NATO’dan Rusya’ya yaptırım

UKRAYNA’da Moskova yanlısı Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç’in Batı destekli meclis darbesiyle devrilmesiyle başlayan, Kırım’ın referandumla Rusya’ya bağlanmasının ardından daha da artan gerilim azalmıyor. Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) üyesi ülkenin 28 dışişleri bakanı, Rusya’nın Kırım’ı ilhak etmesinin ardından ilk kez dün Brüksel’de toplanarak Ukrayna krizini ele aldı. Bugün sona erecek, Türkiye’yi Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun temsil ettiği Dışişleri Bakanları Zirvesi’nde Moskova’yla sivil ve askeri işbirliğini resmen askıya alma kararı aldı. NATO, ortak açıklamasında, Rusya’yı “uluslararası hukuka geri dönmek için acil adımlar atmaya” çağırdı. İttifaktan yapılan yazılı açıklamada bakanların Ukraynalı mevkidaşları Andriy Deşiçitsiya ile Ukrayna’ya ve bu ülkenin savunma reformlarına nasıl yardımcı olabileceklerini konuştukları belirtildi. NATO toplantısı öncesi Alman Der Spiegel dergisine sızan yedi sayfalık belgelere göre NATO, Ukrayna gerginliği nedeniyle Rusya’ya yakın Ermenistan, Azerbaycan ve Moldova ile askeri işbirliğini artıracak. Tam üyelikleri gündeme gelebilecek bu üç ülkeyle ortak tatbikatlar ve eğitimler yapılacak. NATO jetleri rutin bir askeri tatbikatta bölgedeki hava devriyelerinde yer alacak.

Rasmussen: Ruslar çekilmiyor

Romanya Devlet Başkanı Traian Basescu dün ABD’nin Bükreş’teki büyükelçiliği aracılığıyla ülkedeki NATO üssünde konuşlanan asker ve uçak sayısını artırmak istediğini açıkladı. ABD, 1999’dan beri kullandığı Romanya’nın doğubatısında Karadeniz’deki Mihail Kog hava üssündeki 600 olan asker sayısı 1000’e çıkarmak istiyor. Ukrayna parlamentosu dün ABD ve diğer ülkelerin Rusya sınırına dayanmasına neden olacak, yabancı silahlı kuvvetlerle tatbikat yapılmasını onayladı. NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen zirveden önce düzenlediği basın toplantısında Ukrayna sınırındaki Rus askerlerinin çekildiklerine dair işaret görmediklerini söyleyerek “Maalesef, Rusya’nın askerlerini çektiğini doğrulayamıyorum. Bizim gördüğümüz bu değil. Moskova, NATO-Rusya ortaklığının üzerine bina edildiği prensiplerin altını oyuyor” dedi. Rus Dışişleri Bakanlığı ise bir açıklama yaparak Kiev’in NATO’ya katılma yönünde atacağı adımlar için uyardı.

Silah verebiliriz

Rasmussen, “Ukrayna ordusunun NATO ordularıyla çalışabilme yeteneğini güçlendireceğiz” dedi. Rasmussen, Ukrayna’ya silah sevkiyatı yapıp yapmayacaklarının sorulması üzerine, bunun NATO kanalıyla mümkün olmadığını fakat üye ülkelerin isterlerse ikili
anlaşmalarla bu yönde adım atabileceklerini ifade etti.

Putin’e ‘Hitler’ benzetmesi Almanya’yı karıştırdı

Almanya Maliye Bakanı Wolfgang Schaeuble’nin Kırım’ın Rusya’ya bağlanmasıyla ilgili Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i Nazi lideri Adolf Hitler’e benzetmesi tepki çekti. Önceki gün Berlin’de öğrencilere hitaben yaptığı konuşmada Schaeuble, Rusya’nın Kırım’ı ilhakını, Adolf Hitler’in Avusturya’yı ilhakına benzeterek “Hitler bu yöntemleri Südet’de kullanmıştı. Bütün bunları tarihten biliyoruz” dedi. Maliye Bakanlığı sözcüsü daha sonra “Bakan’ın Rusya Devlet Başkanı’nı Hitler’e benzettiği izlenimi oluşmuşsa bu yanlıştır” açıklaması yapsa da siyasilerden tepki geldi. Başbakan Angela Merkel, Kırım’ın ilhak edilmesiyle uluslararası hukukun ihlal edildiğini söylerken benzetmeyle ilgili “Kırım’ın ilhakını farklı bir durum olarak değerlendiriyorum” dedi. Yeşiller Partisi Eşbaşkanı Cem Özdemir bu tür benzetmelerin gerekli olmadığını söyledi. Sol Parti Milletvekili Sevim Dağdelen ise Rusya ile olan ilişkilerin yıpratılmaması için Schaeuble’nin özür dilemesini istedi.

BİLGİ NOTU

Ukrayna NATO üyesi değil. Macaristan, Polonya ve Çek Cumhuriyeti 1999’da, Bulgaristan, Estonya, Litvanya, Romanya, Slovakya ve Slovenya 2004’te, Arnavutluk ve Hırvatistan ise 2009’da NATO üyesi olmuştu.