Son dakika haberi… Dünyanın gözü yarınki ateşkes görüşmelerinde... İran basınından flaş iddia! Hamas müzakereler konusunda son sözünü söyledi

İsrail ile Lübnan arasında arabulucu konumundaki ABD Başkanı Joe Biden'ın Kıdemli Danışmanı Amos Hochstein, Beyrut'ta Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri ile bir araya geldi.

Berri ile görüşmesinden sonra basın toplantısı düzenleyen Hochstein, Gazze'de ateşkesin sağlanması ve Lübnan'daki çatışmaların durdurulması için daha fazla kaybedilecek bir zamanın olmadığını söyledi.

Gazze Sivil Savunma Teşkilatı, İsrail askerlerinin Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah kentinde 2 Sivil Savunma mensubunu öldürdüğünü duyurdu. Sivil Savunma Teşkilatı'ndan yapılan yazılı açıklamada, 7 Ekim'den bu yana öldürülen Sivil Savunma mensubu sayısının 82'ye çıktığı aktarıldı. İsrail askerlerinin saldırısında hayatını kaybeden iki Sivil Savunma mensubunun Astsubay Çavuş Suheyb Ebu Takiye ve Astsubay Hüseyin Diyab Ebu Camus olduğu açıklandı.

Hamas'ın üst düzey yetkililerinden biri, yarın Katar'ın başkenti Doha'da yapılması planlanan Gazze'de ateşkes ve esir takası konularının görüşüleceği toplantıya katılmayacaklarını duyurdu.

Hamas yetkilisi, 2 Temmuz'da sunulan son anlaşma önerisine bağlı kalınmadan herhangi bir görüşme gerçekleşmeyeceğini belirtti.

IRNA'da yer alan habere göre, Hamas'ın görüşmelere katılmama kararının, İsrail Başbakanı Netanyahu'nun müzakereleri bozan yeni şartlar koyması nedeniyle alındığını vurguladı.

Lübnan resmi ajansı NNA'nın haberine göre İsrail ordusuna ait hava araçları, Lübnan'ın Sur kentine bağlı Abbasiye beldesindeki dört yola saldırı gerçekleştirdi. Saldırıda seyir halindeki motosiklet ve araçların hedef alındığı, 3'ü ağır 10 kişinin yaralandığı ifade edildi. Lübnan Sağlık Bakanlığı da yaptığı açıklamada, yaralıların Sur kentindeki hastanelere sevk edildiklerini kaydetti.

Lübnan Sağlık Bakanlığı, İsrail ordusu ile Hizbullah Hareketi arasında sınırda yaşanan "kontrollü çatışmalardaki" can kaybı ve yaralanmalara dair açıklama yaptı.

Açıklamada, 8 Ekim 2023'ten bu yana İsrail'in gerçekleştirdiği saldırılarda 547 kişinin yaşamını yitirdiği 1765 kişinin de yaralandığı ifade edildi.

Filistin Sağlık Bakanlığından yapılan açıklamada, İsrail'in son 24 saatte gerçekleştirdiği 2 saldırıda 36 Filistinlinin daha hayatını kaybettiği, 54 Filistinlinin de yaralandığı bildirildi. Saldırıların başladığı 7 Ekim'den bu yana toplam can kaybının 39 bin 965'e, yaralı sayısının ise 92 bin 294'e yükseldiği ifade edildi.

Gazze’de İsrail’in saldırısı sonucu 4 gün önce dünyaya gelen ikiz bebeklerini ve eşini kaybeden Filistinli Muhammed Ebu el-Kumsan’ın ağladığı ve sinir krizi geçirdiği görüntüler sosyal medyada gündem oldu. Birçok yetkili saldırıyı kınadı.

Filistin Devlet Başkanlığı Ofisi’nden yapılan açıklamada, “Savaşın yerle bir ettiği Gazze'nin kuzeyinden göç etmek zorunda kalan yaslı Filistinli baba ve koca Muhammed Abu AlQumsan, henüz dört günlükken İsrail'in Gazze'ye düzenlediği ayrım gözetmeyen hava saldırısında anneleriyle birlikte öldürülen yeni doğmuş ikizlerinin doğum belgelerini kucaklıyor” ifadeleri kullanıldı. Açıklamada, babanın yeni doğan ikizlerinin doğum belgelerini almak üzere dışarı çıktığı geri döndüğünde hem çocuklarını hem de eşini İsrail’in saldırısında kaybettiği ifade edildi.

