NATO’ya rakip
Güncelleme Tarihi:
Nerdun HACIOĞLU / MOSKOVA
Oluşturulma Tarihi: Ekim 27, 2005 00:00
Rusya ve Çin’in başı çektiği Şanghay İşbirliği Örgütü’nün (SCO) giderek Avrasya’da NATO’ya, dolayısıyla ABD’ye kafa tutabilecek bir askeri bloka dönüşmeyi hedeflediği iddia edildi. Amerikan basınına göre, Moskova’da buluşan SCO liderleri kapalı kapılar ardından askeri yapılanmayı da ele alıyor.
ŞANGHAY İşbirliği Örgütü liderleri dün Moskova’da masaya otururken, Amerikan The Christian Science Monitor Gazetesi, ‘NATO’ya meydan okuyabilecek yeni bir askeri ittifak doğuyor’ yorumunda bulundu.
Şanghay İşbirliği Örgütü’ne üye altı ülkenin başbakanını Kremlin Sarayı’nda kabul eden Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, SCO’nun farklı bir aşamaya geçtiğini ilginç bir ifadeyle tarif ederek, ‘yakında beşinci kuruluş yıldönümünü kutlayacağımız Şanghay Örgütü geçen kısa süre zarfında önüne konan hedeflere ulaşmakla kalmadı, daha da ileriye gidebilme yeteneğini gösterdi’ dedi. ABD gazetesi ise Çin ve Rusya’nın yanı sıra Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Özbekistan başbakanlarının katıldığı toplantıda ilan edilen gündemin yanı sıra askeri işbirliğinin de görüşüleceğini yazdı. Gazete şu yorumda bulundu:
‘Şanghay Örgütü kurulduğunda Washington tehlikeyi sonuna kadar idrak etmedi. Şimdi bölgede yeni, üstelik askeri açıdan güçlü bir dev doğuyor. Bunun en bariz göstergesi, Rusya ve Çin ittifakına Hindistan, Pakistan ve hatta İran’ın katılmak istemesi. Bu ülkeler geçtiğimiz yaz aylarında Kazakistan başkenti Astana’da yapılan zirveye gözlemci olarak katıldı. Rusya ile Çin, SSCB’nin parçalanmasından sonra en büyük ortak askeri tatbikatı yaptı. Moskova’daki zirvede askeri işbirliğinin derinleştirilmesi konusu kaçınılmaz olarak gündeme gelecek. Üstelik örgüt bunu tıpkı 11 Eylül’den sonra ABD’nin yaptığı gibi (uluslararası terörizmle mücadele) formülüyle gerçekleştirecek’ dedi.
3 soruda Şanghay İşbirliği Örgütü
Şanghay İşbirliği örgütü ne zaman kuruldu, amacı nedir?![/images/100/0x0/55eb0550f018fbb8f8a5ce5a]()
Rusya ve Çin’in öncülüğünde 15 Haziran 2001’de Çin’in Şanghay kentinde kuruldu. Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan da kurucu ülkeler arasında. Sonra Özbekistan da davet edildi. Rusya, amacın bölge ülkeleri arasında güveni arttırmak ve kültürü geliştirmek olduğunu duyurmuştu.
Örgütün ABD ile ilişkileri ne seviyede?
Rus uzmanlara göre ABD, 11 Eylül sonrası Afganistan operasyonunu bahane ederek Çin ile Rusya arasında tampon oluşturmak istedi. Bu amaçla Kırgızistan ve Özbekistan’a birer askeri üs kuruldu. Astana’daki zirvede ABD’nin bu üslerden çekilmesi istendi. Zirve kararı ABD’ye vurulan ilk şamar oldu.
Hindistan ve Pakistan bu örgüte üye olabilir mi?
Rusya’nın enerji, Çin’in ucuz iş gücüyle ekonomik açıdan da hissedilir güç olmaya başlayan örgüte Hindistan ve Pakistan’ın da büyük ilgi göstermesi Washington’un canını sıkıyor. Moskova ve Pekin’in bir formül bulup bu iki ülkeyi de organizasyona katması durumunda Şanghay Örgütü, Ortadoğu’dan tüm Avrasya’yı kapsayacak oluşuma dönüşüyor.
Şanghay İşbirliği Örgütü’ne üye altı ülkenin başbakanını Kremlin Sarayı’nda kabul eden Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, SCO’nun farklı bir aşamaya geçtiğini ilginç bir ifadeyle tarif ederek, ‘yakında beşinci kuruluş yıldönümünü kutlayacağımız Şanghay Örgütü geçen kısa süre zarfında önüne konan hedeflere ulaşmakla kalmadı, daha da ileriye gidebilme yeteneğini gösterdi’ dedi. ABD gazetesi ise Çin ve Rusya’nın yanı sıra Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Özbekistan başbakanlarının katıldığı toplantıda ilan edilen gündemin yanı sıra askeri işbirliğinin de görüşüleceğini yazdı. Gazete şu yorumda bulundu:
‘Şanghay Örgütü kurulduğunda Washington tehlikeyi sonuna kadar idrak etmedi. Şimdi bölgede yeni, üstelik askeri açıdan güçlü bir dev doğuyor. Bunun en bariz göstergesi, Rusya ve Çin ittifakına Hindistan, Pakistan ve hatta İran’ın katılmak istemesi. Bu ülkeler geçtiğimiz yaz aylarında Kazakistan başkenti Astana’da yapılan zirveye gözlemci olarak katıldı. Rusya ile Çin, SSCB’nin parçalanmasından sonra en büyük ortak askeri tatbikatı yaptı. Moskova’daki zirvede askeri işbirliğinin derinleştirilmesi konusu kaçınılmaz olarak gündeme gelecek. Üstelik örgüt bunu tıpkı 11 Eylül’den sonra ABD’nin yaptığı gibi (uluslararası terörizmle mücadele) formülüyle gerçekleştirecek’ dedi.
3 soruda Şanghay İşbirliği Örgütü
Şanghay İşbirliği örgütü ne zaman kuruldu, amacı nedir?
Rusya ve Çin’in öncülüğünde 15 Haziran 2001’de Çin’in Şanghay kentinde kuruldu. Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan da kurucu ülkeler arasında. Sonra Özbekistan da davet edildi. Rusya, amacın bölge ülkeleri arasında güveni arttırmak ve kültürü geliştirmek olduğunu duyurmuştu.
Örgütün ABD ile ilişkileri ne seviyede?
Rus uzmanlara göre ABD, 11 Eylül sonrası Afganistan operasyonunu bahane ederek Çin ile Rusya arasında tampon oluşturmak istedi. Bu amaçla Kırgızistan ve Özbekistan’a birer askeri üs kuruldu. Astana’daki zirvede ABD’nin bu üslerden çekilmesi istendi. Zirve kararı ABD’ye vurulan ilk şamar oldu.
Hindistan ve Pakistan bu örgüte üye olabilir mi?
Rusya’nın enerji, Çin’in ucuz iş gücüyle ekonomik açıdan da hissedilir güç olmaya başlayan örgüte Hindistan ve Pakistan’ın da büyük ilgi göstermesi Washington’un canını sıkıyor. Moskova ve Pekin’in bir formül bulup bu iki ülkeyi de organizasyona katması durumunda Şanghay Örgütü, Ortadoğu’dan tüm Avrasya’yı kapsayacak oluşuma dönüşüyor.