New York Times'a göre ABD'nin yeni gücü: Petrol
Güncelleme Tarihi:
New York Times gazetesine göre üç yıldır düşen petrol fiyatları nedeniyle ABD’nin krize giren kaya gazı/petrolü sektörü toparlanmaya başladı. Uluslararası Enerji Ajansı, ABD’nin petrol üretiminde Suudi Arabistan ve Rusya’yı geçmesini bekliyor. Bu da Washington’ın petrol üreticisi ülkeler karşısında elinin daha güçleneceği ve petrolü ‘stratejik silah’ olarak kullanabileceği anlamına geliyor.
ABD’nin kayaların arasına sıkışmış doğalgaz ve petrolü keşfetmesinin ardından enerji sektöründe büyük bir patlama yaşanmıştı. Ancak başta Suudi Arabistan olmak üzere petrol üreten şirketlerin fiyat kırması üzerine ABD’deki üretim giderek pahalı hale gelmiş, irili ufaklı birçok şirket kepenk indirmek zorunda kalmış, birçok kişi işsiz kalmıştı.
NASIL ETKİLER
New York Times gazetesine göre son dönemde petrol fiyatlarının artması, yeni teknolojilerin geliştirilmesiyle kaya petrolü yine cazip hale geldi. Uluslararası Enerji Ajansı’nın tahminleri 2018 yılında günde 10 milyon varil petrol üretimiyle ABD’nin Suudi Arabistan ve Rusya’nın önüne geçeceğini gösteriyor. ABD’nin özellikle Çin ve Hindistan’a ihracat yaparak Ortadoğu ve Kuzey Afrika’daki petrol üreticilerini olumsuz etkileyebileceği yorumları yapılıyor. Ekonomi tarihçisi Daniel Yergin, “Bu ABD için 180 derece dönüş anlamına geliyor ve etkileri dünya çapında hissedilecek” yorumunda bulunuyor. Aynı zamanda şeyl gazı (kaya gazı) keşfiyle ABD, özellikle doğu Avrupa’daki Rusya’nın enerji hakimiyetine karşı önemli bir rakibe dönüşüyor.
SİYASİ BİR GÜÇ
ABD’nin şeyl enerjisi kartıyla ekonominin ötesinde bir zamanlar hayal edilemeyecek stratejik bir silaha sahip olduğu yorumu da yapılıyor. Şeyl petrolünün ABD ve müttefiklerini; Venezüela, Libya ve Nijerya gibi petrol üreticisi ülkelerdeki olası gerginliklere karşı daha korunaklı hale getirdiği belirtiliyor. New York Times gazetesine göre petrol kartı sayesinde, İran ile Suudi Arabistan arasında olabilecek bir savaşta Amerika’yı askeri olarak müdahaleye zorlayacak baskı da azalıyor. Ayrıca ABD’ye Rusya, İran ve Venezüela gibi petrol üreten ülkelere yaptırım uygulama konusunda hareket alanı sağlıyor.
ŞEYL ENERJİSİ NEDİR
Şeyl gazı ve petrolü daha çok tortul kayacın küçük gözeneklerine sıkışmış halde bulunuyor, yatay sondajla ve hidrolik kırma yöntemleriyle çıkarılıyor. Üretilmesi daha maliyetli olması nedeniyle birkaç yıldır ucuz OPEC petrolü karşısında gözden düşmeye başlamıştı. Ancak sektör petrol fiyatlarının yükselmesi ve yeni teknolojilerle yeniden rağbet görmeye başladı.
ABD’DEKİ DURUM NE
ABD’de 2015’te petrol ihracatı yasağının kalkmasının ardından ABD’nin günlük petrol ihracatı 2 milyon varile çıktı. Bu herhangi bir OPEC ülkesinden daha fazla.
Çevrede yarattığı tahribat, elektrikli araçların popüler olmasıyla şeyl petrolünün orta vadede gözden düşebileceği yorumları yapılıyor.
Yetkililer, geçen yıl Brent petrol fiyatlarının 54 dolar seviyesinde olduğunu belirterek bu yıl ise petrol sevkıyatını engelleyecek büyük bir savaş patlak vermezse 60 dolar seviyelerinde olacağını tahmin ediyor.