İsrail'in Yediot Ahronot gazetesi, esir takası ve ateşkes müzakereleri kapsamında yarın Katar'ın başkenti Doha'da yapılması öngörülen görüşmede ABD yönetiminin esir takası ve ateşkes için yeni bir öneri sunacağı kaydedildi. 

Haberde, ABD yönetiminin sunacağı yeni önerinin detaylarının henüz bilinmediği ancak mayıs ayında sunulan taslakla büyük oranda benzerlik göstereceği belirtildi. Washington'un yeni önerinin çerçevesinin kabul edilmesi için taraflara baskı yapmasının da beklendiği aktarıldı.

Haberde, Doha'da yapılacak müzakerelerin İsrail ile Hamas arasında esir takası ve Gazze'de ateşkese varılması için "son şans" olduğu vurgulandı.

Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye’nin Tahran’da öldürülmesinin ardından gerginliğin arttığı Lübnan sınırında Hizbullah güçleri ile İsrail arasındaki çatışmalar sürüyor.

İsrail güçleri, yerel saatle 11.00 sıralarında Lübnan’ın güneyinde sivillerin terk ettiği Ayta ash Shab köyünü savaş uçakları ile vurdu.


Saldırının ardından bölgeden yoğun dumanlar yükseldi.
Bölgede İsrail saldırıları devam ederken, Hizbullah güçleri de saldırılara karşılık veriyor.

Dünyanın dört gözle beklediği ateşkes müzakerelerinin detayları belli olurken anlaşmayla ilgili en önemli konu ise İran'da suikasta uğrayan Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye’nin yerine gelen Yahya Sinvar'ın durumu. 

Sinvar'ın Gazze'de bulunmasının, müzakere masasına gelen konulara onay veya cevap verilme süresini uzatabileceği değerlendiriliyor.

İran’ın misilleme saldırısının ateşkes görüşmelerinde başarı elde edilirse durdurulabileceği konuşuluyor. Ancak Yahya Sinvar, görüşmelere katılmak için IDF’nin Gazze’deki tüm operasyonlarının durmasını şart koşmuştu.

​​​​​​​ABD merkezli haber sitesi Axios, Dışişleri Bakanı Antony Blinken'ın 15 Ağustos'ta yapılması planlanan ateşkes görüşmeleri öncesinde planladığı Orta Doğu seyahatini "bölgedeki belirsizlik" nedeniyle ertelediğini aktardı. 

Adı açıklanmayan iki kaynağa dayandırılan habere göre ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, İsrail ile Hamas arasında 15 Ağustos'ta Doha ya da Kahire'de yapılması planlanan ateşkes görüşmeleri öncesi dün gerçekleştirmeyi planladığı Orta Doğu seyahatini erteledi. Blinken'in seyahatinin "bölgedeki belirsizlik" nedeniyle ertelendiği ifade edildi.

Blinken'ın Katar, Mısır ve İsrail'i ziyaret etmeyi bekleniyordu.

Filistin’in Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Riyad Mansour, BM Güvenlik Konseyi'ne (BMGK), Gazze'de sivillere yönelik devam eden ölümcül saldırıları nedeniyle İsrail'e yaptırım uygulanması çağrısında bulundu. Mansour, İsrail ordusunun Gazze kentinde yerinden edilenlerin sığındığı bir okula düzenlediği ve en az 100 Filistinlinin öldürüldüğü saldırı sonrasında Cezayir'in talebiyle düzenlenen acil BMGK oturumunda yaptığı konuşmada, İsrail'in can almaya devam ettiğini vurguladı.

