NATO Ä°stanbul’da Afganistan için toplanıyor

Savunma Bakanı Vecdi Gönül'ün ev sahipliğinde yapılacak toplantıya katılmak üzere NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen ve ABD Savunma Bakanı Robert Gates, bugün İstanbul'a geldi. Daha önce IMF-Dünya Bankası zirvesine ev sahipliği yapan İstanbul Kongre Merkezi'nde yapılacak olan toplantı, yarın sona erecek. Toplantıyı 250 civarında yerli ve yabancı gazetecinin takip etmesi bekleniyor.

İrem Köker YAZIYOR

 

NATO üyesi 28 ülkenin savunma bakanlarının İstanbul'da bazı önemli kararlara imza atabileceği ifade ediliyor. Bunlar arasında Afganistan'a ek asker talepleri başı çekiyor.

 

Rasmussen bu hafta içinde yaptığı açıklamalarda, Ä°stanbul'daki toplantıda Afgan güçlerinin eÄŸitilmesi için gereken ek asker açığının kapatılabilmesi için üye ülkelere baskı yapacağını söylemiÅŸti.   Â

 

NATO, Uluslararası Güvenlik Destek Gücü'ne (ISAF) 40 bin civarında ek muharip asker talep etmişti. ISAF'a katkı yapan 44 ülkeden 40'ının ek muharip asker sözü vermesiyle bu hedef rakama ulaşılması için çok az kaldı.

 

Ancak NATO, esas sıkıntısını Türkiye'nin de katkı sağladığı eğitim alanında yaşıyor. Şu anda Afgan güçlerini eğitmek için 2 bin - 2 bin 400 civarında yabancı eğitmene ihtiyaç duyuluyor.

 

TÜRK ASKERİ EĞİTİYOR

 

Rasmussen'in verdiği bilgiye göre, Afgan ordusunun eğitimi için 21, polisinin eğitimi içinse 100 ekibin daha görevlendirilmesi gerekiyor. 2011 yılında Afgan güçleri için konulan 300,000 personel hedefi göz önüne alındığında bu sayının daha da artması bekleniyor.

 

Türkiye’nin Afganistan'da muharip askeri bulunmuyor. Ancak Türkiye, Afgan güçlerin eğitimine katkı sağlayan başlıca ülkelerin arasında yer alıyor.

 

Kabil Bölge Komutanlığı'nı geçtiğimiz yıl içerisinde bir yıl süreliğine yeniden devralan Türkiye, Afganistan'da normalde 800 civarında bulunan asker sayısını, komutanlık görevi süresinde 1700 civarında tutmayı hedefliyor.

 

Bu kapsamdaki kuvvet artırımını geçtiğimiz aylarda gerçekleştiren Türkiye, yeni asker taahhüdünde bulunmadı. Türkiye, Afganistan'daki askeri gücünün görev alanını Kabil ve çevresinin güvenliğini sağlamakla sınırlandırmıştı.

 

A400 SIKINTISI

 

İstanbul'daki toplantıda ele alınacak bir diğer konu da yine Türkiye'yi yakından ilgilendiren A400 askeri kargo uçağı projesi. Ancak İstanbul’daki toplantıdan projeyle ilgili somut bir kararın çıkması zor görünüyor.

 

Avrupa'nın savunma alanında en büyük projesi olarak gösterilen bu girişime, Türkiye'nin yanı sıra Belçika, Fransa, Almanya, Lüksemburg, İspanya ve İngiltere de ortak. Ancak giderek artan maliyetler nedeniyle projenin geleceği belirsiz görülüyor.

 

Son olarak üretici firma Airbus, projeden çekilme tehdidinde bulundu. Projenin devam edebilmesi için yedi alıcı ülkenin yaklaşık 11.2 milyar euro (15.6 milyar dolar) ek finansman sağlaması gerekiyor.

 

MÄ°LYAR EUROLUK TALEP

 

İlk etapta maliyeti 20 milyar euro olarak hesaplanan projede 10,000 civarında kişi görev alıyor. Dolayısıyla zaten istihdam sorunlarıyla boğuşan Avrupa, projenin rafa kaldırılması durumunda binlerce kişinin işsiz kalması riskiyle karşı karşıya bulunuyor.

 

İspanya, bu uçaktan sipariş veren yedi ülkenin artan maliyetleri karşılamak için 2.6 milyar euro daha ödeme yapmasını önerdi. 2003 yılında Türkiye'nin de aralarında bulunduğu söz konusu yedi ülke toplam 180 uçak sipariş etmişti.

 

Uçakların teslimatının 2009 yılında yapılması öngörülüyordu. Ancak artan maliyetler nedeniyle seri üretime bir türlü geçilememesi ilk teslimat tarihinde de dört yıllık bir gecikmeye neden oldu.