Son dakika… Kritik NATO zirvesine Gazze gündemi… İsrail ve Hamas ateşkes planını kabul etti… ABD’nin İsrail’e bomba ambargosu sürecek! ‘Bu büyük insani trajediye izin vermeyeceğiz’
Güncelleme Tarihi:
İsrail Gazze'nin tamamı için yayınladığı tahliye emrinden sonra kenti vurmaya devam etti. Savaşın 280. gününe Washington’da yapılan kritik NATO zirvesinden gelen haberler damga vurdu. Biden ABD’nin 3 aşamalı ateşkes planının iki taraf tarafından da kabul edildiğini açıklarken İsrail’e bir tonluk bomba sevkiyatı yapılmayacağını vurguladı.
Birleşmiş Milletler (BM) Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA), 9 aydır İsrail saldırıları altındaki Gazze Şeridi'nde hiçbir yerin güvenli olmadığını açıkladı.
UNRWA'nın X hesabından yapılan yazılı açıklamada, "ağır saldırıların devam ettiği Gazze Şeridi'nin her yerinde yıkım ve çaresizliğin hakim olduğu" belirtildi.
Açıklamada, "Aileler zorla yerinden edilmeye devam ediyor. Bazıları okullara ve hasarlı binalara sığınıyor, bazıları ise derme çatma çadırlarda yaşıyor. Gazze'de hiçbir yer güvenli değil." denildi.
"İnsanlar tükendi." ifadesine yer verilen açıklamada, derhal ateşkes çağrısı yapıldı.
Açıklamada, UNRWA Genel Komiseri Philippe Lazzarini'nin "9 aydır bizim gözlerimizin önünde amansız, bitmek bilmeyen cinayetler, yıkımlar, çaresizlikler devam ediyor. Gazze'de çocuklar için bir yer yok." değerlendirmesine yer verildi.
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, basına yaptığı açıklamada, Gazze'ye yardım ulaştırmak için yüzer limana artık ihtiyaç duyulmadığı için tamamen kaldırılacağını söyledi.
Sullivan, Gazze'deki sorunun "artık yardım sokmak değil, yardımın insanlara güvenli ulaşılmasını sağlamak" olduğunu savunarak "Şu an bizi meşgul eden şey, Gazze'ye dışarıdan yardım ulaştırmak değil, (bu yardımları) içeride dağıtmaktır. Bu durum, iskelenin kalan süresi hakkındaki düşüncemizde etkili oldu." diye konuştu.
İsrail ordusunun Gazze kentinin güneybatısında 4 gün süren yoğun saldırılarının ardından bölgeden kısmen geri çekilmesiyle, yüzlerce yıkılmış ve yakılmış evin enkazında ve yollarda 56 Filistinlinin cesedi bulundu.
Gazze'deki Filistin Sivil Savunma Birimi Sözcüsü Mahmud Basal yaptığı yazılı açıklamada, İsrail ordusunun Tel el-Hava Mahallesi'nin sanayi bölgesinden ve Hasta Dostları Hastanesi'nden Tel el-Hava'nın güneyine doğru geri çekildiğini söyledi.
Basal, sivil savunma ekiplerinin Tel el-Hava ve sanayi bölgesinde Filistinlilerin yakılmış cesetlerini bulduğunu ve bazı evlerin tamamen yandığını belirtti.
Sivil Savunma sözcüsü açıklamasında Tel el-Hava Mahallesi ile sanayi bölgesinden sürekli imdat çağrıları aldıklarını kaydederek, "Sanayi bölgesindeki ara sokaklarda ve evlerin içinde onlarca Filistinlinin cesedi bulundu." ifadelerine yer verdi.
El-Ehli Baptist Hastanesi'nden AA'ya verilen bilgilere göre ise Tel el-Hava Mahallesi'nin çeşitli bölgelerinde 56 Filistinlinin cesedine ulaşıldığı kaydedildi.
Times of Israel’in haberine göre İsrail ve Mısırlı ateşkes müzakerecileri, Başbakan Benjamin Netanyahu'nun kilit öneme sahip sınırın kontrolünün Yahudi devletinde kalması yönünde yeni bir talepte bulunmasına rağmen, Gazze ve Mısır sınırı boyunca bir elektronik gözetleme sistemi ve ateşkesin kabul edilmesi halinde İsrail'in bölgeden çekilmesi konusunda görüşmeler yürütüyor.
İsrail güçlerinin sınırda kalıp kalmayacağı sorusu olası bir ateşkes ve rehine anlaşmasını engelleyen konulardan biri çünkü hem Hamas hem de görüşmelerde arabulucu olan Mısır İsrail'in güçlerini orada tutmasına karşı çıkıyor.
Netanyahu dün yaptığı açıklamada Hamas'la yapılacak herhangi bir anlaşmanın "öncelikle İsrail'in Philadelphi Koridorunu ve Refah Sınır Kapısını kontrol etmesi yoluyla" Mısır'dan Gazze'ye silah sokulmasını engellemesi gerektiğini söylemişti.
İsrail, askerlerinin Philadelphi Koridoru olarak bilinen sınır bölgesini terk etmesi halinde Hamas'ın silahlı kanadının Mısır'dan tüneller aracılığıyla Gazze'ye silah ve malzeme sokacağından endişe ediyor.
