Güncelleme Tarihi:
Cuma günü Moskova'daki saldırıyı gerçekleştirmekle suçlanan dört kişinin Tacik uyruklu olduğunun belirlenmesinin ardından Tacikistan, Rusya ile birlikte terörle mücadeleye hazır olduğunu yineledi.
Rus devlet haber ajansı TASS, Pazartesi günü Tacikistan Başbakanı Kokhir Rasulzoda'nın Duşanbe'deki Rus büyükelçiliğinde taziye defterine not yazdığını gösteren bir video yayınladı. Aynı haberde Tacik yetkililerin Rusya'dan gelen ekiplere yardımcı olduğu bilgisine yer verildi.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron Moskova'daki terör saldırısı için Ukrayna'yı suçlamaya çalışmanın 'Rusya ve vatandaşları için alaycı ve ters etki yaratacağını' söyledi.
Fransız lider 'Saldırının araçsallaştırılmasına karşı dikkatli olmalıyız' dedi. Macron Fransa'nın saldırıyla ilgili istihbarat konusunda Moskova'ya yardım teklif ettiğini de sözlerine ekledi.
Kremlin Sözcüsü Peskov gazetecilerin sorularını yanıtladı. CNN International Peskov'a şu soruyu yöneltti;
“Mahkemedeki videolarda sanıkların gözle görülür şiddet belirtileri olduğu dikkat çekiyor: morluklar, yüzün şişliği, kanla kaplı bandajlı bir kafa, içlerinden biri tekerlekli sandalyede ve gözleri kapalı. Daha önce internette işkenceyi çağrıştıran video ve fotoğraflar ortaya çıkmıştı. Onlara ne oldu ve bu konuda nasıl yorum yapabilirsiniz?'
Peskov bu soruya tek bir cümle ile yanıt verdi: 'Hayır, bu soruyu cevapsız bırakıyorum'
Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov, Cuma günü Moskova'da düzenlenen terör saldırısının Rusya istihbarat servislerinin başarısızlığı olup olmadığı konusundaki soru üzerine ise 'Şu anda internette çok sayıda duygusal, histerik, kışkırtıcı içerik var. Açıkçası bu korkunç trajedi pek çok duyguyu uyandırıyor ancak ne yazık ki dünyamız gösteriyor ki tek bir şehir veya ülke terör tehdidine karşı tamamen bağışık olamaz. İstihbarat servisleri yorulmadan çalışıyor. Ülkemizin karşı karşıya olduğu tüm tehditlerle, tüm zorluklarla mücadele ediyorlar' dedi.
Cuma günü Moskova yakınlarındaki saldırıdan sağ kurtulanlar, olaylar yaşanırken tanık oldukları korkunç anları anlattılar.
Dört silahlı kişi, Rus rock grubu Picnic'in konserinden kısa bir süre önce Crocus Belediye Binası'nda insanlara ateş açtı. Konser salonu da ateşe verildi. En az 137 kişi öldürüldü.
Konsere katılan Dave Primov, saat 20.00'deki gösteriden yaklaşık 10 dakika önce patlama seslerinin duyulduğunu söyledi. Primov açıklamasında şu ifadelere yer verdi;
'Başlangıçta şöyle düşündüm: Havai fişek ya da buna benzer bir şey... Meslektaşıma baktım ve o da şunu söyledi: 'Muhtemelen havai fişek' dedi.'
Primov, kendisi ve diğerlerinin, silahlı kişiler oraya ulaşmadan oditoryumdan kaçmayı başardıklarını söyledi ve dışarı çıkarken kaos ve panik dolu anlar yaşandığını sözlerine ekledi.
Dalardzhon Mirzoyev: 32 yaşındaki adam mahkemeye çıkarılan ilk sanıktı. RIA Novosti'ye göre, Tacikistanlı Mirzoyev'in Rusya'nın güneyindeki Sibirya şehri Novosibirsk'te üç aylığına geçici kaydı vardı, ancak bu kaydın süresi dolmuştu.
Saidakrami Rachabalizoda: İkinci sanık olarak mahkemeye çıktı ve elinde Rus tescil belgeleri olduğunu ancak bunların nerede olduğunu hatırlayamadığını söyledi. Devlet medyası RIA Novosti'ye göre bir tercüman aracılığıyla iletişim kurdu. Rachabalizoda'nın 1994 yılında doğduğu bildirildi.
Şemsidin Fariduni: 1998 yılında Tacikistan'da doğmuş olup Orta Asya ülkesinin vatandaşıdır. Devlet medyası RIA Novosti'ye göre, Fariduni resmi olarak Rusya'nın Podolsk kentindeki bir fabrikada çalışıyordu ve Krasnogorsk şehrinde kayıtlıydı.
Muhammadsober Faizov: Moskova Şehir Mahkemesi'nin Telegram'da paylaştığı videoda görüldüğü gibi, dördüncü sanık tekerlekli sandalyede tepkisiz görünüyordu ve duruşmaya bir doktor eşliğinde çıktı. Devlet medyası RIA Novosti'ye göre, Faizov işsizdi, daha önce Moskova'nın kuzeydoğusundaki Ivanovo şehrinde bir berber dükkanında çalışıyordu ve bu şehirde kayıtlıydı. 2004 yılında doğduğu söyleniyor.
Rus yetkililer, iş dünyası temsilcileriyle birlikte Moskova'daki alışveriş merkezlerinin girişlerine silahlı korumalar yerleştirmeyi düşünüyor. Bu durum, Alışveriş Merkezleri Birliği (STC) Başkanı Bulat Shakirov ve Rusya Alışveriş Merkezleri Konseyi başkanlığı üyesi Dmitry Tomilin tarafından İzvestia'ya bildirildi. Bu yönde bir karar çıkması durumunda polis, özel güvenlik şirketleri ve Rus Muhafızlarının AVM'lerde güvenliği sağlayabileceği belirtiliyor.