İsrail'in kendisine yapılan kınamaları "umursamadığını" söyleyen Mansour, "Açık konuşalım. İsrail kararları reddediyor, hatta tartışmalarınızı bile dinlemiyor." dedi. Mansour, oturumda konuştuğu esnada telefonuyla ilgilenen İsrail'in BM Daimi Temsilcisi Gilad Erdan'ı işaret ederek "Siz konuşurken İsrail'in temsilcisi telefonuyla oynamayı tercih ediyor." diye konuştu. İsrail'in Filistinlilere yönelik yaptıklarının hiçbir açıklamasının olmadığını belirten Mansour, "Gazze'de yapılanların esirlerle ilgisi yok. İsrail onları ne kadar az önemsediğini gösterdi. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun başka öncelikleri var." değerlendirmesinde bulundu. Mansour, BMGK'ye seslenerek "Uyanın. Sizler onlara durmaları yönünde çağrıda bulunurken İsrail'in binlerce sivili öldürülmeyi, dayattığı kıtlığı ve işkenceye son vereceğini hayal etmeyi bırakın." ifadelerini kullandı.

 Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, yüzlerce fanatik Yahudi'nin Mescid-i Aksa'ya baskın düzenlemesini kınayarak bu eylemi "provokasyon" olarak nitelendirdi.

ABD Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamaya göre, Blinken, İsrailli iki bakan ile fanatik Yahudilerin Mescid-i Aksa'ya yaptığı baskını değerlendirdi.

ABD'nin, Kudüs'ün tarihi statüsünü hiçe sayan bu eyleme şiddetle karşı çıktığını belirten Bakan Blinken, bu kışkırtıcı eylemin, tüm dikkatlerin ateşkes anlaşmasına varılması, esirlerin serbest bırakılması ve bölgesel istikrar için gerekli koşulların yaratılması için sürdürülen diplomatik çabalara odaklandığı bir anda, gerilimi daha da tırmandıracağını kaydetti."

İsrail askerleri, sabah saatlerinde Tubas kentine baskın düzenleyerek bir evi kuşattı. Buldozerler ve insansız hava araçlarıyla (İHA) desteklenen İsrail askerleri, kuşatma altındaki eve ateş açtı, omuzdan ateşlemeli füze attı.

Filistin resmi ajansı WAFA'da yer alan habere göre İsrail güçlerinin, Tubas kentine baskınında açtığı ateş sonucu Filistinli Fayiz Ebu Amir hayatını kaybetti. Görgü tanıklarından alınan bilgiye göre ayrıca İsrail askerleri, Tubas'tan sonra kentin yakınlarındaki Tamun beldesine buldozerlerle baskın düzenledi. İsrail askerleri, beldedeki evleri aradı, bölgede zaman zaman silah sesleri duyuldu.

Güvenlik kaynaklarından edinilen bilgiye göre, İsrail ile Hamas arasında kalıcı ateşkes ve rehine takası için yapılan müzakerelere ilişkin hazırlanan metinde son aşamaya gelindi. Henüz son halini almayan metne göre, taraflar arasındaki pazarlık, Hamas'ın elindeki her bir rehine için 12 Filistinli mahkumun serbest bırakılması üzerinden yürütülüyor. İsrail'in kendi hapishanelerinde bulunan Filistinli mahkumları nasıl ve neye göre serbest bırakacağı, görüşmelerin odağında yer alıyor. 30 yılın altında hapis cezası alanları bırakmayı kabul eden İsrail, bu sürenin üzerinde ceza alanların serbest bırakılmasının ise kendi tasarrufunda olmasını istiyor.

İsrail hapishanelerinde, Filistin'in Fetih Hareketi'nin sembol liderlerinden Mervan Barguti dahil yaklaşık 50 kişinin 30 yılın üzerinde cezası bulunuyor. İsrail bu isimler üzerinde veto hakkı talep ediyor. Hamas'ta yaklaşık 120 İsrailli rehinenin bulunduğu tahmin ediliyor. Gazze'de, İsrail'e karşı savaşan başka grupların da ellerinde rehinelerin olduğu belirtiliyor. Hamas'ın, son 2,5 ayda yoğunlaşan müzakere sürecinde yapıcı bir tutum sergilediği, sürecin olumlu ilerlediği ifade ediliyor. Bu aşamaya gelinmesinde Türkiye'nin müzakere sürecine katkısının önemli olduğunu vurgulayan güvenlik kaynakları, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun tutumunun süreci yavaşlattığını belirtiyor.

Birleşmiş Milletler Filistin Daimi Temsilcisi Riyad Mansur, Orta Doğu'daki durumu görüşmek üzere düzenlenen BM Güvenlik Konseyi toplantısında yaptığı konuşmada "Dünya ne zaman ateşkes için baskı yapsa, İsrail buna katliamla karşılık veriyor." dedi.

