NATO zirvesine hazırlık

Türkiye'nin Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül tarafından temsil edileceği, iki gün sürecek toplantılarda bakanlar, İttifak'ın savunma planlaması, çeşitli askeri operasyonlar, nükleer planlama gibi dosyaları ele alacaklar.

Fransa'nın Strasbourg ve Almanya'nın Kehl kentlerinde, 3-4 Nisan'da düzenlenecek olan, İttifak'ın 60. yılının kutlanacağı NATO zirvesinde, “İttifak'ın Güvenliği Bildirisi” yayımlanacak. Savunma bakanları, söz konusu bildiri üzerinde de çalışacak ve son değerlendirmeleri yapacaklar.

NATO Genel Sekreteri Jaap de Hoop Scheffer, bu bildirinin “İttifak hedeflerini teyit edeceğini, yeni hedef ve görevleri belirleyeceğini” söyledi.

Savunma bakanları, nisan zirvesinde İttifak'ın askeri kanadına dönmesi planlanan Fransa'nın durumunu da Polonya'daki gayrı resmi toplantıda ele alacaklar.

NATO savunma bakanları, toplantılarında Kafkasya'daki gelişmeler, Moskova ile ilişkilerin gidişatı, NATO'nun askeri modernizasyonu ve müttefiklerin bütçe katkıları gibi dosyaları inceleyecekler.

AFGANİSTAN SORUNU

Tarihinin en büyük ve en karmaşık operasyonunu Afganistan'da sürdüren ancak asker ve itibar kaybı devam eden NATO, çözüm arayışlarını Krakov'da da gündemde tutuyor.

NATO'nun, Afganistan'da, sadece geçen yıl 230 kadar askerini kaybettiği belirtiliyor. Afganistan'daki Taliban rejiminin çökmesinin ardından, 2001 yılı sonunda düzenlenen Bonn Konferansı'nda, geçici yönetime destek amacıyla “BM Güvenlik Konseyi otoritesi altında görev yapacak, gönüllü ülkelerin askerlerinden oluşan bir uluslararası koalisyon” şeklinde kurulan Afganistan'daki Uluslararası Güvenlik ve Destek Gücü (ISAF), 11 Ağustos 2003 tarihinden beri NATO tarafından yönetiliyor.

ISAF, 30'dan fazla ülkenin 50 binden fazla kadar askeriyle çalışmalarını sürdürürken, “terörle mücadele” hedefli ABD'nin ve 20 bin kadar askerinin bazı operasyonlarda sivil kayıplara neden olmasının faturasının NATO'ya çıkarılmasının yanlış olduğu anlatılıyor.

Öte yandan, ISAF'a 800'den fazla asker veren ve komutayı 2 defa üstlenen, “NATO'nun en güçlü askeri birimlerine sahip olan üyelerinden biri” olarak nitelenen Türkiye'nin, Afganistan'da “etkin ve tutarlı bir rol oynadığı” belirtiliyor.

Diplomatlar, “Afgan halkının Türkiye'ye yönelik müthiş sevgi, saygı ve güveninden” de söz ediyor, “diğer bazı müttefiklerin tersine, Türkiye'nin art niyetli görülmediği” üzerinde duruyorlar.

NARKOTİK SORUNU

NATO'nun Afganistan'da uzun süredir yaşadığı “panik ve iktidarsızlık havasını” değerlendiren diplomatik kaynaklar, sadece askeri girişim ve müdahalelerle sorunlara çözüm getirilemeyeceğini sık sık tekrarlıyorlar.

Afganistan'da “ulus devlet” kurulması için gerekenlerin yapılması, ekonomisinin yüzde 65'i narkotik üzerine kurulu bir ülkenin toparlanmasının zorlukları üzerinde duran uzmanlar, “Bu iş sadece silahla olmaz. İnsanların gönlünü kazanmak ve onlara bir hayat tarzı sunmak gerekiyor” diyorlar.

NATO Genel Sekreteri Jaap de Hoop Scheffer, ISAF'ın Afganistan'da uyuşturucu üretim ve kaçakçılığına karşı mücadeleye katkılarını artıracağını bildirdi.

Taliban'ın uyuşturucu ticaretinden her yıl 100 milyon dolar elde ettiği, ISAF'ın bu ülkedeki uyuşturucu laboratuvarlarını imha etmesi gerektiği, küresel uyuşturucu üretiminin yüzde 92'sinin kaynak bulduğu Afganistan'da bu mücadeleye askeri katkının kaçınılmaz hale geldiği belirtiliyor.

NATO savunma bakanları, Hint Okyanusu'nda, Somali kıyılarında faaliyet gösteren korsanlara karşı mücadeleye ilişkin katkıları ve Akdeniz operasyonlarını da ele alacaklar.

Akdeniz'de, 11 Eylül'den hemen sonra, 6 Ekim 2001'de başlatılan NATO operasyonu "Yoğun Gayret" (Active Endeavour) çerçevesinde, deniz trafiği, gemiler ve kargolar, terörle mücadele kapsamında denetleniyor. Akdeniz'in tamamında devriye gezen İttifak'ın daimi deniz birimleri, şüpheli gemileri durdurarak aramalar yapıyor.

NATO üyesi ülkelerin dışişleri bakanları da Mart başında Brüksel'de toplanarak, zirvenin son hazırlıklarını tamamlayacaklar.