Kuzey Kore'nin nükleer ve füze teknolojisi
Güncelleme Tarihi:
A.A
Oluşturulma Tarihi: Mayıs 25, 2009 12:30
Kuzey Kore, bu sabah yeni bir nükleer denemede bulundu. Rusya'nın doğruladığı deneme üzerine, dünya Kuzey Kore'yi kınadı.
ABD'ye göre Pyongyang, nükleer krizi 2002'de uranyum zenginleştirdiğini kabul ederek başlatmış oldu.
Kuzey Kore'nin nükleer ve füze teknolojisi çalışmalarıyla ilgili bazı önemli tarihler şöyle:
1994: ABD ile yapılan anlaşma sonucu Kuzey Kore, iki güvenli nükleer reaktör inşa edilmesi karşılığında, nükleer silah programını dondurma ve zaman içinde yürürlükten kaldırma sözü verdi.
31 Ağustos 1998: Kuzey Kore, Japonya ve Pasifik Okyanusu üzerinden geçen bir füze denemesinde bulundu, füzenin uydu olduğunu savundu.
13 Eylül 1999: Kuzey Kore uzun menzilli füze denemelerini dondurmayı taahhüt etti.
21 Temmuz 2001: ABD Dışişleri Bakanlığı, Kuzey Kore'nin uzun menzilli füze geliştirdiğini açıkladı.
21 Aralık 2001: Dönemin ABD Başkanı George W. Bush, Irak ve Kuzey Kore'yi, kitle imha silahları geliştirmeleri halinde "sorumlu tutulacakları" yolunda uyardı.
16 Ekim 2002: ABD, Kuzey Kore'nin uranyum zenginleştirdiğini kabul ettiğini ve bunun da 1994 tarihli ikili anlaşmanın ihlali olduğunu açıkladı.
21-25 Aralık 2002: Kuzey Kore, BM'nin Yongbyon nükleer tesisindeki gözlem düzeneğini kapattı.
27 Aralık 2002: Kuzey Kore, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun (UAEK) müfettişlerini sınır dışı etti.
10 Ocak 2003: Kuzey Kore, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşmasından (NPT) çekildi.
Ağustos 2003: Kuzey Kore, Çin başkenti Pekin'de, Güney Kore, Çin, ABD, Rusya ve Japonya'nın dahil olduğu Kuzey'in nükleer programıyla ilgili altılı görüşmelerin ilkine katıldı.
Eylül 2004: Çok taraflı görüşmelerin ardından Kuzey Kore, atom bombası üretimi için 8 bin nükleer yakıt çubuğunun üretiminin tamamlandığını açıkladı.
10 Şubat 2005: Kuzey Kore, savunmasına yönelik atom bombası yaptığını açıkladı.
19 Eylül 2005: Kuzey Kore, kendisine güvenlik garantisi verilmesi, enerji yardımı sağlanması ve sivil amaçlı nükleer enerji üretimi için bir reaktöre sahip olmasına izin verilmesi karşılığında nükleer silahlarından vazgeçmeyi taahhüt etti.
5 Temmuz 2006: Kuzey Kore 7 füze denemesinde bulundu, deneme başarısız oldu. Atılan füzelerden biri uzun menzilli Taepodong-2 idi ve bu füzenin Alaska'ya ulaşabileceği belirtiliyordu.
15 Temmuz 2006: BM Güvenlik Konseyi, Kuzey Kore'nin füze programının durdurulması istenen 1695 sayılı kararı kabul etti.
9 Ekim 2006: Kuzey Kore ilk yeraltı nükleer denemesini yaptı. Uzmanlar, Kuzey Kore'nin elinde 5 ila 12 atom bombası yapmaya yetecek plütonyum bulunduğunu belirtti.
14 Ekim 2006: BM Güvenlik Konseyi Kuzey Kore'ye ekonomik ve ticari ambargo kararı aldı.
18 Aralık 2006: Çok taraflı müzakereler yeniden başladı.
13 Şubat 2007: Pekin'deki görüşmelerde anlaşma sağlandı. Kuzey Kore kuzeydeki ana nükleer tesisi Yongbyon'u kapatmayı, UAEK müfettişlerinin geri dönüşünü, buna karşılık enerji yardımı almayı, Amerikan yaptırımlarının kaldırılmasını ve ABD ile arasındaki ilişkilerin normalleşmesine yönelik müzakerelerin başlamasını kabul etti.
