Moskova ilk kez İran’dan vurdu

RUSYA Savunma Bakanlığı, İran’ın Hamedan Hava Üssü’nden havalanan Rus uçaklarının Suriye’deki hedefleri vurduğunu açıkladı. Böylelikle Rusya, Suriye’deki operasyonlarında ilk defa İran’daki bir üssü kullanmış oldu.

3 BÖLGEYE OPERASYON: Rusya Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, Hamedan’dan havalanan Rus TU-22M3 ve SU-34 tipi uçaklar Suriye’de Halep, İdlib ve Deyr ez Zor vilayetlerindeki IŞİD ile El Kaide ile bağını kopardığını açıklayıp, adını da Fetih el Şam Cephesi olarak değiştiren El Nusra Cephesi hedeflerini bombaladı. Silah, cephane ve yakıt dolu 5 büyük depo, eğitim kampları ve üç komuta merkezinin vurulduğunu açıklayan Rusya Savunma Bakanlığı, uçakların görevlerini tamamladıktan sonra İran’daki üsse döndüğünü kaydetti.

‘KAPASİTE DEĞİŞ TOKUŞU’: İran Ulusal Güvenlik Konseyi Sekreteri Ali Shamkhani, İran’ın resmi ajansı IRNA’ya açıklamasında Moskova ve Tahran’ın terörizme karşı savaşta “kapasite ve tesisleri değiş tokuş ettiklerini” söyledi. Rus Interfax ajansına konuşan bir askeri yetkili de Rus ordusunun İran ve Irak’a bu ülkelerin hava sahasından seyir füzelerinin geçişi için talepte bulunduğunu bildirdi.

MOZDOK VE HİMEYMİM: Rus uçakları daha önce Suriye’nin Lazkiye vilayetindeki Himeymim Hava Üssü’nden ya da Rusya’nın Kafkaslar bölgesindeki Mozdok Üssü’nden havalanarak bombardıman yapıyordu. Basında çıkan haberlerde, Rusya’nın İran’daki Hamedan Üssü’ne savaş uçaklarını konuşlandırdığı belirtilmişti. Rusya’nın İran üssünü kullanarak Suriye’deki hedeflere uçuş süresini yüzde 60 civarında azaltmayı hedeflediği belirtiliyor.

BİLGİ NOTU

Rusya Suriye’de Esad rejimine destek için hava operasyonları 30 Eylül 2015 tarihinde başlamıştı. Bombardıman harekâtı Şam yönetimi üzerindeki baskıyı azaltmıştı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 14 Mart 2016’da hava operasyonlarında ana görevlerin sona erdiğini duyurmuştu.  

HAMEDAN NEDEN DEVREDE 

Suriye krizinde İran ile Rusya baştan beri müttefik. Ancak aralarında sıkı koordinasyonun perde arkasında olması tercih ediliyordu. İran’daki Hamedan Hava Üssü’nün Rusya’nın kullanımına açılması kartların daha açık oynanacağına işaret ediyor. Rusya, Suriye’deki IŞİD ve El Nusra gibi gruplara saldırırken, diğer taraftan ılımlı muhalefete de Şam rejimini deviremeyecekleri mesajını veriyor.

BU ÜSSÜN ÖNEMİ

Daha önce Rusya’nın Kafkaslar bölgesindeki alan Mozdok Hava Üssü’nden kalkan TU-22M3 bombardıman uçakları sırasıyla Ermenistan, İran ve Irak hava sahalarından geçerek Suriye’deki hedefleri bombalıyordu. Yeni şartlarda bu yolun 2.300 km’den 900 km’ye kısalmasının birinci faydası yakıt yerine daha fazla mühimmat yüklenmesine imkân tanıması. İkinci fayda ise Rus stratejik bombardıman uçaklarının operasyonlar için çok daha kısa sürede harekete geçmesi.

UÇAKSAVAR RİSKİ

Rusya’nın İran’daki askeri üssü stratejik bombardıman uçakları için kullanmasında bir başka etken daha var. Suriye bu ayın başında Rusya’ya ait bir MI-8 helikopteri Palmira yakınlarında omuzdan ateşlenen seyyar füzeyle vurularak düşürülmüştü. 5 Rus askeri ölmüştü. Rus ordusunun daha fazla kayıp vermemek için 10-12 bin metre irtifadan bombardıman gerçekleştirecek TU-22M3 uçaklarını Suriye’de daha yaygın kullanma yoluna gitmesi öngörülüyor.

ANKARA: BİZİMLE İLGİSİ YOK

RUSYA’nın Suriye’de radikal unsurlara karşı İran’ın Hamadan kentindeki hava üssünü kullanmasının arkasında Türkiye’nin olabileceği iddiaları Ankara tarafından yalanlandı. İsminin açıklanmasını istemeyen bir yetkili, “Türkiye ile hiçbir ilgisi olmayan bir gelişme. İki ülkenin de bize bir bildirimde bulunma şartı yok. Biz nasıl İncirlik’e izin veriyorsak, İran’ın da, Suriye’de yakın stratejik işbirliği içinde olduğu Rusya’ya bu imkanı tanıması gayet normal” dedi. Ankara, Rusya Devlet Başkanı Putin’in, geçen hafta Bakü’de Azerbaycan, Rusya ve İran devlet başkanları toplantısı sırasında İran Cumhurbaşkanı Ruhani ile ikili bir görüşme yapmasına ve üssün bu görüşmeden sonra kullanıma açılmasına dikkat çekti.