Nazi değil Amerikan deneyi

ORTA Amerika ülkesi Guatemala, ABD’nin 64 yıl önce vatandaşlarını kobay gibi kullandığının ortaya çıkmasının yarattığı şokla sarsıldı. ABD’nin Massachusetts eyaletindeki Wellesley College profesörü Susan Reverby’nin belgelediği tarihi bulgular özetle şöyle:

İNSAN KOBAY GEREKİNCE: İkinci Dünya Savaşı’nın ardından penisilinin etkinliği kanıtlanmıştı, fakat özellikle frengiye karşı aşı geliştirilmesi için yeni araştırmalar gerekiyordu. Amerikalı bilim adamları insanların kobay olarak kullanılmasını gerektiren bu araştırma için Guatemala’yı seçti.

İŞBİRLİKÇİ MUZ CUMHURİYETİ: “Muz cumhuriyeti” olarak görülen Guatemala, ana ihraç maddesi olan tropik meyvelerin ticaretini tekeline almış Amerikan şirketi United Fruit Company’nin kontrolündeydi. Bu nedenle Guatemala hükümeti, ABD Sağlık Bakanlığı tarafından finanse edilen gizli frengi araştırmasında kendi vatandaşlarının kobay olarak kullanılmasını kabul etti.

KOĞUŞLARA FAHİŞE SERVİSİ: 1946-1948 yılları arasında 696 Guatemalalı mahkum, asker ve akıl hastasına kasten frengi bulaştırıldı. Hastalığın bulaşması için koğuşlara fahişeler gönderiliyordu. Frengi kapmayan deneklerin penislerinde, yüzlerinde veya kollarında sıyrıklar açılıp üstüne bakteri dolu sıvı boşaltılıyordu.

KALP HASTASI VE KÖR OLDULAR: Somut sonuçlar alınamayan deneyin ardından hastalara penisilin verildi, fakat kaçının iyileşebildiği meçhul. Yavaş yavaş iyileştiğini sanan birçok hasta hiç tedavi edilmedi. Bazı denekler frengi yüzünden kalp hastası oldu, kör kaldı, akli dengesini yitirdi ve birçoğu öldü.

İNSANLIK SUÇU İŞLENDİ: Guatemala Devlet Başkanı Alvaro Colom, araştırmayı “insanlık suçu” olarak niteledi. ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton ve Sağlık Bakanı Kathleen Sebelius tarafından yapılan ortak bir açıklamada, araştırmanın “kesinlikle etiğe aykırı” olduğu ifade edildi. Clinton geçen perşembe Guatemalalı yetkilileri arayıp özür dilediğini açıkladı. Colom’u arayarak özür dileyen ABD Başkanı Barack Obama da iki ayrı soruşturma başlattı.

KORKUNÇ GERÇEĞİ O KEŞFETTİ

TÜYLER ürpertici deneyle ilgili belgeleri 2005 yılında keşfeden Amerikalı Profesör Susan Reverby, o anda “az kalsın sandalyeden düşeceğini” söyledi. Reverby, 2011’de bilimsel bir dergide yayımlamaya hazırladığı araştırmanın sonuçlarını geçen mayısta Obama Yönetimi’ne göndermiş. Mevcut Guatemala hükümeti, tarihi gerçeği Hillary Clinton telefonla özür dilerken öğrenmiş.

Reverby, 1932-1972 yılları arasında Alabama eyaletindeki Tuskegee kasabasında yapılan bir başka gizli araştırmayı da gündeme getirmişti. Bu araştırmada ABD Sağlık Bakanlığı görevlilerinin frengili 399 adet yoksul siyah üstünde gizli deneyler yaptığı ortaya çıkarılmıştı. ABD eski başkanı Bill Clinton, Reverby’nin keşfettiği bu gerçek üzerine özür dilemişti.