Nobel mRNA mucitlerine
Güncelleme Tarihi:
2023 Nobel Tıp Ödülü, mRNA konusundaki keşifleriyle COVID-19’a karşı etkili aşıların geliştirilmesini sağlayan bilim insanları Macar Katalin Kariko (68) ve ABD’li Drew Weissman’a (64) verildi.
İsveç’in başkenti Stockholm’de Nobel Asamblesi Sekreteri Thomas Perlmann tarafından yapılan açıklamada, “COVID-19’a karşı etkili mRNA aşılarının geliştirilmesini sağlayan nükleozit baz modifikasyonlarına ilişkin keşifleri” nedeniyle ödülü biyokimyager Kariko ve immünolog Weissman’ın kazandığı duyuruldu.
ABD’DE TANIŞTILAR
Açıklamada “Kazananlar, son yıllarda insan sağlığına yönelik en büyük tehditlerden birine yanıt olarak aşıların eşi benzeri görülmemiş bir hızla geliştirilmesine katkıda bulundular” ifadeleri yer aldı. Kariko ve Weissman’a ödülü kazandıklarının telefonla bildirildiği ve iki bilim insanının da bunu mutlulukla karşıladığı bildirildi. Şu anda Uğur Şahin ve Özlem Türeci’nin BioNTech firmasında kıdemli başkan yardımcısı olan Kariko, 1990’lı yıllarda ABD’deki Pensilvanya Üniversitesi’nde Weissman ile tanışmıştı.
BİRLİKTE GELİŞTİRDİLER
Hayvan deneylerinde mRNA’nın bağışıklık sistemini aşırı derecede uyarabildiğini fark ederek, insan bağışıklık sistemi tarafından tanınmayacak bir sentetik mRNA molekülünün sentezlenmesi üzerinde yoğunlaşan Weissman ve Kariko araştırmalarına devam ederek RNA’yı lipid nanopartikül adı verilen yağ damlacıklarında paketlemek için bir dağıtım tekniği geliştirdiler. Bu, vücudun uygun kısımlarına ulaşmasını ve bağışıklık sistemini hastalıklarla savaşması için tetiklemesini sağladı. BioNTech ve Moderna firmalarının koronavirüs pandemisinde geliştirdikleri aşılar işte bu sistem sayesinde geliştirildi.