NATO’nun dümenine Mark Rutte geçti

DÖRT uzatmayla 10 yıl NATO Genel Sekreterliği koltuğunda oturan ve Joseph Luns’tan sonra (12 yıl 268 gün) bu görevi en uzun süre yürüten ikinci kişi unvanını alan Jens Stoltenberg devri sona erdi. Stoltenberg, NATO karargâhında düzenlenen törenle yerini 14 yıl boyunca Hollanda Başbakanı olarak görev yapan Mark Rutte’ye (57) bıraktı. İttifak açısından son derece çalkantılı bir dönemde görev yapan Stoltenberg geride fabrika ayarlarına dönmüş, daha büyümüş ve hazırlık seviyesi daha yüksek bir NATO bıraktı.

UZLAŞI USTASI

NATO’nun karar organı Kuzey Atlantik Konseyi’ne, “Bu kez sözümü tutacağım ve birkaç saat sonra Brüksel’den ayrılacağım” diyerek veda eden Stoltenberg, deneyimi, soğukkanlılığı ve uzlaşı sağlama becerisi sayesinde aralarında Türkiye’nin de bulunduğu tüm müttefiklerle iyi ilişkiler kurmayı başardı. Stoltenberg’i, “Halefin için çıtayı yükselttin” sözleriyle uğurlayan Rutte de pragmatik, uluslararası tecrübesi yüksek ve uzlaşı ustası bir siyasetçi olarak tanınıyor.

ÜÇ ÖNCELİK

Stoltenberg’in babası, oğlu göreve atandığında, “Sıkıcı bir iş olacak” demişti. Kendisini zorlu bir dönemin beklediği Rutte için ise yeni görevi sıkıcı olmaktan oldukça uzak olacak. Rutte önceliklerini savunma ve caydırıcılık kabiliyetlerini artırma, Ukrayna’ya desteği sürdürmek ve bu ülkeyi İttifak’a daha da yakınlaştırmak, Hint-Pasifik başta olmak üzere NATO’nun ortaklıklarını geliştirmek olarak belirledi. NATO’yu tarihin en başarılı siyasi askeri ittifakı olarak niteleyen Rutte, “32 müttefikin de oynayacakları emsalsiz bir rol var ve birlikte başaramayacağımız hiçbir şey yok” dedi.

ZORLU SINAMALAR

Ukrayna, savunma harcamalarının belirlenen hedefin altına düşmemesini sağlamak ve kasımda netleşecek yeni ABD yönetimi, Rutte’nin karşı karşıya kalacağı en önemli sınamalar arasında yer alacak. Ankara, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın “Türkiye ile ilişkileri en ideal şekilde sürdüren bir Genel Sekreter” olarak tanımladığı Stoltenberg’in halefini özellikle üç konuda yakından izleyecek: Terörle mücadeledeki tavrı, bazı müttefikler tarafından Türkiye’ye yönelik olarak uygulanan ihraç kısıtlamalarına bakışı, Avrupa Birliği’yle ilişkilere yönelik yaklaşımı.