15 Temmuz 2007: Pyongyang Yongbyon'daki nükleer tesisini kapattığını duyurdu. UAEK da bundan üç gün sonra nükleer silahlardan arınma sürecinin ilk aşamasının başladığını teyit etti.
3 Ekim 2007: Pyongyang yıl sonuna kadar Yongbyon'daki tesisin sökülmesini ve nükleer tesislerinin tam listesini sunmayı taahhüt etti.
26 Haziran 2008: Pyongyang, nükleer programlarının ayrıntılarının yer aldığı bir deklarasyonu Çin'e teslim etti.
27 Haziran 2008: Yeni Çin ajansı, Yongbyon'daki reaktörün bir soğutma kulesinin söküm işlemini teyit etti.
19 Eylül 2008: Kuzey Kore, ABD'nin taahhütlerini yerine getirmediği gerekçesiyle Yongbyon'daki tesisini yeniden faaliyete geçireceğini açıkladı.
11 Ekim 2008: ABD, Kuzey Kore'yi terörü destekleyen ülkeler listesinden çıkardı.
5 Nisan 2009: Kuzey Kore, yörüngeye oturtmak için uzun menzilli bir füze fırlattı, ancak ABD ve Japonya bunun gizli bir nükleer deneme olduğundan şüphelendi.
13 Nisan 2009: BM Güvenlik Konseyi, Kuzey Kore'yi yine kınadı.
14 Nisan 2009: Kuzey Kore, silahsızlanma görüşmelerinden çekildiğini ve nükleer tesislerini yeniden faaliyete geçireceğini açıkladı.
25 Nisan 2009: Pyongyang, BM'nin 5 Nisandaki olayla ilgili kendisini kınamasının ve yaptırımlarının ardından yeniden nükleer çubuk üretimine başladığını bildirdi.
29 Nisan 2009: Kuzey Kore, BM özür dilemezse yeni bir nükleer denemede bulunacağı tehdidinde bulundu.
25 Mayıs 2009: Kuzey Kore, yerin altında başarıyla bir nükleer denemede bulunduğunu duyurdu.
Kuzey Kore'nin nükleer ve füze teknolojisi çalışmalarıyla ilgili bazı önemli tarihler şöyle:
1994: ABD ile yapılan anlaşma sonucu Kuzey Kore, iki güvenli nükleer reaktör inşa edilmesi karşılığında, nükleer silah programını dondurma ve zaman içinde yürürlükten kaldırma sözü verdi.
31 Ağustos 1998: Kuzey Kore, Japonya ve Pasifik Okyanusu üzerinden geçen bir füze denemesinde bulundu, füzenin uydu olduğunu savundu.
13 Eylül 1999: Kuzey Kore uzun menzilli füze denemelerini dondurmayı taahhüt etti.
21 Temmuz 2001: ABD Dışişleri Bakanlığı, Kuzey Kore'nin uzun menzilli füze geliştirdiğini açıkladı.
21 Aralık 2001: Dönemin ABD Başkanı George W. Bush, Irak ve Kuzey Kore'yi, kitle imha silahları geliştirmeleri halinde "sorumlu tutulacakları" yolunda uyardı.
16 Ekim 2002: ABD, Kuzey Kore'nin uranyum zenginleştirdiğini kabul ettiğini ve bunun da 1994 tarihli ikili anlaşmanın ihlali olduğunu açıkladı.
21-25 Aralık 2002: Kuzey Kore, BM'nin Yongbyon nükleer tesisindeki gözlem düzeneğini kapattı.
27 Aralık 2002: Kuzey Kore, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun (UAEK) müfettişlerini sınır dışı etti.
10 Ocak 2003: Kuzey Kore, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşmasından (NPT) çekildi.
Ağustos 2003: Kuzey Kore, Çin başkenti Pekin'de, Güney Kore, Çin, ABD, Rusya ve Japonya'nın dahil olduğu Kuzey'in nükleer programıyla ilgili altılı görüşmelerin ilkine katıldı.
