"Mısır'ın başaramadığını Türkiye yapabilir"

AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Haham Froman, Hamaslı liderlerle İsrailli hahamların, dini temelli bir barışa kolaylıkla varacaklarını savunarak, Türkiye'nin bu konuda devreye girip kendilerini buluşturmasını önerdi.

Orta Doğu barışı için sürekli Türkiye'nin rolüne işaret eden Ortodoks Aşkenazi Haham Froman, Türkiye'nin bu konuda Mısır göre daha avantajlı konumda olduğunu belirterek, bunun nedeni olarak da Türkiye'de "dini değerlere önem veren" bir partinin yönetimde olmasını gösterdi. Froman, "İki taraf arasında dini açıdan bir barış sağlamayı hedefliyorsak, bunu ancak dini yönü kuvvetli bir partinin başarması mümkün" dedi.

Türkiye'nin, Hamas'ın siyasi kadrosunun bulunduğu Suriye ile de iyi ilişkileri olduğunun altını çizen Froman, Suriye'nin bu işin dışında tutulamayacağı görüşünde. Froman'a göre, Suriye'nin tüm arzusu, kendisinin içinde olmayacağı bir barışın mümkün olmayacağını göstermek.

Haham Froman, Türkiye'nin, Hamas-İsrail barışında neden avantajlı olduğunun gerekçelerini sıralarken, diğer neden olarak da özellikle Gazze saldırıları sırasında Türkiye'nin sergilediği tutumu gösterdi. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Hamas nezdindeki güvenilirliğinin, tüm Arap dünyasından çok daha yüksek olduğunu vurgulayan Froman, gerginliklere rağmen, Türkiye ile iyi ilişkilerin İsrail için de çok önemli olduğunun altını çizdi.

Froman, "Ancak ben bu işe İsrail hükümetiyle başlamaktan ziyade, dini önderlerle başlamak istiyorum. Hamas da dini bir parti. Ancak bizleri bir araya getirmek için bir arabulucu lazım ve bu da Türkiye" görüşünü savundu.

Türkiye'nin arabuluculuğuyla Hamas'la İsrailli hahamlar arasında varılacak bir barışın hem ABD, hem de Fransa tarafından çok büyük bir memnuniyetle karşılanacağını söyleyen Haham Froman, İsrail'den hiçbir hükümetin, bu ülkelerce desteklenen bir barış anlaşmasına "hayır" diyemeyeceğini söyleyecek kadar da iddialı konuştu.

İsrailli Haham, ABD ve Fransa'nın böyle bir barışı destekleyeceğinden nasıl emin olduğu sorusuna da, her iki liderin çevresindeki din adamlarıyla yakın ilişkileri bulunduğunu belirterek, şunları kaydetti:

"Her siyasetçinin yakınında bir din adamı bulunur. Washington'da bir arkadaşım var. Obama'ya yakın. O da 'Obama yönetimi böyle bir şeye çok sevinir' dedi. Sarkozy'nin yanındaki arkadaşım da 'Güzel bir fikir' diye destek verdi."

-PROF. DR. YALÇINTAŞ

Haham Froman'ın barış çabaları çerçevesinde Ocak ayındaki Türkiye ziyaretinde görüştüğü, eski milletvekillerinden Prof. Dr. Nevzat Yalçıntaş da AA muhabirine telefonla yaptığı açıklamada, İsrail'den iki ayrı heyetin kendisi ziyaret ettiğini hatırlatarak, bunlardan birinin Haham Froman başkanlığındaki, diğerinin de İsrail'deki Türkiyeliler Birliği Başkanı Momo Uzsinay başkanlığındaki heyet olduğunu anlattı.

Prof. Dr. Yalçıntaş, her iki heyetin de kendisinden, Davos'tan sonra gerilen İsrail-Türkiye ilişkilerinin normalleştirilmesi için "aracı olmasını" istediğini ifade etti.
"İsrail ve Türkiye ilişkilerinin gerginliği, iki ülkenin de lehine değildir. Bu ilişkilerinin yeniden eski normal düzeyine gelmesi için zemin hazırlanması lazımdır. Ben bu girişimlere çok olumlu bakıyorum. Barışa da katkısı olacağına inanıyorum" diyen Prof. Dr. Yalçıntaş, Froman'ın kaleme aldığı mektupları da Devlet Bakanı Mehmet Aydın ile Dışişleri Bakanı Ali Babacan'a ilettiğini kaydetti.