Makedonya'da anayasa değişikliği gündemde

Makedonya Başbakanı Lubço Georgievski, ülkedeki Arnavut azınlığın hükümetten başlıca talepleri arasında yer alan anayasa değişikliği konusunda, ''muhtemel bir değişiklik'' yapılabileceğini duyurdu. Georgievski, televizyona verdiği demeçte, ''Büyük olasılıkla anayasayı değiştirmemiz ya da ikinci bir anayasal ulusun yaratılmasınaolanak sağlamamız gündemde. Çok büyük olasılıkla ülkede ikinci resmi dil ilan edeceğiz'' diye konuştu.

Makedonya'daki Arnavut azınlığa Makedon vatandaşlarla aynı haklarıtanıyacak söz konusu anayasal değişiklik, Arnavut Ulusal Kurtuluş Ordusu'nun (UÇK) başlıca talepleri arasında yer alıyor.

1991 tarihli anayasada, ''Makedonya'nın Makedon halkından oluşan bir ulus devlet'' olduğu ifadesi yer alırken, ülkede yaşayan azınlıklara de eşit haklar tanıyor. Ülke nüfusunun 3'te 1'ini oluşturan Arnavutlar, Arnavutçanın resmidil statüsü kazanmasını da talep ediyor.

Makedonya'nın eski cumhurbaşkanı Kiro Gligorov, ayrılıkçı Arnavutların son eylemlerinin Makedonya'da huzuru iyice kaçırdığını ifade ederek, ''Orduya emir versek teröristlerle kısa sürede başederiz ancak iç savaş çıkmasından endişe duyuyoruz'' dedi.

Gligorov, Bulgaristan'da yayımlanan ''Trud'' gazetesine Makedonya'daki son gelişmeleri değerlendirdi. Ayrılıkçı Arnavutların ülkenin başına büyük bir bela açtığını ifade eden Gligorov, bu kişilerin ülkeye Kosova'dan girdiklerini ve Şar dağı ile Kumonovo bölgesinde üslendiklerini belirtti.

Gligorov, Makedonya'nın genç bir devlet olmasına rağmen güçlü bir bir orduya sahip olduğunu ifade ederek, ''Eğer orduya emir versek teröristler ile kısa sürede başedebiliriz ama iç savaştan endişe duyuyoruz. Çünkü biz sorunların silahla çözülmeyeceğini biliyoruz'' dedi.

Ayrılıkçı Arnavutların Makedonya'da yaşayan Arnavutlardan destek görmediğini ifade eden Gligorov, ''Bu durum onları hayal kırıklığına uğrattı. Baskılara rağmen kendilerine yandaş bulamadılar'' dedi. Arnavutların asıl amacının Makedonya'nın iki milliyetli federatif devlet haline dönüştürülmesi olduğunu belirten Gligorov, şöyle devam etti:

''Bu, Makedonya'daki başlıca iki Arnavut partinin de talebidir. Bence, sıradan bir Arnavut'a 'Bütün Arnavutlar aynı devlette yaşasın mı?' diye sorarsanız, o da 'tamam' diyecek. Ben 'Büyük Arnavutluk' idealine inanmıyorum. Ama bu işi oraya götürmeye kalkarlarsa çok büyüksorun ortaya çıkar. Makedonya anayasasının, azınlıklar bölümünün 2. maddesi ülke vatandaşlarının din, dil, milliyet ve kültürel farkılılıklarına bakılmaksızın eşit haklara sahip olduğunu belirtmiştir. Yani hem azınlık hakları hem de vatandaşlık hakları garanti altına alınmıştır. Buna rağmen silaha sarılarak hak arama yoluna gitmenin mantığı yoktur.''

Makedonya Devlet Başkanı Boris Traykovski, ülkenin kuzeyinde çatışmalar şiddetlenirken, Arnavut militanlara yönelik kısmi af önerisinde bulundu. Traykovski, NATO Genel Sekreteri George Robertson'a gönderdiği mektupta, ülkede 5 aydır süren ayaklanmanın düzenlenmesinde rolü olanlar ve Makedon askerlerin öldürülmesinden sorumlu olanlar hariç Arnavut militanlara yönelik af önerisinde bulunduğunu kaydetti.

Devlet Başkanı'nın güvenlik danışmanı Nikola Dimitrov, Traykovski'nin önerisi üzerinde gelecek günlerde, Kosova'daki barış gücüne komuta eden NATO ile birlikte çalışılacağını söyledi. Dimitrov, kısmi af planının, Sırbistan'ın güneyindeki Arnavut militanların silahlarını bırakmaları ve gruplarını dağıtmaları konusunda NATO aracılığıyla varılan anlaşmanın örnek alındığını belirtti.