NATO'nun geniÅŸleme zirvesi

Güncelleme Tarihi:

NATOnun geniÅŸleme zirvesi
Oluşturulma Tarihi: Kasım 20, 2002 13:52

NATO üyesi 19 ülkenin devlet ve hükümet başkanları, ittifak tarihinde ilk defa, eski bir Varşova Paktı üyesi ülkede, Çek Cumhuriyeti'nin başkentinde zirve toplantısına katılıyorlar. Türkiye'yi Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in temsil ettiği zirve, ittifaka katılımı kabul edilecek yeni üyelerin isimlerinin resmen açıklanacak olması açısından büyük önem taşıyor.

Prag'da, olağanüstü güvenlik önlemleri çerçevesinde bu akşam, liderlerin yemekte buluşmalarıyla başlayacak ve iki gün sürecek NATO zirvesi, ittifaka katılımı kabul edilecek yeni üyelerin isimlerinin resmen açıklanacak olması açısından önem taşıyor.

Programı, ''yeni üyeler, yeni yetenekler, yeni ortaklıklar'' başlığı altında sunulan NATO zirvesinde Türkiye'yi Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Uğur Ziyal ve NATO Daimi Temsilcisi Büyükelçi Ahmet Üzümcü temsil edecek.
Bush: Genişleyen NATO'nun terörle mücadele gücü artar

ABD Başkanı George Bush, NATO'nun genişlemesinin, İttifak'ın ''özgürlükten nefret eden uluslararası teröristlerle'' mücadele yeteneğini güçlendireceğini söyledi.

NATO zirvesi için Çek Cumhuriyeti'nin başkenti Prag'da bulunan Bush, Çek Cumhurbaşkanı Vaclav Havel ile görüşmesinden sonra yaptığı açıklamada, NATO müttefiklerine, Irak'ın silahsızlanmasını sağlamak amacıyla oluşan ABD önderliğindeki koalisyona katılmaları çağrısında bulundu.

Genişleyen NATO'nun, kargaşa içindeki dünyaya daha çok güvenlik olanağı sağlayacağını belirten Bush, ''Düşmanımız Rusya değil; düşman, özgürlükten nefret eden uluslararası teröristlerdir. Özgürlük adına bu düşmana karşı birlikte mücadele edebiliriz'' dedi.

Müttefik uçaklarına ateş açan Irak'a ''uygun bir yanıtın'' verileceğini de belirten Bush, Irak'a yönelik olası bir operasyondan önce müttefiklerine danışacağını söyledi.

Havel de, Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'in kitle imha silahlarını barışçı bir şekilde teslim etmesini tercih ettiğini söyledi ve ''Irak'a karşı güç kullanımının gerekmesi halinde, NATO'nun güvenilir ve hızlı bir şekilde katılımı göz önüne alacağına inandığını'' kaydetti.



Çek Cumhuriyeti'ne öğlen saatlerinde gelecek Sezer, önce ABD BaÅŸkanı George Bush ile görüşecek.Â

Sezer'in Prag'da yapacağı temaslar arasında, İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi, İspanya Başbakanı Jose Maria Aznar, İngiltere Başbakanı Tony Blair, AB Dönem Başkanı Danimarka'nın Başbakanı Anders Fog Rasmussen ve Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac'ın yanı sıra NATOüyesi olan ve ittifak ile işbirliği içindeki çeşitli ülkelerin devlet veya hükümet başkanları da bulunuyor.

Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in ikili temaslarında Türkiye-AB ilişkilerine öncelik verilmesi bekleniyor.

Dışişleri Bakanı Yaşar Yakış'ın zirveye katılamaması nedeniyle Bakanlık Müsteşarı Büyükelçi Uğur Ziyal, zirvede dışişleri bakanları düzeyindeki toplantı ve etkinliklerde Yakış'ı temsil edecek. İkili temasları sırasında Sezer'e de eşlik edecek Ziyal'ın, ayrıca Danimarka Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı ve İrlanda'nın AB'den sorumlu Devlet Bakanı ile Hollanda, Avusturya ve Almanya dışişleri bakanlarıyla ikili görüşmeler yapması bekleniyor.

