Maraş bayramı! Hayalet kent 46 yıl sonra halka açıldı

KIBRIS Barış Harekâtı’ndan bu yana kapalı olan ‘Maraş’ kentinin sahili dün halka açıldı. KKTC Başbakanı Ersin Tatar kenti açma kararını Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’la beraber önceki gün Ankara’da açıklamıştı. Bu, KKTC halkı için de büyük bir müjde oldu. Maraş’ta geceli gündüzlü hummalı bir çalışma başlatıldı ve 46 yıldır teller ardında kapalı tutulan kent dün öğlen saatlerinde açıldı.

İZDİHAM YAŞANDI

Gazimagosa’ya bitişik, tel örgülerle çevrili turistik kentin siviller için hazırlanan kapısı önüne sabahın erken saatlerinde Rum medyası da dahil yüze yakın gazeteci dayandı. Rum ve Türk televizyonları saat başı canlı yayınlar yaparken, ilerleyen saatlerde kente girmek isteyen yüzlerce kişi kapıya yöneldi. Yetkililer, biriken kalabalığın sabırsız bekleyişine son vermek amacıyla ilan edilen saatten önce kapıları açtı, polis kontrol noktasında zaman zaman izdiham oldu.

AÇIK HAVA MÜZESİ GİBİ

KKTC polisi, kent içinde uyulması gereken güvenlik kurallarını anlatan broşürler dağıttı. Ziyaretçilerin sadece kentin belirli bir bölümüne girmesine izin verildi. Ziyaretçilerin gezebileceği sokak ve caddelerin kenarlarına kırmızı şerit çekildi, binalara ‘yıkılma tehlikesi nedeniyle’ girilmemesi yönünde uyarılar asıldı. Yıllardır boş kalan caddeleri ve binalarıyla Maraş, açık hava müzesini andırıyordu.

HALK BÜYÜK İLGİ GÖSTERDİ

Kentle ilgili alınan resmi karar, sadece sahil şeridinin halka açılması yönündeydi, ancak ilk ziyaretçilerden çok azı sahile gitti. 1974 öncesi hatıralarını yeniden yaşamak isteyen yaşlı nesil Kıbrıslı Türkler, Ada’da yaşayan yabancılar, üniversite öğrencileri, uluslararası medya… Kim duyduysa Maraş’a girdi. Kentin ziyaretçileri arasında Maraş’ta mülk sahibi olan Rumlar da vardı, 46 yıldır görmedikleri evlerine baktılar.

DUVARDAKİ ‘ENOSİS’ YAZISI

Zaman tünelinde yarım asır geride kalan kentte, mağazaların bulunduğu ana cadde en fazla ilgi çeken yer oldu. 1970’li yılların ünlü markalarının yer aldığı çürümeye yüz tutmuş tabelalar, işyerleri, mağazalar, bankalar ve belediye sarayı önünde en fazla durulan ve fotoğraf çekilen mekânlar oldu. Eski bir bina üzerinde 1974 öncesinde Kıbrıslı Türkleri katleden EOKA örgütü ve Yunanistan’la birleşme anlamına gelen ENOSİS yazılısının hâlâ duruyor olması dikkat çekti.

TATAR’A SEÇİM TEPKİSİ

Başbakan Ersin Tatar beraberinde 1500’e yakın bir grupla kente öğleden sonra giriş yaptı, Maraş sokaklarını gezdi. Pazar günkü cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesi ‘açılış yapma yasağı’na uydu. Ancak seçimlerden hemen önce Maraş’ın açılması, Tatar’ın rakiplerinin tepkisine neden oldu. Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, “Tatar ve ortağı Özersay beni dışlarken, şimdi Tatar, Maraş şovu yaptı, birbirlerini dışladılar” dedi. Ana muhalefet lideri Tufan Erhürman ise, “Açılan Maraş değil, Maraş sadece gezintiye açıldı” diye konuştu.

‘AYŞE TATİLE ÇIKTI’ İSTEMEDEN ALINDI

Maraş kenti 1974 Kıbrıs Barış Harekâtı’nda Türk ordusunun hedefleri arasında yer almıyordu. 20 Temmuz’da Türk askerleri Girne’ye çıktı. Harekâtın ikinci aşaması ağustos ayında Dışişleri Bakanı Turan Güneş’ın kızının adıyla ‘Ayşe Tatile Çıksın’ parolasıyla başladı.

Türk ordusu Lefkoşa ve Gazimagosa’ya ilerledi. Gazimagosa’ya bitişik Rumların yaşadığı turistik Maraş kenti, Türk tankları yaklaşmaya başlayınca hızla boşaltıldı. Rum ve Yunan askerleri Türk askerine kent içinden ateş açınca Mehmetçik karşılık verdi, Rumlar kaçtı.

Kent daha sonra Rumlarla pazarlıklarda kullanılmak üzere askeri bölge ilan edilerek sivil girişine kapatıldı. Maraş, kapalı kaldığı 46 yılda bir çok kez Rumlarla pazarlık konusu oldu.

Son kararla birlikte sahil kesimi ve sahile paralel, işyerlerinin bulunduğu Kennedy Caddesi ile Demokrasi Caddesi ziyarete açıldı.

ATİNA: AB’YE ŞİKÂYET EDECEĞİZ

Yunan Hükümet Sözcüsü Stelyos Peças, KKTC’de Maraş sahilinin 46 yıl sonra açılmasını kınadıklarını belirterek, Türkiye’nin geri adım atmaması halinde bu konuyu 15-16 Ekim’deki AB Zirvesi’ne getireceklerini açıkladı. Peças, “Türkiye bu konuda geri adım atmalıdır. Aksi taktirde, Kıbrıs (Rum Kesimi) ve Yunanistan, 15-16 Ekim’deki AB zirvesinde Maraş konusunu gündeme getirecekler” dedi.

Sözcü ayrıca, Maraş sahilinin açılmasının, “BM Güvenlik Konseyi kararlarını ihlal eden ve son AB Zirvesi sonuçlarına ters düşen tahrikçi bir hareket” olduğunu da öne sürdü. Kıbrıs Rum Kesimi lideri Nikos Anastasiadis de bir yazılı açıklama yaparak, benzer iddiada bulundu. (Yorgo KIRBAKİ/ATİNA)

MSB: KKTC’YE HAYIRLI OLSUN

MİLLİ Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, 46 yıldır yerleşime ve ziyarete kapalı tutulan Maraş’ın bir bölümünün halkın ziyaretine açıldığı hatırlatılarak, “KKTC’ye ve orada yaşayan kardeşlerimize hayırlı olsun” denildi. Bakanlığın Twitter hesabından yapılan açıklamada, “Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne ait olan, 46 yıldır yerleşime ve ziyarete kapalı tutulan Kapalı Maraş’ın bir bölümü bugün halkın ziyaretine açıldı. Sembolik anlamı büyük olan ve 46 yıllık hasreti bitiren bu adım, KKTC’ye ve orada yaşayan kardeşlerimize hayırlı olsun” ifadeleri yer aldı. (DHA)