Misilleme sarmalı tehlikesi: İsrail İran’a ne yanıt verecek

Tüm dünya İran’ın İsrail’e yönelik balistik füze saldırısını konuşurken, sıcak saatlerin sona ermesinin ardından akıllara gelen ilk soru İsrail’in nasıl yanıt vereceği oldu. İsrail’de muhalefet liderleri bile şahin bir tavır gösterip intikam yeminleri ederken, masada Tel Aviv yönetiminin tek bir askeri üssü hedef alan sembolik bir saldırıdan İran’ın nükleer tesislerinin vurmasına kadar çeşitli senaryolar var. İran ise misilleme yaparsanız “el yükseltiriz” tehdidinde bulundu.

İNTİKAM YEMİNLERİ

İran’ın saldırısının ardından İsrailli yetkililer ve siyasilerden üst üste misilleme açıklamaları geldi. Sosyal medya hesabından görüntülü bir mesaj yayımlayan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, füze saldırısının başarısız olduğunu savundu ve atılan füzelerin engellenmesine verdiği destekten dolayı ABD’ye teşekkür etti. Netanyahu İran’ın füze saldırısıyla “büyük bir hata yaptığını” ve Tahran’ın bunun “bedelini ödeyeceğini” aktardı. Dün akşam toplanan İsrail güvenlik kabinesinden de ‘İran’a askeri yanıt verilmesi kararı’ çıkması üzerine gözler İsrail’in vereceği yanıta çevrildi.

MUHALEFET DE ŞAHİNLEŞTİ

İsrail muhalefeti de İran’a yönelik saldırının sert olması gerektiği yönünde açıklamalar yaptı. Muhalefet lideri Yair Lapid sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda İran’ın füze saldırısının bedelini ağır ödeyeceğini belirterek, “Cevap sert olmalı ve tüm eksene, İran, Yemen, Suriye, Lübnan ve Gazze’ye net bir mesaj gönderilmelidir” ifadelerini kullandı. İsrail’in eski başbakanlarından Naftali Bennett ise İsrail’in bölgenin çehresini değiştirmek için “son 50 yılın en büyük fırsatı” ile karşı karşıya olduğunu savundu. İran’ın nükleer tesislerinin hedef alınması gerektiğini savunan Bennett, “(İran’ın) Nükleer projesini yok etmek, büyük enerji tesislerini yok etmek ve bu terörist rejime ciddi bir darbe vurmak için şimdi harekete geçmeliyiz” ifadelerini kullandı.

İran füzelerinden biri Tel Aviv’deki Hod Haşaron’daki yerleşime isabet etti.

‘BU KEZ DİZGİNLEMEK ZOR’

BBC analistlerinden Frank Gardner, Tel Aviv’in nisan ayında gerçekleşen İran saldırısından sonra ABD’nin yönlendirmesiyle İsfahan askeri üssüne sınırlı bir yanıt verdiğini hatırlatarak, İsrail’i dizginlemenin bu defa zor olacağı uyarısında bulundu. İranlı üst düzey yetkililere yönelik saldırılar düzenlenebileceğini öne süren Gardner, misillemenin ikinci ayağında ise İran’ın salı günkü saldırıda kullandığı üslerin, komuta-kontrol ve yakıt ikmal merkezlerinin yanı sıra petrokimya tesislerinin hedef alınabileceği değerlendirmesini yaptı.

İsrailli siviller önceki akşamki İran saldırısında düşen bir füzenin üzerinde poz verdi. 

‘NÜKLEER TESİSLER MASADA’

Amerikan Axios’un yazarlarından Barak Ravid ise İsrailli yetkililerin, İran’ın petrokimya tesisleri ve stratejik merkezlerini hedef alan büyük bir misilleme hazırlığı olduğunu aktardı. Ravid, gerilimin tırmanması halinde İran’ın nükleer tesislerinin de hedef alınabileceğini belirtti. Ancak Ravid de ilk olarak İranlı yetkililere yönelik saldırılar, İran’ın hava savunma sistemlerinin etkisiz hale getirilmesi ve petrol tesislerinin hedef alınacağı bir misilleme saldırısının değerlendirildiğini yazdı. İsrail, uzun yıllardır İran’ın Natanz’daki nükleer zenginleştirme tesislerinde nükleer silah geliştirdiği iddiasını gündeme getiriyor.

BİLANÇO BELİRSİZ

İRAN VURDUK DİYOR İSRAİL’E GÖRE ZARAR YOK

İran’ın önceki gece İsrail’e düzenlediği füze saldırısının bilançosuyla ilgili belirsizlik hâkim. İsrail ve ABD tarafı İran saldırısının “başarısız olduğunu” açıklarken, Tahran yönetimi ise “hedeflerin vurulduğunu” duyurdu.