Sezer cuma akşamı düzenlenecek basın toplantısının ardından Çek Cumhuriyeti'nden ayrılarak Türkiye'ye dönecek.

YENİ ÜYELER AÇIKLANACAK

NATO Prag zirvesi, ittifakın bünyesine yeni üyeler alarak genişlemesine ilişkin kararın açıklanacak olması açısından ''tarihi önem'' taşıyor.

Orta ve DoÄŸu Avrupa'nın 10 ülkesi (Arnavutluk, Estonya, Letonya, Litvanya, Makedonya, Romanya, Bulgaristan, Hırvatistan, Slovakya ve Slovenya), NATO'ya adaylıklarını resmen açıklamış bulunuyorlar.Â

NATO, 1949'da imzalanan Washington Antlaşması'ndan sonra ilk genişlemesini, 1952'de Türkiye ve Yunanistan'ın katılımıyla yaptı. İttifak, Almanya'nın 1955'de, İspanya'nın 1982'de katılımlarının ardından, son genişleme hareketini, 1999'da, Polonya, Macaristan ve Çek Cumhuriyeti'ni bünyesine alarak gerçekleştirmişti.

NATO'ya katılımları kabul edilecek ülkelerin isimleri, yarın sabah, devlet ve hükümet baÅŸkanlarının onayı ile resmen açıklanacak. Aynı gün öğleden sonra, bu ülkelerin liderleri, düzenlenecek  toplantıda kısa konuÅŸmalar yapacak.Â

Arnavutluk, Hırvatistan ve Makedonya dışında, yedi aday ülkenin ittifaka katılmasına yeÅŸil ışık yakılması bekleniyor. Bu ülkeler, 2004yılının ilkbaharında NATO üyesi olacaklar.Â
Türkiye, bekleme salonunda kalmaları olasılığı güçlü gözüken Romanya ve Bulgaristan'ın da Prag'da açıklanacak listeye katılımı içinyoÄŸun çaba harcadı.Â

Türk diplomatik kaynaklar, ''Yeni üyelerle ittifakın güçleneceÄŸini düşünüyoruz. Bazı gözlemciler, karar mekanizmasında zaafiyetler doÄŸabileceÄŸini, oybirliÄŸi sistemini iÅŸletmenin zorlaÅŸabileceÄŸini düşünüyorlar. NATO'nun bir askeri harekat kararı alırken zorluklar yaÅŸayabileceÄŸi endiÅŸesinde olanlar var. Bunların aşılabileceÄŸini düşünüyoruz. GeniÅŸ bir geniÅŸlemeyi, Türkiye olarak destekliyoruz'' dediler.Â

NATO'nun geniÅŸlemeye yönelik tavrına ve özellikle Baltık ülkelerini bünyesine almasına baÅŸlangıçta sert tepkiler gösteren Rusya Federasyonu, ''ittifakın sınırlarına dayanmasına'' karşı çıkmaktan vazgeçti. Rusya Devlet BaÅŸkanı Vladimir Putin, NATO'ya, ''yeni üyelerinin topraklarına askeri güç ve nükleer silah yığınağı yapmaması'' çaÄŸrısıyla yetiniyor.Â

NATO Genel Sekreteri George Robertson, Prag zirvesinde alınacak kararların Rusya'nın ulusal güvenliÄŸine gölge düşürecek ve istikrar bozacak boyutta olmayacağı güvencesi verildiÄŸini söyledi.Â

NATO, Rusya ile komÅŸu olan ve ittifaka katılacak ülkelerde nükleer silah konuÅŸlandırmayacağı mesajını yansıtıyor.Â

Rusya Devlet Başkanı Putin, bazı eski Varşova Paktı ülkelerinin NATO'ya katılımlarının kararlaştırılacağı Prag Zirvesi'ne gelerek ülkesini temsil etmeyi reddetti. NATO-Rusya Konseyi toplantısı, bu nedenle dışişleri bakanları düzeyinde yapılacak.
Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!