrol altına aldıklarını söyleyen Konaşenkov, “Nükleer sızıntı yaşanmadı” dedi.
Rus tarafı santralda durumun normale döndüğünü ilan etmesine karşın, çalışanlar acil tedbir protokolünü çalıştırdı. Santralın birinci reaktörü çatışmalardan önce zaten bakıma alınmıştı. Hali hazırda santralın tek bir reaktörü yüzde 60 kapasiteyle çalışır tutuluyor.
AVRUPA’NIN EN BÜYÜĞÜ
Sovyetler Birliği döneminde inşa edilen Zaporijya, 1981 yılında devreye girdi. Santralda kurulu 6 adet reaktör bulunuyor. Tam kapasiteyle çalıştığında saatte 6 bin megavat elektrik üretebiliyor. Çalışma ömrünün büyük kısmını tamamlayan santralın, 2041 yılında devre dışı bırakılması planlanıyor. Santral, Ukrayna’nın yüzde 20 ila 40 oranında elektrik ihtiyacını karşılıyor.
‘BU REAKTÖRLERE ROKETLER FÜZELER ZARAR VERMEZ’
RUSYA’nın Zaporijya santralını vurmasından sonra başlayan sızıntı tartışmalarına, Hacettepe Üniversitesi Nükleer Enerji Mühendisliği Öğretim Üyesi Doç Dr. Şule Ergün, tehlikeli bir durum için çok daha büyük bir patlama olması gerektiği değerlendirmesi yaptı.
BÜYÜK PATLAMA GEREK
Ergün, açıklamalarda nükleer reaktöre zarar verecek, radyoaktif maddelerin sızmasına sebep olacak bir etkinin olmadığının anlaşıldığını dile getirerek, “Bu santralın etrafında beton bir yapı var. Çok güçlü bir patlama olursa beton ancak o zaman bütünlüğünü kaybedebilir. Bu santrallar bomba yüklü uçaklara dayanacak şekilde, genellikle roketlerin, füzelerin zarar vermeyeceği şekilde tasarlanır” diyen Ergün, “Çernobil daha eski bir modeldi, koruma kabı yoktu” ifadelerini kullandı. (Neşe KARANFİL/ANKARA)