Nasrallah öldü... Şimdi ne olacak

Hizbullah lideri Hasan Nasrallah’ın İsrail saldırısında öldürülmesinin ardından, dünya kamuoyu Hizbullah, İran, İsrail ve genel olarak Ortadoğu’da bir sonraki adımın ne olacağını merak ediyor. Nasrallah’ın ölümünün bölgedeki gerilimi arttırarak İran ve ABD’yi karşı karşıya getirecek yıkıcı bir savaşı tetiklemesi endişelerinin gölgesinde İsrail’in en büyük destekçisi ABD ve uluslararası kamuoyu ateşkes çağrılarını yineliyor. Uzmanlar tarafların bir sonraki hamlesinin ne olacağı konusunda farklı görüşler beyan etse de hâkim görüş, çatışmaların genel seyrini değiştirecek bir gelişmenin olmayacağı yönünde.

HİZBULLAH NE YAPACAK

Lideri öldürülen, komuta yapısı büyük ölçüde ortadan kaldırılan, iletişim ağı zarar gören, silah depoları imha edilen Hizbullah’ın bundan sonra ne yapacağı merak konusu. BBC’ye konuşan Ortadoğu güvenlik analisti Muhammed El-Başa, “Nasrallah’ın kaybı önemli sonuçlar doğuracak, potansiyel olarak grubu istikrarsızlaştıracak ve kısa vadede siyasi ve askeri stratejilerini değiştirecek. Ancak örgütün aniden pes edip İsrail’le masaya oturmasını beklemek yersiz” yorumunu yaptı. Uzmanlar grubun hâlâ binlerce savaşçısı ve önemli miktarda füze cephaneliği olduğuna dikkat çekiyor. Nasrallah’ın ölümü sonrası “savaşa devam edecekleri” mesajını veren grubun, Tel Aviv’e kadar ulaşabilecek uzun menzilli ve hassas güdümlü füzeleri oluşan baskı ortamında artık kullanmak isteyebileceği değerlendiriliyor.

İRAN YANIT VERECEK Mİ

Hizbullah’ın en büyük destekçisi olan İran’da Nasrallah’ın öldürülmesine nasıl yanıt verileceği konusunda fikir ayrılıkları söz konusu. Temmuz ayında Tahran’da öldürülen İsmail Haniye için İsrail’e misilleme yemini etmesine rağmen şu ana kadar bir hamlede bulunmayan İran yönetiminin, Nasrallah sonrasında da benzer tutumu sürdürmesi olası. Ancak muhafazakâr isimlerin İsrail’e güçlü bir yanıt verilmesi için baskı yaptığı belirtiliyor. Son dönemde Batı ile ilişkileri onarmaya yönelik mesajlar veren reformist Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ise itidal çağrısı yapıyor. Pezeşkiyan’a göre İsrail’e caydırıcı karşılık verilmesi, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun savaşı genişletmek için kurduğu bir tuzağa düşmek anlamına gelecek. Öte yandan İran’ın herhangi bir karşılık vermeden süreci geçirmesinin bölgedeki ortakları nezdinde Tahran’ın güvenilirliği ve itibarını ciddi anlamda zedeleyeceği yorumları yapılıyor.

İSRAİL’İN PLANI NE

En yakın müttefiki ABD’nin ateşkes çağrısından yalnızca bir gün sonra Nasrallah’ı ortadan kaldıran ve Lübnan’a yönelik saldırılarını aralıksız sürdüren İsrail’in geri adım atması olası görülmüyor. Ancak Tel Aviv yönetiminin ne kadar ileri gideceğine dair soru işaretleri var. Hizbullah tehdidinin ortadan kaldırılmasına yönelik İsrail siyaseti ve kamuoyunda büyük oranda fikir birliği olduğuna işaret eden analistler, Netanyahu’nun Nasrallah’ın öldürülmesi sonrası ülke içindeki konumunu sağlamlaştırabileceği ve kendisine desteğin artabileceği görüşünde. Bu nedenle İsrail’in Hizbullah üzerindeki askeri baskıyı arttırması ve Lübnan’ın güneyine yönelik bir kara harekâtı düzenlemesi en olası senaryo.