Netanyahu Umman’a niye gitti

Ortadoğu’da Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın İstanbul’da Suudiler tarafından öldürülmesinin yarattığı kriz devam ederken İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, diplomatik ilişki içinde olmadığı Umman’a sürpriz bir ziyaret gerçekleştirdi.

MOSSAD BAŞKANI DA GİTTİ

Umman Sultanı Kabus bin Said ile perşembe akşamı görüşen Netanyahu, İsrail’e geri dönünceye kadar ziyareti gizli tuttu. Filistin meselesine rağmen Arap ülkeleriyle ilişkileri geliştirmeye çalışan Netanyahu, Twitter’dan görüşmeyle ilgili bir video yayınlayarak “Umman’a özel bir ziyaret - tarih yazıyoruz” dedi. İsrail Başbakanlığı’ndan yapılan açıklamada görüşmede Ortadoğu barış planı ve diğer ortak çıkar konularının ele alındığı belirtildi. Netanyahu’ya bu ziyaretinde eşi Sara ve aralarında Mossad Başkanı Yossi Kohen ile Ulusal Güvenlik Danışmanı Meir Ben-Shabbat’ın da bulunduğu bir heyet eşlik etti.

ABBAS’TAN ÜÇ GÜN SONRA

Netanyahu’dan önce Filistin Devlet Başkanı Mahmut Abbas, 21-23 Ekim tarihlerinde Umman’ı ziyaret etmişti. Ortadoğu’da perde arkasındaki arabuluculardan olan Umman’ın İsrail ve Filistin konusunda sınırlı bir etkisi söz konusu. Ancak İsrail ile İran arasında olası bir pazarlıkta daha büyük bir rol oynayabileceği belirtiliyor. Netanyahu’nun Umman ziyareti, tam da Trump yönetiminin ‘Yüzyılın Anlaşması’ dediği Ortadoğu planının yeniden ısıtılmak istendiği bir döneme denk geliyor.

İLİŞKİLER KESİLMİŞTİ

Filistinliler, ABD’nin Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıması ve mayıs ayında büyükelçiliğini buraya taşıması üzerine ABD ile diplomatik ilişkilerini kesmişti. Trump Yönetimi de Filistinli mültecilere yönelik BM Ajansı’na yaptığı yardımı kesmiş, Filistin Kurtuluş Örgütü’nün Washington’daki temsilciliğini de kapatmıştı. ABD Başkanı Trump’ın danışmanı olan damadı Jaret Kushner’in hazırladığı belirtilen planla ilgili çok fazla ayrıntı bilinmiyor. Ancak ABD’nin Suudi Arabistan ve diğer Arap ülkelerinden barış planı için destek öngördüğü biliniyor. Umman Dışişleri Bakanı Yusuf bin Alavi bin Abdullah ise ‘İsrail’in bölgede var olan bir ülke olduğunu ve buna göre muamele edilmesi gerektiğini’ söyledi.

‘İRAN-ABD İLE GÖRÜŞÜYOR’ İDDİASI

İran Devrim Muhafızları ordusunun eski komutanı ve Meclis Ulusal Güvenlik Komisyonu Üyesi Kerimi Kuddusi, ABD ile İran diplomatlarının Umman’da Trump yönetimiyle irtibatı korumak ve müzakereleri devam ettirmek için görüştüğünü öne sürdü. İran Dışişleri Bakanlığı ise yaptığı yazılı açıklamada Kuddusi’nin iddiasının yalan ve temelsiz olduğunu bildirdi. Trump, 8 Mayıs’ta İran ile nükleer anlaşmadan çekildiğini duyurmuş ve 7 Ağustos’ta İran’a yönelik yaptırımları geri getirmişti. İkinci dalga yaptırımların ise ay başında devreye girmesi bekleniyor.

TAHRAN’DAN ZİYARETE TEPKİ

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Behram Kasımi, İsrail Başbakanı Netanyahu’nun Umman ziyaretine tepki göstererek, İsrail’in Müslüman ülkeler arasında ihtilaf çıkarmaya çalıştığını söyledi. Kasımi, Dışişleri Bakanlığı sitesindeki açıklamasında İsrail’i Filistin’deki 70 yıllık işgalin üstünü örtmeye çalışmakla suçladı. Sözcü Kasımi, Müslüman ülkelerin, “Beyaz Saray’ın baskısı altında İsrail’e bölgede yeni sorunlar icat etmesi için uygun zemin oluşturmaması gerektiğini” belirtti. Trump yönetimi ve Beyaz Saray’daki Yahudi lobisinin Müslüman ülkelere, “İsrail ile diplomatik ilişkileri normalleştirmeleri için baskı yaptığını” savunan Kasımi, bu taleplerin kabul edilmesi halinde baskıların artacağını ve Filistin halkının haklarının gözardı edilmesi konusunda cesaret verici olacağını öne sürdü.

İSRAİL FÜZELERDEN SURİYE VE İRAN’I SORUMLU TUTTU

İSRAİL, Filistinli militan grupların ülkenin güneyine düzenlediği füze saldırılarının emrinin İran ve Şam rejiminden geldiğini öne sürdü ve misillemede bulunacağını açıkladı. Cuma akşamı başlayan saldırılar dün sabah da sürdü. İslami Cihat, Mısır’ın arabuluculuğu sonrasında ateşkesi kabul etti. Tansiyon, İsrail güçlerinin Gazze-İsrail sınırında gösteri yapan eylemcilere müdahalesinde altı Filistinlinin hayatını kaybetmesi üzerine yükseldi. İsrail Ordu Sözcüsü Conricus, “Füzelerin emrinin İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü’nün dahliyle Şam tarafından verildiğini biliyoruz” dedi.