Dolayısıyla, müzakerelerin tarafları ayrıntılar üzerinde anlaşırsa, bir gözetleme sistemi ateşkes anlaşmasına giden yolu kolaylaştırabilir.
Geçen hafta İsrail ile Hamas arasında ateşkes ve esir takası mutabakatı için yeniden müzakerelerin başlaması üzerine Netanyahu yeni taleplerde bulundu.
Bunlardan en dikkat çekicisi, Gazze'nin Mısır sınır ve buraya açılan Refah Sınır Kapısı'na ilişkin oldu.
Netanyahu, "Philadelphia Koridoru" olarak bilinen Gazze'nin Mısır sınırındaki İsrail işgali devam etmesini ve Refah Sınır Kapısı'nın Filistin tarafından kalan kısmının İsrail güçlerince kontrol edilmesini istedi.
Ek olarak Netanyahu, Gazze'de varılacak ateşkes ve esir takası mutabakatının "savaşın hedeflerini gerçekleştirene kadar İsrail'in yeniden Gazze'ye saldırabilme hakkını güvence altına alması gerektiğini" savundu.
Netanyahu'nun bu talepleri, "İsrail Başbakanı esir takasını zora sokmaya mı çalışıyor?" sorusunu gündeme getirdi.
ABD Başkanı Joe Biden, İsrail için 2,000 lb'lik (yaklaşık bir ton) bomba sevkiyatına koyduğu ambargoyu kaldırmayı planlamadığını açıkladı.
Biden açıklamasında "İhtiyaç duydukları silahları sağlamayacağıma dair eleştirileri biliyorum. Ben 2000 lb'lik bombaları sağlamıyorum. Bu bombalar Gazze'de ya da nüfusun yoğun olduğu herhangi bir bölgede büyük bir insani trajedi ve hasara yol açmadan kullanılamaz" sözlerini kullandı.
Biden, Washington'da 3 gün süren NATO Zirvesi'nin ardından düzenlediği basın toplantısında ABD'nin, Gazze'de ateşkes ve esirleri geri getirmek için aylardır çalıştığını dile getirirken "6 hafta önce ortaya koyduğum detaylı plan, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, G7, İsrail ve Hamas tarafından kabul edildi." ifadesini kulandı.
Joe Biden, bunların karmaşık konular olduğunu vurgulayarak, hala bazı eksiklikler olduğunu, ancak ilerleme kaydettiklerini söyledi ve "Gidişat olumlu" yorumunu yaptı.
"Bunu başarma ve savaşı sonlandırma konusunda kararlıyım" diyen Biden en başından beri bölgede taraflarla irtibat kurduğunu, Gazze'ye daha fazla yardım, gıda ve ilaç sokmak için çaba sarf ettiğini savundu.
İsrail ordusuna ait bir savaş uçağının, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus kentinde bir grup Filistinliyi hedef alması sonucu ölenlerin ve yaralananların olduğu bildirildi.
Görgü tanıkları, AA muhabirine, bir İsrail savaş uçağının, Han Yunus'un merkezindeki Ebu Hamid kavşağı civarında toplanan vatandaşları hava saldırısıyla hedef aldığını söyledi.
Saldırıda ölenlerin ve yaralananların olduğunu ifade eden görgü tanıkları, ölü ve yaralıların kentteki Nasır Hastanesine kaldırıldığını aktardı.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarını zaman alsa da "tüm hedeflerine ulaşıncaya" kadar sürdüreceklerini söyledi.
İsrail ordusundaki öğrencilerin mezuniyet töreninde konuşan Netanyahu, Gazze'ye yönelik saldırılar ve esir takası müzakereleri hakkında değerlendirmelerde bulundu.
Netanyahu, Gazze'ye yönelik saldırıların daha ne kadar devam edeceğine yönelik sorular geldiğini ancak " zaman alsa da zafere ulaşıncaya" kadar bu saldırıları sürdüreceklerini söyledi.
Gazze'de esir takasına varılmasından yana olduğunu savunan Netanyahu, Hamas'ın "İsrail'i tehlikeye atacak" taleplerde ısrarcı olduğunu ileri sürdü.
NATO zirvesinde konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan Gazze’de ateşkes ilanı ve barışın tesisi için Türkiye’nin inisiyatif almaya hazır olduğunu vurgulayarak, “Filistin topraklarında kapsamlı ve sürdürülebilir barış tesis edilene kadar İsrail ile NATO nezdinde iş birliği yapılması yönündeki girişimler Türkiye tarafından onaylanmayacaktır” dedi.
Erdoğan, Türkiye’nin Gazze konusundaki duruşunu tekrarlayarak “Uluslararası toplumun, 1967 sınırları temelinde iki devletli çözüm için el ele vermesi önemlidir. Aynı şekilde tüm baskılara ve yıldırma girişimlerine rağmen Filistin’i tanıyan ülkelerin sayısının artmasından büyük bir memnuniyet duyuyoruz. Türkiye olarak önce ateşkesin ilanı, sonra da kalıcı barışın temini için garantörlük dahil her türlü inisiyatifi almaya hazır olduğumuzu tekrar ifade etmek istiyorum” sözlerini kullandı.
