Macaristan Dışişleri Bakanı Szijjarto: Türkiye ile sıkı işbirliği AB’nin çıkarına

MACARİSTAN Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Peter Szijjarto, Gümrük Birliği anlaşmasının güncellenmesine dair devam eden görüşmelerden Afganistan’da güvenlik durumunun kötüleşmesiyle ortaya çıkan yeni göç akınına kadar Türkiye-AB ilişkileri eksenindeki konularda Hürriyet’in sorularını yanıtladı.

Türk Konseyi toplantısına katılmak üzere günübirlik İstanbul’a gelen Bakan Szijjarto’nun mesajlarından öne çıkanlar şöyle:

GÜMRÜK BİRLİĞİ’NİN GÜNCELLENMESİ:

Gümrük Birliği’nin modernizasyonu noktasında bizim yaklaşımımız oldukça pratik: Yakında en iyi ilk 10 ekonomi arasında olacak Türkiye ile daha sıkı ekonomik işbirliği AB’nin çıkarına. AB olarak ekonomik anlamda güçlü olmak istiyorsak Türkiye ile daha sıkı ve sağlam işbirliğine ihtiyacımız var. Fakat AB’deki diğerleri, bazı politik önkoşullar sağlanmadan Gümrük Birliği’nin modernizasyonunun konuşulamayacağını söylüyor. Bu nedenle yakın zamanda bir anlaşma beklemiyorum.

AFGAN MÜLTECİLER  SORUNU:

NATO’nun çekilme kararı sonrasında şimdiden binlerce aile Afganistan’dan kaçmak zorunda kaldı ve şimdi büyük bir göç dalgası bekliyoruz... Bu ülkenin İran sınırı çok iyi korunmuyor, temelde insan tacirlerine bile ihtiyaç yok ve bu durum bizi oldukça endişelendiriyor... Haritaya bakarsanız Afganistan’dan bir göç akını başlaması halinde bunun Türkiye’ye gelene kadar kimse tarafından durdurulamayacağını görürsünüz. Mülteci akınının durdurulabileceği ilk muhtemel ülke olan Türkiye’den böyle bir yaklaşım bekleyebilmek içinse verdiğimiz sözleri tam olarak karşılamalıyız. Avrupa Birliği daha önce 6 milyar Euro taahhüt ettiği bir anlaşma yaptı, fakat bu (ödeme) henüz gerçekleşmedi. AB Komisyonu’nu bu sorunu en kısa sürede çözmeye, Türkiye’den ek mülteci akınını durdurmasını bekleyebilmek adına söz verilen tüm parayı ödemeye çağırıyoruz.

TÜRKİYE İLE YENİ GÖÇ ANLAŞMASI:

İstediğimiz şey halihazırda var olan anlaşma kapsamında verilen sözlerin tutulması. Bir kez bu olduktan sonra yeni bir anlaşmaya ihtiyaç olup olmadığını ya da mevcut işbirliğinin devam edip etmeyeceğini görebiliriz. Fakat bu noktaya gelebilmek ve hangi yöne gideceğimize karar verebilmek için önce söz verdiğimiz şeyi yerine getirmeliyiz.

KABİL HAVALİMANININ GÜVENLİĞİ:

Afganistan terörizm için bir güvenli cennet, yasadışı mülteci akını için kaynak ülke olmamalı. Bu hedeflere ulaşabilmek adına Afgan halkı için güvenlik garantilerine ihtiyacımız var. Henüz bu noktada bir karar alınabilmiş değil. Türkiye dahil bu konuları (havalimanı) görüşüyoruz. Türkiye’nin de başka ülkelerle müzakere ettiğini biliyoruz. Afganistan’ın güvenliği ve istikrarını sağlayacak böyle bir anlaşmaya en kısa sürede varılacağını umuyoruz. Bu konuda uluslararası bir karar alınmadığı sürece biz de adım atmayacağız. Elbette Kabil havalimanını korumak noktasında bazı deneyimlere de sahibiz, çekilmeden önce Afganistan’ın tamamında 100 askerimiz vardı.

BALKANLARDA TÜRKİYE VE ÇİN ETKİSİ:

AB’nin güvenliği ve istikrarı için Batı Balkanların ehemmiyeti çok büyük. Mevkidaşlarımız sürekli olarak Çin ve Türkiye’den ya da Batı Balkanlarda nüfuz sahibi olan herkesten şikâyet ediyor ama aynı zamanda genişlemeye de karşılar. Bu bir yarış, eğer Avrupalılar olarak yarışa girmezsek kazanamayız. Çin ya da Türkiye’den şikâyet edenler aynı zamanda entegrasyona karşı olanlar. Bu çok ikiyüzlüce ve Avrupa’nın çıkarlarına zarar veriyor. Çünkü Avrupa’nın çıkarları Batı Balkan bölgesine genişlemekten geçiyor.

BALKAN ÜLKELERİNİN BİRLİK’E KATILIMI:

Eğer Macaristan’a kalsaydı yarın hatta dün üye olmuş olurlardı. Özellikle Sırbistan kilit ülke ve hazır olduklarını düşünüyoruz. Ancak Brüksel’deki bürokratlar tüm ülkelerin sonsuza dek bekleyeceklerini, bir kez kabul ettiklerinde de bunun bir cömertlik olduğunu düşünüyorlar. Fakat bu adil değil. AB ekonomisinin büyümesini istiyorsak Batı Balkanlar dahil yeni üyelere ihtiyacımız var.

MACARİSTAN’IN CASUS YAZILIM KULLANDIĞI İDDİASI:

Tüm devletler ülkelerini ve vatandaşlarını korumak için gizli servislere sahip. Bu örgütlerin ne yapıp yapamayacakları ve izleyecekleri yöntemler yasalarla düzenlenir. Farklı teknolojiler ve teknikler kullanabilirler, bu suç değil. Sadece gazeteci ya da hükümete karşı olduğu için izlenen ya da dinlenen kimse yok. Bundan emin olabilirsin. Bu çok suni bir skandal. (Macaristan’ın İsrail menşeli Pegasus yazılımı kullandığı iddia ediliyordu.)

ORBAN’IN PARTİSİNDEN

43 yaşındaki Peter Szijjarto, Macaristan Başbakanı Viktor Orban’ın aşırı sağcı popülist Macar Yurttaş Birliği partisi üyesi. 2014’ten beri Macaristan Dışişleri Bakanlığı görevini yürüten Szijjarto, 2002’de 29 yaşındayken milletvekili olarak meclise girdiğinde en genç parlamenter unvanını almıştı. Orban sonrası Macaristan siyasetinde öne çıkması beklenen isimler arasında gösterilen Szijjarto, AB’li mevkidaşlarıyla mülteciler ve LGBT hakları meselelerinde ayrı düşüyor.