FÜZELERİ ÖNLEDİK

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, İran’ın 180 balistik füze ile saldırdığı ve füzelerin büyük kısmının hava savunma sistemleri tarafından önlendiği, yalnızca birkaç füzenin İsrail topraklarına isabet ettiği belirtildi. İsrail tarafı önlenen füzelerden düşen şarapnel parçalarının Tel Aviv’de iki kişiyi hafif yaraladığı, ayrıca hiçbir kritik askeri ya da sivil altyapının zarar görmediğini savundu. ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı John Kirby de İran füzelerinin önlenmesi için İsrail’le koordineli çalıştıklarını belirterek, “gördüğümüz kadarıyla bu saldırı defedildi ve etkisiz oldu” ifadelerini kullandı. ABD’nin Doğu Akdeniz’deki muhrip gemilerinden savunma füzeleri ateşlendiği belirtilirken, ABD’li kaynaklar toplam 12 füze ateşlendiğini aktardı.

YÜZDE 90 BAŞARILI

İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri ise hedeflerin yüzde 90’ının başarıyla vurulduğunu söyledi. Bakıri füzelerle, İsrail’in Hizbullah lideri Hasan Nasrallah’a saldırısının başlangıç noktası olan Hatzerim Hava Üssü, stratejik radarlar ve tank merkezi, F-35 ve Mossad karargâhı, Gazze çevresindeki personel taşıyıcılar ve askerlerinin bulunduğu Nevatim Hava Üssü’nün hedef alındığını kaydetti. İranlı kaynaklar saldırıdan sonra İsrail’in hava üssünde konuşlu F-35 filosunun vurulduğunu iddia etmişti.

ÖLEN YİNE FİLİSTİNLİ

Öte yandan saldırılar sonucunda yaşanan tek sivil kaybın Batı Şeria’daki bir Filistinli olduğu bildirildi. 7 Ekim öncesi İsrail’de çalışan bir işçi olduğu ve daha sonra Eriha kentindeki bir tesise sığınan 37 yaşındaki Semih el-Asali saldırıda hayatını kaybetti. Sosyal medyadaki videolarda boş sokakta tek başına duran adama şarapnel parçası isabet ettiği görülüyor.

BATI’DAN İRAN’A KINAMA YAĞDI

ALMANYA: ŞİDDETLE KINANMALIDIR

Almanya Başbakanı Olaf Scholz, “İran’ın İsrail’e yönelik füze saldırıları mümkün olan en güçlü şekilde kınanmalıdır. Bu durum Ortadoğu’da zaten gergin olan durumun daha da tırmanması tehlikesini doğurmaktadır. İran tüm bölgeyi ateşe verme riskiyle karşı karşıyadır ve bu her ne pahasına olursa olsun engellenmelidir. Hizbullah ve İran, İsrail’e yönelik saldırılarını derhal durdurmalıdır” diye açıklama yaptı.

İSPANYA: ŞİDDET SONA ERMELİ

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez İran saldırılarını kınadı ve Ortadoğu’yu kasıp kavuran “şiddet sarmalına” son verilmesi çağrısında bulundu.

İNGİLTERE’DEN DESTEK TELEFONU

İngiltere Başbakanı Keir Starmer İran’ın saldırısını “en güçlü ifadelerle” kınadı. İsrailli mevkidaşı Binyamin Netanyahu ile bir telefon görüşmesi gerçekleştiren Starmer ayrıca “Birleşik Krallık’ın İsrail’in güvenliği ve sivillerin korunması konusundaki kararlı taahhüdünü” dile getirdi.

FRANSA: İSRAİL İÇİN SEFERBERİZ

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron İran’ın İsrail’e yönelik saldırılarını “mümkün olan en güçlü ifadelerle” kınadı ve Fransa’nın Tahran’a karşı koymak üzere Ortadoğu’daki askeri kaynaklarını “seferber ettiğini” sözlerine ekledi.

ÇİN: YAPICI ROL OYNAYIN

Dışişleri Bakanlığı sözcüsü internet üzerinden yaptığı açıklamada “Çin tarafı uluslararası toplumu, özellikle de büyük etkili güçleri gerçekten yapıcı bir rol oynamaya ve durumun daha da kötüleşmesini önlemeye çağırıyor” dedi.

KREMLİN’DEN ‘İTİDAL’ ÇAĞRISI

Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, durumun endişeli bir senaryoya göre geliştiğini belirterek “Tüm tarafları itidalli olmaya çağırıyoruz... ve sivil halkın ölümüne yol açabilecek her türlü eylemi kınıyoruz” ifadesini kullandı.