Nükleer alarm

KORE yarımadası dün Kuzey Kore’nin yeraltında gerçekleştirdiği nükleer deneme ile yeniden diken üstünde... Pyongyang rejimi dün altıncı nükleer testini yaptı. Güney Kore Meteoroloji Ajansı ve Genelkurmay Başkanlığı, yerel saatle 12.29’da Hamjong vilayetinin kuzeyindeki Kilju bölgesinde testin gerçekleştiğini duyurdu. ABD Jeolojik Araştırmalar kurumu denemenin yapıldığı bölgede 6.3 büyüklüğünde deprem tespit etti. İlk belirlemelere göre radyasyon sızıntısı yok ama detaylı ölçümlere de başlandı.

KUZEY’İN İDDİASI DOĞRUYSA...

Kuzey Kore hükümeti nükleer denemede bir hidrojen bombası (termonükleer) patlaması gerçekleştirdiklerini ve testin başarıyla sonuçlandığını açıkladı. Pyongyang rejimi kendisini bu deneme ile “termonükleer” devlet ilan ederken, ayrıca, nükleer bombayı bir balistik füzeye yerleştirecek teknolojiye sahip olduklarını da yineledi. Denemenin Kuzey Kore’nin iddia ettiği gibi termonükleer test olup olmadığı konusunda görüş birliği bulunmuyor. İngiliz Reuters haber ajansına konuşan bir ABD’li yetkili denemenin termonükleer olduğu konusunda çok erken bir sonuca varılmaması gerektiğini söyledi. Öte yandan Güney Kore’deki Seul Ulusal Üniversitesi’nden nükleer mühendislik profesörü Kune Y. Suh, “Enerji öncekilerden 10 ya da 20 kat daha fazla açığa çıktı. Bu ölçek, herhangi birinin bir hidrojen bombası testi olduğunu söyleyebileceği bir seviye” diye konuştu.

NEW YORK’U ‘BUHARLAŞTIRACAK’ GÜÇ

Pyongyang rejimi son denemeyle birlikte bugüne kadar 6 nükleer test gerçekleştirdi. Pyongyang tarafından 2006 ile 2013 yılları arasında yapılan ilk üç nükleer deneme, 200 bin kişinin hayatına mâl olan Hiroşima ve Nagasaki’ye atılan bombalarla yaklaşık olarak aynı ölçekteki atom bombalarıydı. Ancak Pazar günkü 100 kiloton enerji açığa çıkardığı tahmin edilen denemenin, geçen yıl 5.3 büyüklüğünde deprem yaratan testten 10 kat daha güçlü olduğu düşünülüyor. Seul’deki Kookmin Üniversitesi’nden Profesör Andrey Lankov, böylesi bir bombayla New York’un tamamen ‘buharlaşacağını’ ve kimsenin hayatta kalamayacağını söyledi. Kuzey Kore, 6 Ocak 2016’da gerçekleştirdiği nükleer denemenin de bir termonükleer test olduğunu öne sürmüş, ancak bu iddia uluslararası toplum nezdinde şüpheyle karşılanmıştı.

Kuzey Kore’nin başkenti Pyongyang’da toplananlar testi sevinçle karşıladı.

TERMONÜKLEER BOMBA NEDİR

Termonükleer bomba olarak da anılan hidrojen bombaları, nispeten daha basit olan atom bombalarına göre çok daha güçlü. II. Dünya Savaşı’nın son günlerinde ABD tarafından Japonya’ya bırakılan atom bombası çeşidinden bin kat daha güçlü olduğu ifade edilebilir. Hidrojen bombaları patlayıcı enerji üretmek için füzyon ya da atom çekirdeklerinin bir araya toplanması esasına dayanıyor.

İlk başarılı termonükleer test 1952’de ABD’de gerçekleştirildi. 10 bin 400 kiloton enerji açığa çıktı. En büyük enerjinin açığa çıktığı termonükleer denemeyi Sovyetler Birliği 1961’de gerçekleştirdi. Bu testte tahminen 50 bin kiloton enerji açığa çıktı. Bu da Hiroşima’ya atılan atom bombasının çıkardığı enerjinin en az 3000 katı.

Bazı uzmanlar, Kuzey Kore’nin son testte geleneksel uranyum ya da plütonyum yakıtıyla birlikte bir parça nükleer füzyon yakıtı da kullanan “güçlendirilmiş” bir fizyon bombası denemesi yapmış olabileceğini düşünüyor. 

‘HAVA SICAKLIĞI DÜŞER’

İTÜ Avrasya Yerbilimleri Enstitüsü’nden Prof. Dr. Nusret Dalfes, hidrojen bombasının çevresel etkilerini anlattı: “Patlamanın etkisiyle çıkan yangınların isleri atmosferin alt orta tabakasında birikir ve güneş ışınlarının geçmesini engeller, havada soğumaya neden olur. Kuzey Kore’nin deneme için patlattığı bomba bu tip silahların en minyatürüydü. Geniş alanları etkilemez. (Gözde Naz UYSAL)

BİLGİ NOTU: Kuzey Kore 29 Ağustos’ta Japonya’nın üzerinden geçen bir balistik füze denemesi yapmıştı. Son nükleer test ile altıncı denemesini yapan ülke, bölgede gerilimin artmasına yol açtı. Pyongyang, 9 Ağustos’ta da ABD’nin üslerinin olduğu Pasifik’teki Guam adasına yönelik ayın ortalarında füze testleri yapmaya hazırlandığını duyurmuş, ancak daha sonra geri adım atmıştı.