"Dünya ne zaman ateşkes için baskı yapsa İsrail'in Tabiin okulundaki gibi bir katliamla karşılık vermesi tesadüf değil. Bir öncekinden daha çirkin bir mesaj veriyor ve durmayacağını ifade ediyor." derken "Derhal ateşkes çağrısı yapan uluslararası fikir birliğini memnuniyetle karşılarken, İsrail'in bu fikirle başa çıkmak için veto yetkisini kullandığı açık. Bu sona ermeli. İsrail dünyaya meydan okumaya devam edemez." ifadelerini kullandı.

İranlı yetkililer Gazze'de ateşkes sağlanması halinde planlanan misillemenin iptal edilebileceğini belirtiyor Üst düzey bir güvenlik yetkilisi, ABD'nin bölgesel alevlenmeyi önleme çabalarının ortasında, Tahran ve vekillerinin bu haftaki rehine görüşmelerinde anlaşma sağlanamazsa İsrail'e doğrudan saldırı düzenleyeceğini söyledi.

İranlı üç yetkili açıklamalarına dayandırılan haberlere göre bu hafta içinde rehinelerin serbest bırakılması ve Gazze'de ateşkes anlaşmasının konuşulacağı müzakereler gerçekleşirse İran'ın İsrail'e yönelik bir saldırısının ertelenebileceğini belirtildi.

İran tarafından gelen son haberler başarılı bir anlaşmanın İran'ı Hamas lideri İsmail Haniye'yi kendi topraklarında öldürdüğü iddiasıyla İsrail'e doğrudan misilleme yapmaktan alıkoyabileceğini öngörüyor.

Hamas lideri Yahya Sinvar'ın, İsrail Gazze Şeridi'ndeki askeri operasyonlarını durdurmadığı sürece ateşkes-rehine anlaşması için planlanan görüşmelere katılmayı reddettiği bildiriliyor.

Wall Street Journal'ın haberine göre Sinwar Arap arabuluculara IDF'nin "müzakereler konusunda ciddi olduğunu" göstermek ve Hamas'ı görüşmelere katılmaya ikna etmek için Gazze içindeki faaliyetlerini durdurması gerektiğini söyledi.

Ancak böyle bir talebin, görüşmeler için bir önkoşul olarak operasyonları durdurma olasılığını kesin bir dille reddeden İsrail tarafından karşılanmasının pek olası olmadığı da ekleniyor.

Pentagon Sözcüsü Pat Ryder, günlük basın toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtladı. "Orta Doğu'daki durum şu anda çok ciddi." ifadesine yer veren Ryder, bu yüzden Savunma Bakanı Lloyd Austin'in bölgeye ek savunma silahları ve mühimmat gönderilmesini "emrettiğini" söyledi.

Bu hafta İran'ın İsrail'e misilleme yapmasının mümkün olup olmadığı sorusuna Ryder, "Kesinlikle mümkün." cevabını verdi ve Bu yüzden hazırlıklı olacağız ve hazırız." ifadesini kullandı.

ABD'den İsrail'e satışına onay verilen 5 ayrı pakette savaş uçakları, havadan havaya füzeler, tank ve top mühimmatları ile taktik araçlar yer aldı.

Toplam değeri 18,9 milyar doları bulan 50 adet F-15IA savaş uçağı ve 25 adet F-15I savaş uçağı modernizasyon kiti ile bunların ilgili mühimmatları, tüm satışın içindeki en büyük payı oluşturdu. 

Öte yandan 30 adet orta menzilli havadan havaya füze sistemi (AMRAAM) ile 32 binden fazla tank mermisi ve diğer ilgili ekipmanlar da diğer paketlerde yer aldı. Bunlara ilaveten 50 binden fazla top mermisi ile ilgili ekipmanların satışına da ayrı bir paket olarak onay verildi.

Toplam satış değeri 20,3 milyar doları bulan paket, Gazze'de ateşkes sürecinin belirsizliğini koruduğu ve bölgede gerginliğin yükseldiği bir dönemde onaylandı.

ABD Kongresinden söz konusu silah satışını engelleyecek bir adımın gelmesi beklenmiyor.