Moskova'daki saldırının şokunu yaşayan Rusya bir yandan da Ukrayna'daki savaşa son sürat devam ediyor. Pazar günü Ukrayna'ya füze yağdıran Rusya Kiev'in misillemesini püskürttüğünü duyurdu.
Ülke basınında yer alan haberlere göre, Rusya, Ukrayna'nın fırlattığı 11 İHA'yı düşürdü. Bölge valisi Vasily Golubev, Rostov'un Novocherkassk enerji santralinde bu sabah erken saatlerde çıkan yangının, iki biriminin geçici olarak kapatılmasına yol açtığını bildirdi.
Olay nedeniyle can kaybı bildirilmedi. Golubev, yangının nedenini ve düşen 11 İHA'yla ilgili olup olmadığını açıklamadı. Ancak Baza Telegram kanalları yangının İHA'lardan kaynaklandığını öne sürdü.
Moskova'da 130'dan fazla kişinin ölümüne yol açan konser salonu saldırısını gerçekleştirmekle suçlanan dört şüpheliden üçü, Rus mahkemesinde olayla ilgili suçlarını itiraf etti.
Tass haber ajansı, “terör saldırısı” ile suçlanan kişilerin isimlerini Dalerdzhon Mirzoyev, Saidakrami Murodali Rachabalizod, Muhammadsobir Fayzov ve Shamsidin Fariduni olarak duyurdu.
Moskova Basmanny Bölge Mahkemesi resmi olarak 32 yaşındaki Dalerdzhon Mirzoyev'i suçladı; Saidakrami Rachabalizoda, 30; Mukhammadsobir Faizov, 19; ve 25 yaşındaki Şemsidin Fariduni, başkalarının ölümüyle sonuçlanan bir grup terör saldırısı düzenlemekle suçlanıyor. Ülkede bu suçun azami cezası müebbet hapis.
Mahkeme, tamamı Tacikistan vatandaşı olan bu kişilerin 22 Mayıs'a kadar duruşma öncesi gözaltında tutulmasına karar verdi.
Mirzoyev, Rachabalizoda ve Fariduni suçlandıktan sonra suçlarını itiraf ettiler. Duruşma salonunda zanlıların yargıç karşısına çıkmayı beklediği anlar foto muhabirler tarafından görüntülendi.
AFP ve AP'nin gece saatlerinde abonelerine servis ettiği karelerde zanlıların yüzlerindeki darbeler net bir şekilde görüldü. Yayınlanan görüntülerde dört şüphelinin de vücudunun çeşitli yerlerinde yaralar görüldü. Şüphelilerden birinin tekerlekli sandalye ile getirildiği de kaydedildi.
Üç şüphelinin de, Rus medyasında güvenlik servisleri tarafından sorgu sırasında işkence gördüklerine dair çıkan haberler üzerine, yüzleri şişmiş ve ağır morarmış durumda görüntülenmesi dünyanın gündemine birinci sıradan giriş yaptı.
Dünyanın dört bir yanından pek çok gazete bu görüntüleri manşetine taşıdı.
Savaş Araştırmaları Enstitüsü (ISW), konser saldırısından büyük olasılıkla DEAŞ'ın sorumlu olduğunu söyledi.
ABD merkezli düşünce kuruluşu hem saldırının gerçekleştirilmesinin hem de DEAŞ'ın duyuru tarzının önceki saldırılarla tutarlı olduğunu söyledi.
Saldırının sahte bayrak operasyonu olduğu yönündeki iddiaların delillerle tutarsız olduğu da belirtildi.
Fransa başbakanı, bu akşam Paris'teki Elysee Sarayı'nda yapılan toplantının ardından Fransa'nın, Cuma günü Moskova yakınlarındaki konser salonuna düzenlenen saldırı nedeniyle terör tehdidi seviyesini yükselttiğini duyurdu.
Radikal İslamcı gruplar onlarca yıldır Kafkasya’da Rusya’ya karşı savaşıyor. Çeçenistan’daki çatışmalar bunların bir örneğiydi. O grupların bir kısmı Suriye’de iç savaş başlayınca DEAŞ'e katılmak için oraya gitti.
Suriye hükümetini destekleyen Rusya da o gruplarla Suriye’de çatışmaya devam etti. Uzmanlara göre Kuzey Kafkasya'daki bazı militan grupları, DEAŞ'e bağlılıklarını açıkladı. 2015’te Mısır’ın Sina Yarımadası üzerinde bir Rus uçağı bombayla patlatılmış, saldırıda çoğu Rus turist 224 kişi hayatını kaybetmiş, saldırıyı da DEAŞ üstlenmişti.
Radikal İslamcılar 2017’da St. Petersburg metrosuna düzenlenen ve 15 kişinin hayatını kaybettiği bombalı bir saldırıya da üstlenmişti. DEAŞ açıklamalarında sık sık Rusya lideri Vladimir Putin'i eleştiriyor. Örgütün Rusya'nın, Çeçenistan ve Suriye'deki askeri faaliyetleri sırasında Müslümanları katletmesine yönelik eleştirilerin yanı sıra Sovyetler Birliği döneminde Afganistan'ı işgal etmesini de eleştirmeye devam ediyor.
Rusya devlet medya kuruluşu RIA Novosti'nin haberine göre, Crocus Belediye Binası saldırısının ardından hafta sonu yaklaşık 4 bin kişi kan bağışında bulundu.