Netanyahu istediğini aldı... Tartışmalı yargı reformu geçti

İSRAİL’de aylardır geniş katılımlı protestoları tetikleyen yargı reformunun ilk önemli maddesi yasalaştı. Anayasa Mahkemesi üyelerine, “makul” bulmadıkları hükümet kararlarını iptal yetkisi veren hak kısıtlandı. İsrail parlamentosu Knesset’te 30 saat süren tartışmaların ardından düzenleme, sıfıra karşı 64 oyla geçti. Muhalefet temsilcileri final oylamasını protesto etti.

ADALET BAKANINDAN SAVUNMA

Görüşmeler sırasında düzenlemeye dair muhalefetin 140 farklı itirazının tümü reddedildi. Eleştirilere yanıt veren Adalet Bakanı Yariv Levin, “makullük maddesini” tümden iptal etmediklerini, kullanımını sınırlandırdıklarını böylece yargıçların hükümet üzerinde tahakküm kurmasını önleyeceklerini savundu. Muhalefet partileri ve protestocular ise düzenleme ile yürütme üzerindeki kontrol mekanizmasının ortadan kalktığını, liberal demokrasinin zarar gördüğünü söylüyor.

HERZOG’DAN SON İKNA GİRİŞİMİ

Reforma İsrail’in yakın müttefiki Beyaz Saray da karşı çıkarken, geçen hafta ABD’de temaslarda bulunan İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, önceki gün Netanyahu’yu hastanede ziyaretinde son bir ikna girişiminde bulundu. Ancak önce sıcak çarpması yüzünden bayılarak hastaneye kaldırılan, birkaç gün sonra da kalp pili operasyonu geçiren Netanhayu geri adım atmadı.

İsrail parlamentosu yakınlarında yargı reformu aleyhine eylem yapan gruba tazyikli suyla müdahale edildi.

AMELİYATTAN 24 SAAT SONRA

Operasyonu üzerinden daha yeni 24 saat geçmişken, dün sabah erkenden meclise giderek çalışmaları bizzat yönetti. Netanyahu yasalaşmanın ardından televizyonda yaptığı konuşmada düzenlemeyi “ülke vatandaşlarının çoğunluğunun kararı” olarak savundu. İsrail Başbakanı’nın kalp problemi yıllardır doktorları tarafından bilinirken, sağlık sorunu yüzünden bu hafta Türkiye’ye yapacağı ziyareti ertelemek zorunda kalan Netanyahu pazar günü hastane odasından paylaştığı ve oldukça yorgun göründüğü video mesajda, hafta başında mecliste olacağını açıklamıştı.

PROTESTOCULARA MÜDAHALE

Knesset’te vekiller oy kullandığı sırada dışarıda polis, protestoculara tazyikli su ile müdahale etti. Binlerce kişi reform paketini protesto için meclis önünde saatlerce nöbet tuttu. Ülkenin en büyük işçi sendikası da genel grev imasında bulunurken doktorlar bugün greve gideceklerini ilan etti. Aralarında pilotların da olduğu 10 binden fazla yedek asker protesto için ordu görevlerini reddetme sözü verdi. İsrail Savunma Bakanı, yargı düzenlemesinin ülke savunmasına zarar verdiği uyarısında bulundu. Pakette yer alan ve hükümete yargıçların atanmasında daha fazla kontrol sağlayan diğer kritik maddelerin yasalaşma süreci devam ediyor.

‘REFORM’ NİYE TEPKİ ÇEKİYOR

- İsrail dışında İngiltere, Kanada ve Avustralya’da da mevcut olan düzenleme, bir hükümet kararının yasalar nezdinde “makul” olup olmadığının Yüksek Mahkeme yargıçları tarafından denetlenmesini öngörüyor.

- Son olarak bu yıl Netanyahu, yakın çalışma arkadaşı Aryeh Deri’yi bakan olarak atamak istediğinde mahkeme, Deri hakkındaki mahkûmiyet kararlarına işaret ederek “makullük” maddesini çalıştırmıştı. Ayrıca ‘yargı reformu’ diye anılan düzenlemeyle yolsuzluk iddialarıyla karşı karşıya olan Netanyahu’nun kendini de garantiye almaya çalıştığı öne sürülüyor.