Eylül 2004: Çok taraflı görüşmelerin ardından Kuzey Kore, atom bombası üretimi için 8 bin nükleer yakıt çubuğunun üretiminin tamamlandığını açıkladı.
10 Şubat 2005: Kuzey Kore, savunmasına yönelik atom bombası yaptığını açıkladı.
19 Eylül 2005: Kuzey Kore, kendisine güvenlik garantisi verilmesi, enerji yardımı sağlanması ve sivil amaçlı nükleer enerji üretimi için bir reaktöre sahip olmasına izin verilmesi karşılığında nükleer silahlarından vazgeçmeyi taahhüt etti.
5 Temmuz 2006: Kuzey Kore 7 füze denemesinde bulundu, deneme başarısız oldu. Atılan füzelerden biri uzun menzilli Taepodong-2 idi ve bu füzenin Alaska'ya ulaşabileceği belirtiliyordu.
15 Temmuz 2006: BM Güvenlik Konseyi, Kuzey Kore'nin füze programının durdurulması istenen 1695 sayılı kararı kabul etti.
9 Ekim 2006: Kuzey Kore ilk yeraltı nükleer denemesini yaptı. Uzmanlar, Kuzey Kore'nin elinde 5 ila 12 atom bombası yapmaya yetecek plütonyum bulunduğunu belirtti.
14 Ekim 2006: BM Güvenlik Konseyi Kuzey Kore'ye ekonomik ve ticari ambargo kararı aldı.
18 Aralık 2006: Çok taraflı müzakereler yeniden başladı.
13 Şubat 2007: Pekin'deki görüşmelerde anlaşma sağlandı. Kuzey Kore kuzeydeki ana nükleer tesisi Yongbyon'u kapatmayı, UAEK müfettişlerinin geri dönüşünü, buna karşılık enerji yardımı almayı, Amerikan yaptırımlarının kaldırılmasını ve ABD ile arasındaki ilişkilerin normalleşmesine yönelik müzakerelerin başlamasını kabul etti.
15 Temmuz 2007: Pyongyang Yongbyon'daki nükleer tesisini kapattığını duyurdu. UAEK da bundan üç gün sonra nükleer silahlardan arınma sürecinin ilk aşamasının başladığını teyit etti.
3 Ekim 2007: Pyongyang yıl sonuna kadar Yongbyon'daki tesisin sökülmesini ve nükleer tesislerinin tam listesini sunmayı taahhüt etti.
26 Haziran 2008: Pyongyang, nükleer programlarının ayrıntılarının yer aldığı bir deklarasyonu Çin'e teslim etti.
27 Haziran 2008: Yeni Çin ajansı, Yongbyon'daki reaktörün bir soğutma kulesinin söküm işlemini teyit etti.
19 Eylül 2008: Kuzey Kore, ABD'nin taahhütlerini yerine getirmediği gerekçesiyle Yongbyon'daki tesisini yeniden faaliyete geçireceğini açıkladı.
11 Ekim 2008: ABD, Kuzey Kore'yi terörü destekleyen ülkeler listesinden çıkardı.
5 Nisan 2009: Kuzey Kore, yörüngeye oturtmak için uzun menzilli bir füze fırlattı, ancak ABD ve Japonya bunun gizli bir nükleer deneme olduğundan şüphelendi.
13 Nisan 2009: BM Güvenlik Konseyi, Kuzey Kore'yi yine kınadı.
14 Nisan 2009: Kuzey Kore, silahsızlanma görüşmelerinden çekildiğini ve nükleer tesislerini yeniden faaliyete geçireceğini açıkladı.
25 Nisan 2009: Pyongyang, BM'nin 5 Nisandaki olayla ilgili kendisini kınamasının ve yaptırımlarının ardından yeniden nükleer çubuk üretimine başladığını bildirdi.
29 Nisan 2009: Kuzey Kore, BM özür dilemezse yeni bir nükleer denemede bulunacağı tehdidinde bulundu.
25 Mayıs 2009: Kuzey Kore, yerin altında başarıyla bir nükleer denemede bulunduğunu duyurdu.